Jacques Rancière, «Dix thèses sur la politique», από το Aux bords du politique, Gallimard, Paris 2012 [1998], σ. 235-254. Μετάφραση-σημειώσεις Α.Γ.

Θέση 1.

Η πολιτική δεν είναι η άσκηση της εξουσίας. Η πολιτική πρέπει να οριστεί δι’ εαυτής, ως ένας ειδικός τρόπος δράσης που κινητοποιείται από ένα προσίδϊο υποκείμενο και που ανάγεται σε μία προσίδϊα ορθολογικότητα. Η πολιτική σχέση Συνέχεια →

του Άκη Γαβριηλίδη

Όσοι βρισκόμαστε εδώ*, φαντάζομαι ότι έχουμε απαντημένο αν πρέπει ή όχι να συμπαρασταθούμε στους πρόσφυγες και να τους βοηθήσουμε να περάσουν από την Ελλάδα προς τα εκεί που οι ίδιοι θέλουν. Δεν χρειάζεται λοιπόν να σπαταλήσουμε χρόνο συζητώντας το ερώτημα αυτό.

Κάτι που θα ήταν ωστόσο χρήσιμο, είναι να αναρωτηθούμε: γιατί θεωρούμε ότι πρέπει να το κάνουμε αυτό; πώς αιτιολογούμε, στον εαυτό μας ή/ και σε άλλους, αυτό το καθήκον;

Θα μπορούσαμε να φανταστούμε διάφορες εναλλακτικές ή συμπληρωματικές αιτιολογήσεις:

Α) Η ταξική αλληλεγγύη. Συμπαραστεκόμαστε στους πρόσφυγες επειδή είμαστε Συνέχεια →

του Άκη Γαβριηλίδη

Εδώ και λίγες μέρες, έχει αρχίσει στο Ρέθυμνο η δίκη κατά του Γερμανού ιστορικού Χάιντς Ρίχτερ, ο οποίος κατηγορείται για «άρνηση εγκλημάτων πολέμου του ναζισμού» και πιθανόν να γίνει ο πρώτος που θα καταδικαστεί βάσει του αντιρατσιστικού νόμου.

Για τα σοβαρά προβλήματα που θέτει η δίκη αυτή από άποψη σεβασμού στην ελευθερία της γνώμης και της έρευνας, έχουν γίνει ήδη τοποθετήσεις από τα Τμήματα Ιστορίας του Πανεπιστημίου Κρήτης και του Παντείου, καθώς και από άλλους φορείς (όχι και τόσο πολλούς ομολογουμένως). Εδώ δεν με ενδιαφέρει να επαναλάβω τα επιχειρήματα αυτά· με βάση το υλικό από όσα διαμείβονται κάθε μέρα στη δίκη, το οποίο έχει ήδη αρχίσει να δημοσιεύεται, θα ήθελα να αναδείξω ένα στοιχείο το οποίο θεωρώ τρομερά ενδιαφέρον και αποκαλυπτικό για το Συνέχεια →

Μία ραδιοφωνική συζήτηση με τον Μισέλ Πολακκό

– H γενναιοδωρία είναι ένα θέμα αρκετά δύσκολο να προσεγγίσουμε. Το να δίνεις ελεημοσύνη ή να δίνεις τον εαυτό σου, τη ζωή σου, την περιουσία σου ή το χρόνο σου. Συχνά, οι πιο φτωχοί είναι αυτοί που δίνουν το περισσότερο … Θα κρατήσω αυτή την τόσο όμορφη φράση του Γκυνεμέρ[1]: «Όταν δεν έχεις δώσει τα πάντα, δεν έχεις δώσει τίποτα». Τι πιο όμορφο, Μισέλ, αλλά επίσης τι πιο αχάριστο!

– Για να μιλήσουμε για το δώρο, θα ήθελα να ξεκινήσουμε ένα ταξίδι προς τον πύργο του Σαντιγύ, όπου, όπως ξέρετε, έχει ένα θαυμάσιο μουσείο. Εκεί εκτίθεται ένας μικρός πίνακας του Ραφαήλ, υπέροχος, που παριστάνει τις Τρεις Χάριτες. Βλέπουμε τρεις γυμνές γυναίκες –υποπτευόμαστε ότι είναι η ίδια, ζωγραφισμένη από την εμπρόσθια, την οπίσθια και την πλάγια όψη-, που μοιάζουν να χορεύουν κυκλικά. Όταν ακούει κανείς «οι Τρεις Χάριτες», σκέφτεται την ομορφιά αυτών των τριών γυναικών. Ξέρεις ότι πρόκειται για παρεξήγηση; Όταν κοιτάξουμε από πιο κοντά, αντιλαμβανόμαστε ότι οι τρεις γυναίκες κρατούν στο χέρι ένα φρούτο, που πρέπει να είναι μήλο. Και ότι δεν είναι γύρος χορού. Η μία δέχεται ένα μήλο από την προηγούμενη και δίνει ένα μήλο στην επόμενη, η οποία δίνει ένα μήλο στην επόμενη, η οποία δέχεται ένα μήλο, και ούτω καθεξής. Και αυτή η ισορροπία της ανταλλαγής ανάμεσα στις τρεις γυναίκες δεν αποκαλείται αβροφροσύνη [gracieuseté], αλλά δωρεά [gratuité]. Οι Τρεις Χάριτες, είναι οι Τρεις που Χαρίζουν! Βλέπουμε εδώ ότι το να δίνεις είναι ισοδύναμο με το να παίρνεις: δίνει κανείς το ίδιο πράγμα με αυτό που πήρε. Αυτό είναι η δωρεά.

– Αχ, και να ‘ταν αλήθεια αυτό!

– Όταν δεχόμαστε ένα δώρο, απαντάμε «μερσί», και αυτό το «μερσί» μεταφράζεται σε ορισμένες γλώσσες ως grazie, gracias, δηλαδή ακριβώς η χάρη, όπως στον Ραφαήλ … Στα νέα ελληνικά, είναι ευχαριστώ πολύ[2], όπου ξαναβρίσκουμε τη λέξη χαριστώ … Συνέχεια →