της σύνταξης του γεωπολιτικού περιοδικού Le Grand Continent

Η ελληνική πολιτική μόλις μας προσέφερε άλλη μία φαντασμαγορική ανατροπή. Μόλις πριν από ένα μήνα, τίποτα δεν προμήνυε την εκλογή ενός 35χρονου πρώην τραπεζίτη που δεν είχε αναλάβει ποτέ πολιτικά αξιώματα, στη θέση του επικεφαλής του αριστερού κόμματος ΣΥΡΙΖΑ. Ένα πορτρέτο του ανθρώπου που στις 24 Σεπτεμβρίου έγινε επίσημα διάδοχος του Τσίπρα.

Από τις βουλευτικές εκλογές του Ιουνίου 2023 εμφανίστηκε το απρόσμενο στοιχείο και έγινε κινητήρια δύναμη της εξέλιξης του κόμματος του ΣΥΡΙΖΑ, με αποκορύφωμα την εκλογή του νέου προέδρου του Στέφανου Κασσελάκη στις 24 Σεπτεμβρίου. Ο Ελληνοαμερικανός είχε προστεθεί την τελευταία στιγμή στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας του ΣΥΡΙΖΑ για τις βουλευτικές εκλογές του 2023, ιδιαίτερα χάρη στην εικόνα του ως εκπροσώπου της ελληνικής διασποράς – της οποίας το πολιτικό βάρος και η ιστορική σημασία δεν πρέπει να παραμελείται στο πλαίσιο της ελληνικής πολιτικής. Το αριστερό κόμμα –που σχεδίαζε ακόμη και πιθανή επιστροφή στην εξουσία σε συγκυβέρνηση με το ΠΑΣΟΚ– δεν περίμενε τη μεγάλης κλίμακας ήττα που υπέστη, ήττα που θα οδηγούσε στην παραίτηση του Αλέξη Τσίπρα από την προεδρία του χώρου, αφήνοντας τη θέση του κενή.

Εδώ εισέρχεται στη σκηνή ο Στέφανος Κασσελάκης. Η εκθαμβωτική καμπάνια του έδειξε τη μαεστρία του στα κοινωνικά δίκτυα και στους κώδικες καμπάνιας «αμερικανικού τύπου», με τη χρήση συνθημάτων ή ακόμα και με την τακτική δημοσίευση προσωπικών βίντεο με τον ίδιο και τον σύντροφό του. Μια αριστοτεχνική σκηνοθεσία, σε κλίμακα και επαγγελματισμό, ίσως εμπνευσμένη από την εμπειρία του στην εκστρατεία του Τζο Μπάιντεν στις προκριματικές εκλογές του 2008, την οποία δεν κρύβει. Το στυλ Κασσελάκη, «είναι ένα είδος μίξης μεταξύ Μακρονισμού και Τραμπισμού», συνοψίζει η Ιωάννα Μπαρτσίδη, υπ. διδάκτωρ φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο Paris-Nanterre.

Αυτή η ανοιχτή αμερικανικότητα, η οποία μπορεί να σημαίνει, ανάλογα με την κατάσταση, γνώση των κωδίκων του καπιταλισμού, κατοχή της αγγλικής «καλύτερη από αυτή του Μητσοτάκη», ή ευρύτερα μια εγγραφή στη νεωτερικότητα, ήταν για τον Κασσελάκη ένα πραγματικό επιχείρημα στην εκστρατεία του. Το φαντασιακό που επέλεξε να εισάγει –μιας και δεν μπορούμε να μιλήσουμε για ακριβές πρόγραμμα– είναι αυτό του «ελληνικού ονείρου», η ιδέα να μπει η Ελλάδα σε εκσυγχρονιστική πορεία και τελικά να ανήκει εξ ολοκλήρου στη Δύση και στην Ευρώπη, αφήνοντας πίσω τα δεινά και τις ασυμμετρίες πολλών ετών λιτότητας.

«Μένει να δούμε αν μετά τη νίκη μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ, αυτό το φαντασιακό μπορεί να είναι αρκετό για να μετατοπίσει ολόκληρη την ελληνική κοινωνία», αναλύει η Ιωάννα Μπαρτσίδη.

Απέναντί του, η κύρια ανθυποψήφιά του στις εκλογές, η Έφη Αχτσιόγλου, θα μπορούσε να εμφανιστεί ως ισχυρή αντίπαλος. Από τα νεότερα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, είχε επίσης τη δυνατότητα να ενσαρκώσει την ανανέωση και την ελπίδα της νίκης απέναντι στην κυβέρνηση του πρωθυπουργού Μητσοτάκη. Η παρουσία του Κασσελάκη περιόρισε την Έφη Αχτσιόγλου, η οποία είχε διοριστεί υπουργός Εργασίας στην κυβέρνηση Τσίπρα το 2016, στην εικόνα της ως στελέχους αυτού που σύντομα μπορεί πλέον να ονομάζεται ο «παλιός ΣΥΡΙΖΑ». Καθ’ όλη τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, ο Κασσελάκης υπαινισσόταν διακριτικά ότι είχε την υποστήριξη του Τσίπρα, κάτι που ο τελευταίος δεν αρνήθηκε ποτέ πραγματικά.

Είναι ακόμη πολύ νωρίς για να γνωρίζουμε εάν τα σκοτεινά σημεία της υπερφωτισμένης εικόνας του Κασσελάκη θα ξεκαθαρίσουν σύντομα και σε ποιο βαθμό θα μπορούσαν να τον βλάψουν: οι ακριβείς συνθήκες της αποχώρησής του από την επενδυτική τράπεζα Goldman Sachs, η φύση και οι λόγοι επιτυχίας των επιχειρηματικών του δραστηριοτήτων στον ναυτιλιακό κλάδο, αλλά και τα οικονομικά και νομικά προβλήματα που ενδεχομένως είχε αντιμετωπίσει η οικογένειά του.

Ανάμεσα στα άλλα ερωτήματα που μένουν: το περιεχόμενο ενός μελλοντικού προγράμματος, η επίδραση του Κασσελάκη στην ανασύνθεση της ελληνικής αριστεράς και η κεφαλαιοποίηση του «φαινόμενου Κασσελάκη» διαχρονικά. Κατά τη διάρκεια της εκστρατείας του, προκάλεσε την πρώτη του μεγάλη διαμάχη επειδή χαρακτήρισε τη Βόρεια Κύπρο «κρατίδιο», αναγνωρισμένο μόνο από την Τουρκία, ένα διπλωματικό λάθος που κατήγγειλαν οι αντίπαλοί του ως ένδειξη ελλιπούς γνώσης της ελληνικής πολιτικής ζωής. Ο Κασσελάκης ανακοίνωσε πάντως το πρώτο του επίσημο ταξίδι για αυτή την εβδομάδα: θα ταξιδέψει στην Κύπρο τη Δευτέρα.

Πρώτη δημοσίευση εδώ (για συνδρομητές)