του Άκη Γαβριηλίδη

Η εν ψυχρώ δολοφονία του 36 Αντώνη Καρυώτη έχει ασφαλώς συγκεκριμένους φυσικούς αυτουργούς, που ελπίζω να εντοπίσει και να τιμωρήσει όπως τους αξίζει η δικαιοσύνη (χωρίς να το δένω και κόμπο).

Έχει όμως και κάποιες γενικότερες αιτίες. Αρκετές, σχετικά ανεξάρτητες μεταξύ τους, οι οποίες συνδυάστηκαν σε αυτή την περίπτωση και οδήγησαν στο δολοφονικό αποτέλεσμα.

Η πιο στοιχειώδης επιταγή των θαλάσσιων ταξιδιών λέει ότι, όταν ένας άνθρωπος έχει πέσει στη θάλασσα, παρατάμε ό,τι άλλο κάνουμε, οσοδήποτε σημαντικό ή επείγον, και προσπαθούμε με όσες δυνάμεις διαθέτουμε να τον συντρέξουμε. Μου φαίνεται προσβλητικό και σκανδαλώδες ακόμα και που χρειάζεται να ξαναλέμε αυτά τα βου-α βα. Φανταζόμουν ως τώρα ότι πρόκειται για αυτονόητο κανόνα που πηγαίνει μαζί με την ιδιότητα του μέλους οποιασδήποτε ανθρώπινης κοινότητας, της ανθρώπινης συμβίωσης γενικά. Ο απερίγραπτος κυνισμός των ναυτών, των σεκουριτάδων ή ό,τι ήτανε, του πλοιάρχου, και παντός άλλου υπευθύνου της εταιρίας, να αδιαφορήσουν απέναντι σε αυτόν τον κανόνα δεν είναι παθολογικός, δεν είναι αποτέλεσμα «έλλειψης παιδείας», ούτε είναι κεραυνός εν αιθρία. Εκκολάφθηκε αργά και μεθοδικά όλα αυτά τα χρόνια, και ακόμη περισσότερο τους Συνέχεια →

του Άκη Γαβριηλίδη

Για τον πρόσφατο θάνατο της Μαριάννας Βαρδινογιάννη εξέδωσαν ανακοινώσεις όλα τα ελληνικά κόμματα, αλλά και πολλοί άλλοι ελληνικοί και διεθνείς φορείς. Μεταξύ άλλων, ο Νίκος Ανδρουλάκης στο μήνυμά του ανέφερε ότι η εκλιπούσα «έθεσε στο επίκεντρο του ανθρωπιστικού της έργου την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ήταν πολύτιμος αρωγός σε κάθε μεγάλη εθνική υπόθεση» (η υπογράμμιση δική μου).

Σε παρόμοιες ανακοινώσεις είναι αναμενόμενη μία δόση υπερβολής και εξωραϊσμού. Ωστόσο, καλό είναι να μην γίνεται το άσπρο μαύρο.

Το «ανθρωπιστικό έργο» της Βαρδινογιάνναινας συνίστατο, κατά πρώτον και κατ’ ουσίαν, στο ότι έδινε λεφτά. Δεν μπαίνω αυτή τη στιγμή στο ερώτημα πού και γιατί τα έδινε. Καλό είναι πρώτα απ’ όλα να έχουμε στο μυαλό μας πού τα βρήκε.

Για να βρούμε την απάντηση σε αυτό (ή πάντως ένα μέρος της απάντησης), δεν χρειάζεται να ψάξουμε πολύ Συνέχεια →

του Άκη Γαβριηλίδη

Το ιδιόμορφο και αξιοπερίεργο μόρφωμα που συνήθως αποκαλούμε «ελληνική δεξιά» –ένας περιγραφικός όρος τον οποίο χρησιμοποιώ εδώ για πρακτικούς λόγους συνεννόησης, ελλείψει καλύτερου-, υπό τη σύγχρονη μορφή του που διαμορφώθηκε από τη δεκαετία του 50 και εντεύθεν, διακατέχεται ιδρυτικά από ένα βαθύ μίσος και ξενότητα ενάντια σε όλα τα μέσα σταθερής τροχιάς, και ειδικά απέναντι στο τρένο.

Είναι γνωστό ότι ο γενάρχης αυτού του μορφώματος άρχισε την καριέρα του ως υπουργός δημοσίων έργων ξηλώνοντας το τραμ της Θεσσαλονίκης και βάζοντας στη θέση του –και στο κεφάλι μας- τη σφηκοφωλιά που λέγεται ΟΑΣΘ, ένα πυκνό πελατειακό δίκτυο από μικροκεφαλαιούχους/ οδηγούς/ μετόχους, δηλαδή επιχειρηματίες του εαυτού τους, νεοφιλελεύθερα υποκείμενα πριν υπάρξει ακόμα νεοφιλελευθερισμός, και ταυτόχρονα επιτηρητές του ίδιου του εαυτού τους –και όποιου άλλου μπορούσαν ή τους ζητιόταν κατά καιρούς, του κοινωνικού πεδίου γενικώς. Ένα δίκτυο που υπάρχει ακόμη σήμερα και είναι αμφίβολο αν εξυπηρετεί οποιονδήποτε άλλον από τους οδηγούς του, οι οποίοι εκτός των άλλων συχνά γίνονται πρωταγωνιστές ρατσιστικών επεισοδίων.

Επίσης, στο προκείμενο, το τρένο η ελληνική δεξιά συστηματικά το υπονόμευσε, προς όφελος επίσης ενός αρχιπελάγους Συνέχεια →

του Τζέισον Ρηντ

Στις συζητήσεις του με τον Φρανσουά Τρυφφώ, ο Άλφρεντ Χίτσκοκ επέμεινε ότι τα πουλιά στην ομώνυμη ταινία έπρεπε να είναι συνηθισμένα πουλιά, γλάροι, κοράκια, σπουργίτια και όχι τα πιο θεαματικά και αναμφισβήτητα πιο τρομακτικά γεράκια και αετοί. Το βιβλίο τού Jun Fujita Le Ciné-Capital επανέρχεται σε αυτό το ιδιαίτερο περιστατικό και το χρησιμοποιεί κατά κάποιο τρόπο ως άξονα που συνδέει την κατανόηση του κινηματογράφου από τον Ντελέζ, την κατανόηση του Κεφαλαίου από τον Μαρξ και την επαναστατική πολιτική.

Ως προς το πρώτο, όπως υποστηρίζει ο Ντελέζ στον πρώτο τόμο του βιβλίου του για το σινεμά, η ταινία ή ο κινηματογράφος αντιπροσωπεύει μια θεμελιώδη μεταμόρφωση του τρόπου με τον οποίο απεικονίζεται η κίνηση. Άλλοτε, στον παλαιό κόσμο, μπορούσαμε να απεικονίσουμε την κίνηση μόνο αποσπώντας μια σειρά από ακίνητες πόζες που μετέδιδαν παράδοξα την κίνηση μέσω της δικής τους Συνέχεια →

του Άκη Γαβριηλίδη

Τα όσα είπε προ ημερών ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης σε ομάδα φοιτητών και νέων εργαζόμενων, κατά τα οποία «η Ελλάδα μπορεί να τους προσφέρει οικογένεια» και έτσι να αντισταθμίσει την ύπαρξη πληθωρισμού, είναι γεγονός ότι σχολιάστηκαν ευρύτατα, και ως επί το πλείστον ειρωνικά. Αλλά ο σχολιασμός αυτός αφορούσε κυρίως την οικογενειοκρατία βάσει της οποίας αναδείχθηκε ο ίδιος και μέλη του στενού και του ευρύτερου οικογενειακού του περιβάλλοντος σε προβεβλημένες δημόσιες και ιδιωτικές θέσεις.

Δικαίως, βέβαια. Ωστόσο, κάτι που εξ όσων έχω υπόψη μου κανείς –και καμία- δεν σχολίασε είναι η άρρητη, αλλά σαφής έμφυλη διάσταση αυτής της διαπίστωσης/ υπόσχεσης, ιδίως εάν λάβουμε υπόψη Συνέχεια →