του Γιάννη Ανδρουλιδάκη

Κάθε φορά που τίθεται στην Ελλάδα ένα ζήτημα που με κάποιο τρόπο επηρεάζει ή ενοχλεί την ορθόδοξη εκκλησία (είτε πρόκειται για την περιουσία της είτε για την αναγραφή του θρησκεύματος στις ταυτότητες είτε, τέλος, για το περιεχόμενο του μαθήματος των θρησκευτικών, την πρωινή προσευχή και τις εικόνες στα δημόσια κτήρια), υπάρχει ένα τμήμα της Αριστεράς που διαμαρτύρεται. Κατά κανόνα, το κεντρικό περιεχόμενο της διαμαρτυρίας είναι «αυτό είναι το θέμα μας τώρα; δεν υπάρχουν σοβαρότερα ζητήματα;».

Θα συμφωνήσω –για την οικονομία της συζήτησης, ή και όχι- ότι υπάρχουν σοβαρότερα θέματα από αυτά. Ας πούμε το ζήτημα της υπεράσπισης των προσφύγων, το ζήτημα της προστασίας της εργασίας και της επαναφοράς των συλλογικών συμβάσεων, η καταπολέμηση του φασισμού, η ασφάλιση και η υγεία -πάνω απ’ όλα η υγεία. Δεν καταλαβαίνω όμως με ποιο τρόπο αυτό αποτελεί επιχείρημα για να μην ασχοληθούμε με το ζήτημα των θρησκευτικών και της κατήχησης στα σχολεία. Οι άνθρωποι, σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο, κάνουμε πολλά πράγματα παράλληλα, άλλα σημαντικότερα και άλλα λιγότερο σημαντικά. Εγώ για παράδειγμα έχω ως πρώτιστη ανάγκη να πάω σούπερ μάρκετ, αλλά Συνέχεια →

του Άκη Γαβριηλίδη

Ο Θεοδόσιος Πελεγρίνης μέχρι τώρα ήταν γνωστός για διάφορες επιτελέσεις του στο ρόλο του καθηγητή φιλοσοφίας, του πρύτανη, και στον ίδιο το ρόλο του επιτελεστή ρόλων (performer) – ή του υποκριτή, για όποιον δεν γουστάρει Greeklish και προτιμά ορίτζιναλ τρισχιλιετείς διατυπώσεις.

Προχθές, ήρθε η στιγμή να τον γνωρίσουμε σε μία καινούρια υπόδυση: αποφάσισε να το κάνει όπως ο Μίκης. Να τσαλαβουτήσει δηλαδή και αυτός στα ίδια θολά νερά του αντισημιτισμού/ φιλοσημιτισμού, στα οποία κολυμπάει πανευτυχής και υπερήφανος εδώ και αρκετά ήδη χρόνια ο «συνθέτης της (αυτοθυματοποίησης της) ρωμιοσύνης».

Η δική του υπόδυση περιλάμβανε τα ίδια συστατικά με εκείνες του Θεοδωράκη: ταυτόχρονα μίσος και αγάπη, φθόνο και θαυμασμό για τους «Εβραίους» και όσα υποτίθεται ότι πέτυχαν εκείνοι με σατανικό τρόπο («τους πούστηδες! Πώς το κάνανε; Κι εγώ θέλω»). Επίσης, την μεγαλομανία και Συνέχεια →

της Christine Delphy

Μήπως ο μέινστρημ γαλλικός φεμινισμός είναι ρατσιστικός; Προσωπικά, υπήρξα συνιδρύτρια του περιοδικού Nouvelles Questions Feministes μαζί με τη Σιμόν ντε Μποβουάρ το 1977 και εδώ και καιρό μετέχω στο Mouvement de Libération des Femmes (MLF), αλλά, όλο και περισσότερο, μου είναι σαφές ότι η γαλλική στάση απέναντι στο χιτζάμπ και τις μουσουλμάνες είναι όχι απλώς ακατανόητη, αλλά κατακριτέα.

Το 2004, ψηφίστηκε ο πρώτος ανοιχτά αντι-μουσουλμανικός νόμος που απαγόρευε στις μαθήτριες να φορούν μαντίλα, με βάση την πεποίθηση ότι « θρησκευτικά σημάδια» είναι αντίθετα προς την laïcité –την πολιτική εκκοσμίκευση. Αλλά η ιδεολογική εκστρατεία κατά του Ισλάμ ξεκίνησε πάνω Συνέχεια →

του Άκη Γαβριηλίδη

Στα μέσα της δεκαετίας του 70, ο Γιάννης Μαρκόπουλος είχε βγάλει έναν «κύκλο τραγουδιών» όπως λέγανε τότε, με τίτλο «Μετανάστες» και σε στίχους του Γιώργου Σκούρτη. Ένα από τα πιο γνωστά τραγούδια του δίσκου ξεκινούσε με τους εξής στίχους:

Εδώ στην ξένη χώρα,
αχ, τι στεναχώρια!
Τι θα φάω, τι θα πιω,
τι θα στείλω στο χωριό …
Κι οι γυναίκες είναι χύμα,
καίγομαι σαν τις κοιτώ.
Δεν με θέλουν κι είναι κρίμα.

Ακόμα παλιότερα από τότε που γράφτηκαν (ή πάντως που δισκογραφήθηκαν) οι «Μετανάστες», ο Μίκης Θεοδωράκης είχε γράψει τα «Γράμματα από τη Γερμανία», σε στίχους του Φώντα Λάδη. Εκεί, υπάρχει επίσης ένα τραγούδι όπου ο γκασταρμπάιτερ θεματοποιείται όχι ως οικονομικό, κοινωνικό ή πολιτικό, αλλά ως σεξουαλικό υποκείμενο. Και εδώ πρόκειται για τον άντρα μετανάστη, Συνέχεια →

της Ρεμπέκα Μπράιαντ

Το κείμενο που ακολουθεί αποτελεί μετάφραση –με κάποιες συντομεύσεις- του κεφαλαίου με τίτλο «Discipline and freedom» από το βιβλίο Rebecca Bryant, Imagining the modern: the cultures of nationalism in Cyprus, I.B. Tauris & Co Ltd, London 2004 (σ. 166-173). Ο τίτλος και οι σημειώσεις σε αγκύλες είναι του μεταφραστή.

Ένας Τουρκοκύπριος δάσκαλος μου αφηγήθηκε ότι, όταν ήταν παιδί, και αυτός και η οικογένειά του φοβόντουσαν να βγουν από το σπίτι τις Κυριακές. Ήταν η ελληνική «εθνική ημέρα», και οι γείτονές τους μετά τη λειτουργία έβγαιναν από στις εκκλησίες έτοιμοι για σύγκρουση. Δυσκολευόταν πολύ να καταλάβει αυτή την περίεργη αλλαγή που μετέτρεπε τους γείτονες σε εχθρούς, αλλά άρχισε να την καταλαβαίνει καλύτερα αργότερα, όταν μπήκε στο Κολλέγιο Επιμόρφωσης Δασκάλων στη Μόρφου. Εκεί, μου είπε, διδάχθηκε τουρκικά τραγούδια από έναν Έλληνα δάσκαλο, και, σε αντίθεση με όσα έλεγε η ελληνική ηγεσία, είχε πάντοτε την αίσθηση ότι οι Έλληνες συμφοιτητές του ήταν περήφανοι, διότι ο συναγωνισμός για τη σχολή ήταν μεγάλος και έβλεπαν τη φοίτησή τους εκεί ως τιμή. Ταυτόχρονα, κάθε μέρα έπαιρνε το λεωφορείο μαζί με τον Μάρκο Δράκο, ο οποίος αργότερα θα γινόταν ένας από τους νεαρούς ήρωες της ΕΟΚΑ. Πάντοτε κουβέντιαζαν και συμπαθούσαν πολύ ο ένας τον άλλο, μέχρι ένα πρωί που ο Τουρκοκύπριος χαιρέτισε το συμφοιτητή του λέγοντας «Μέρχαμπα» και έλαβε την μονολεκτική απάντηση «Ένωσις».

Αυτό ακριβώς θεωρώ ότι είναι το πραγματικό αποτέλεσμα των πειθαρχικών μηχανισμών της Συνέχεια →