ρατσισμός,Ανάλυση λόγου

Καμιά δικαίωση του αντισημιτισμού τής ΑΝΤΑΡΣΥΑ

του Άκη Γαβριηλίδη

 

Ο θάνατος του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη έγινε αφορμή για μια τεράστια εκστρατεία αγιοποίησης, δικαίωσης και ηρωοποίησης.

Επίσης όμως, έγινε αφορμή για να εκφραστεί ακόμα μια φορά ο αντισημιτισμός που χαρακτηρίζει τμήματα (και) της ελληνικής αριστεράς, ακόμα και σε ένα θέμα τελείως άσχετο με τους Εβραίους. (Ο αντισημιτισμός όμως είναι ακριβώς αυτό: η εμμονή, και η ικανότητα, να ανακαλύπτεις «Εβραίους» πίσω από οτιδήποτε κακό, και να τους εμφανίζεις ως σύμβολα και αιτίες αυτού του κακού).

Αυτό δεν έγινε μέσω του λόγου με τη στενή έννοια, αλλά μέσω εικόνων –το φαντασιακό χειρίζεται κυρίως εικόνες, και το αντισημιτικό φαντασιακό δεν αποτελεί εξαίρεση. Και ειδικότερα, μίας μόνο εικόνας: αυτής που συνοδεύει ανακοίνωση της ΑΝΤΑΡΣΥΑ –της Συνέχεια

Κλασσικό
Ηθολογία,Κινήματα,Πολιτική,Φιλοσοφία

Τι μας διδάσκουν τα ζώα για την πολιτική

Μια συνέντευξη του Μπράιαν Μασσούμι

Στον ορισμό που δίνει ο Αριστοτέλης για τον άνθρωπο ως πολιτικό ζώο, μήπως δεν έχουμε προσέξει όσο θα έπρεπε αυτήν ακριβώς τη συνέχεια ανάμεσα στη ζωικότητα και την πολιτική; Και μήπως το ζώο θα μπορούσε να αποτελέσει ένα εξαιρετικό εργαστήριο για να αναζωογονήσουμε την πολιτική; Αυτό ισχυρίζεται ο Μπράιαν Μασσούμι στο βιβλίο του What Animals Teach Us about Politics, με βάση μια προσεκτική και ιδιοφυή παρατήρηση του ζωικού παιχνιδιού. Σε αυτή του τη συνέντευξη στον Ερίκ Μπορντελώ, επανέρχεται στην ιδέα του για μια φυσική πολιτική που αντλεί τις δυνάμεις της από το έμβιο και τους αυτοσχεδιασμούς για τους οποίους είναι ικανό, ενάντια σε μια πολιτική εγκλωβισμένη μέσα σε προγράμματα και νόρμες που την καταδικάζουν πάντοτε στο φασισμό*.

Συνέχεια

Κλασσικό
ρατσισμός,Αρχαιογνωσία,Λογοτεχνία,ναζισμός

Ας πούμε κάτι και για τον επηρμένο ρατσισμό του Καζαντζάκη

του Άκη Γαβριηλίδη

 

Κι εγώ φυσικά το καταδιασκέδασα με το πάθημα των ανοήτων δεξιών γύρω από το «χαμένο σίγμα» της Οδύσειας του Καζαντζάκη.

Από την άλλη, όμως, επειδή αγνοούσα το θέμα, για να καταλάβω τι έτρεχε χρειάστηκε να διαβάσω μερικά σχετικά δημοσιεύματα. Μέσω αυτών πληροφορήθηκα και ένα στοιχείο, άσχετο με το ζήτημα του σ, το οποίο μου προκάλεσε μια σχετική ανατριχίλα.

Όπως αναφέρεται σε ανάρτηση του Νίκου Σαραντάκου, ο Καζαντζάκης το Δεκέμβριο του 1938 –όταν το βιβλίο είχε μόλις εκδοθεί- συνέταξε ένα σημείωμα για την παρουσίασή του. Το σημείωμα αυτό άρχιζε με τη φράση:

Η νέα Οδύσσεια αρχίζει όπου τελεύει η Οδύσσεια του Ομήρου. Αποτελούμενη από 33.333 17σύλλαβους στίχους, δίκαια ονομάστηκε «το μεγαλύτερο έπος της λευκής φυλής».

Βρίσκω την τελευταία αυτή φράση πραγματικά απίστευτη. Πρώτα απ’ όλα διότι Συνέχεια

Κλασσικό
Γλώσσα,Δίκαιο,Επιτελεστικότητα

Γιατί (πώς) μπορεί να αποβεί ευεργετική η δίωξη κατά της κας Τριανταφύλλου

του Άκη Γαβριηλίδη

Η πρόσφατη άσκηση δίωξης εναντίον της πεζογράφου και αρθρογράφου Σώτης Τριανταφύλλου με βάση τον αντιρατσιστικό νόμο, προκάλεσε αντιρρήσεις ή επιφυλάξεις από πολλές πλευρές.

Πέρα από διαφορές ύφους και έντασης, το κύριο αντεπιχείρημα ήταν ότι δεν πρέπει να διώκονται οι λόγοι, αλλά μόνο οι πράξεις, διότι κάτι τέτοιο μπορεί να οδηγήσει σε καταχρήσεις, όπως έχει συμβεί στο παρελθόν, και ότι οι τυχόν διαφορές απόψεων πρέπει να επιλύονται με δημόσιο διάλογο και επιχειρήματα, όχι στα δικαστήρια.

Η επιχειρηματολογία αυτή είναι αναμφίβολα σοβαρή και βάσιμη. Ωστόσο, στο παρόν σημείωμα θα ήθελα να εξετάσω μήπως οι φόβοι που γεννιούνται από ιστορικά προηγούμενα καμιά φορά μας τυφλώνουν μπροστά σε τωρινές απειλές. Στο κάτω κάτω, ζούμε σε μια Συνέχεια

Κλασσικό
Κοινά,Πολιτισμικές σπουδές

Πολιτισμική ταυτότητα δεν υπάρχει

 

του Φρανσουά Ζυλλιέν

 

Η προσεχής προεκλογική εκστρατεία στη Γαλλία, όπως λέγεται, θα στρέφεται γύρω από την «πολιτισμική ταυτότητα».

Γύρω δηλαδή από τα παρακάτω ερωτήματα: δεν πρέπει άραγε να προστατεύσουμε την «πολιτισμική ταυτότητα» της Γαλλίας απέναντι στην απειλή των κοινοτισμών; Ή μήπως πρέπει να βρούμε μια ισορροπία μεταξύ ανοχής και αφομοίωσης, αποδοχής των διαφορών και ταυτοτικής διεκδίκησης;

Η συζήτηση αυτή διαπερνά ολόκληρη την Ευρώπη· αφορά, γενικότερα, τη σχέση των πολιτισμών μεταξύ τους σε καθεστώς παγκοσμιοποίησης.

Νομίζω όμως ότι χρησιμοποιούμε τις λάθος έννοιες: δεν μπορεί να γίνει λόγος για «διαφορές» που απομονώνουν τις κουλτούρες, αλλά για αποκλίσεις οι οποίες διατηρούν στο βλέμμα, άρα σε ένταση, και προωθούν, το κοινό μεταξύ τους. Ούτε για «ταυτότητα» μπορεί να γίνει λόγος, εφόσον ίδϊον της κουλτούρας είναι να μεταλλάσσεται και να Συνέχεια

Κλασσικό
Anarchism,Art,Performativity,Politics

The Hegelian pitfalls of the Documenta14 criticisms

by Akis Gavriilidis

 

Recently, while in Cyprus, I spoke to a doctoral student who had just returned from Athens, where, as he informed us, he had visited several events taking place there in the framework of the Documenta14 exhibition. Among these, as he said, a performance “in a building close to Omonia square”. After one or two questions, it came out that this performance was actually not part of Documenta, but a sort of a “counter-event” staged as a satire, under the title dokoùmena (ancient Greek for “things believed/ seen as”, a title which obviously parodies the name of the institution)[1]. Our friend apparently mistook it as being part of the official program.

But was this really a mistake? If so, in what sense?

Documenta consists in a series of artistic works shown during a certain period of time Συνέχεια

Κλασσικό
Γλώσσα,Επιτελεστικότητα,Τέχνη

H εγελιανή παγίδα των κριτικών τής Documenta

 

του Άκη Γαβριηλίδη

Προ ημερών που ήμουν στην Κύπρο, έτυχε να ακούσω έναν φίλο και σύντροφο να αφηγείται ότι μόλις είχε γυρίσει από την Αθήνα όπου μεταξύ άλλων παρακολούθησε «κάποιες εκδηλώσεις της Documenta». Όταν ρωτήθηκε ποιες συγκεκριμένα, απαρίθμησε έξι-εφτά, μεταξύ των οποίων και μία που γινόταν «σε ένα κτίριο κοντά στην Ομόνοια». Μετά από μία-δυο διευκρινιστικές ερωτήσεις, προέκυψε ότι στην πραγματικότητα επρόκειτο για την εκδήλωση «Ανάσταση με τα Δοκούμενα», την οποία ο νεαρός επισκέπτης έκανε το λάθος να θεωρήσει τμήμα της διεθνούς καλλιτεχνικής έκθεσης.

Είναι όμως τόσο σίγουρο ότι έκανε λάθος; Και ποιο ακριβώς ήταν αυτό το λάθος;

Τι είναι αυτό που ξεχωρίζει μία δραστηριότητα που εντάσσεται στο πλαίσιο της Συνέχεια

Κλασσικό
Γλώσσα,Δίκαιο

H γλώσσα και το παράδοξο της ελευθερίας

του Ντέιβιντ Γκρέιμπερ*

 

Έχω γράψει στο παρελθόν για την εισβολή της ρύθμισης, και της βίας, σε κάθε πτυχή της ζωής μας. Αυτό που θέλω να υποστηρίξω εδώ είναι ότι αυτή η επιταγή απορρέει σε τελευταία ανάλυση από μία σιωπηρή κοσμολογία στην οποία η αρχή του παιχνιδιού [play] (και, κατ’ επέκταση, η δημιουργικότητα) εμφανίζεται ως κάτι που προκαλεί φόβο, ενώ μια συμπεριφορά με όρους παιγνίου [game-like] δοξολογείται ως διαφανής και προβλέψιμη, και όπου κατά συνέπεια η θέση όλων αυτών των κανόνων και ρυθμίσεων βιώνεται η ίδια ως ένα είδος ελευθερίας.

(…)

Τέτοιου είδους μεταρρυθμίσεις [που εισάγουν κανόνες και «διαφάνεια»] μπορεί να αποβλέπουν να εξαλείψουν την αυθαίρετη προσωπική αυθεντία, αλλά φυσικά αυτό ποτέ δεν γίνεται. Απλώς η προσωπική αυθεντία ανεβαίνει ένα επίπεδο, και γίνεται η Συνέχεια

Κλασσικό