του Νικολάι Σσόριν-Τσάικοβ

Το βιβλίο Two Lenins. A brief anthropology of time του Nikolai Ssorin-Chaikov είναι ένα σχετικά σύντομο αλλά φιλόδοξο και πολύπλοκο εγχείρημα που προσπαθεί να αρθρώσει έναν προβληματισμό γύρω από τη χρονικότητα, τη νεωτερικότητα, το κράτος και τη σχέση της ίδιας της ανθρωπολογίας με αυτές τις έννοιες –και άλλες ακόμα. Το εμπειρικό υλικό για αυτόν τον προβληματισμό αντλείται από δύο πηγές: την εθνογραφική έρευνα πεδίου που διεξήγαγε ο συγγραφέας επί πολλά χρόνια, ξεκινώντας ήδη από τη δεκαετία του 80, σε νομαδικούς πληθυσμούς της Σιβηρίας, και μία έκθεση που συνεπιμελήθηκε το 2006 στη Μόσχα με τίτλο –και αντικείμενο– «Επίσημα δώρα στους κατά καιρούς ηγέτες της Σοβιετικής Ένωσης».

Παρακάτω παρουσιάζουμε μεταφρασμένο ένα απόσπασμα από το 5^ο κεφάλαιο του βιβλίου (σ. 97-101). Παραλείψαμε κάποιες προτάσεις, και τις υποσημειώσεις, για λόγους απλότητας και κατανοησιμότητας. Ο αναγνώστης που γνωρίζει αγγλικά μπορεί να βρει την πλήρη μορφή του κειμένου σε ηλεκτρονική μορφή εδώ. Μετάφραση: Α.Γ.

Συνέχεια →

Συνέχεια →

του Μάριου Εμμανουηλίδη 

«Θέλετε ―
θάμαι ακέριος όλο κρέας, λυσσασμένος,
―κι ἀλλάζοντας ἀπόχρωση σάν οὐρανός ―
― ὄχι ἄντρας πιά, μά σύγνεφο μέ παντελόνια».

Β. Μαγιακόβσκι, «Σύγνεφο με παντελόνια» (1915-16)

0.[1]

Η κοινή και βίαιη σχεδόν αντίδραση αναγνωστών και θεωρητικών στις θέσεις του Αγκάμπεν για τα μέτρα των κρατών εν μέσω πανδημίας ως κατάσταση εξαίρεσης και για την κατάσταση φόβου των ατόμων που γίνεται ανάγκη για συλλογικό πανικό, σχετίζεται με το άγγιγμα ενός ορίου. Είναι το όριο του έμβιου, της έμβιας ατομικής εμπειρίας και της κοινό-τοπης επιθυμίας διατήρησης της ύπαρξής μας. Αυτή την επιθυμία οι θέσεις του Αγκάμπεν την παρακάμπτουν καθώς την υπάγει στις πολιτικές της ασφάλειας και της κατάστασης εξαίρεσης, και άρα, διαγράφει την αυτονομία της.[2] Όμως, το αντικείμενο «επιδημία» έρχεται από έναν χώρο πέραν της πολιτικής και μας υποχρεώνει να Συνέχεια →

της Κριστίν Πεντοττί

Στο Χριστιανισμό, το ζήτημα των γυναικών παραμένει ευρέως «διακοσμητικό» και ανεκδοτολογικό. Συνεχίζουμε να κάνουμε λες και όλα όσα έχουν πραγματική σημασία παίχθηκαν ανάμεσα στον διδάσκαλο και δώδεκα από τους μαθητές του που αποκαλούμε «αποστόλους», στους οποίους ανατέθηκαν τα πάντα από τον ίδιο τον Ιησού, και οι οποίοι θα θεμελίωναν μία γενεαλογία εξουσίας και γνώσης αποκλειστικά αρσενικής.

Από τη μεριά μου, στο παρόν έργο, δεν επιδίωξα, όπως έκαναν πολλά έργα με ταλέντο, να δείξω την ποιότητα των γυναικών που βρίσκονται στα ευαγγέλια φιλοτεχνώντας τα πορτραίτα τους, αλλά παρατήρησα ενδελεχώς τις σχέσεις που συνάπτει ο Ιησούς με αυτές και με τον γυναικείο κόσμο. Δεν απομακρύνθηκα από τα λεγόμενα «κανονικά» κείμενα, αυτά που οι εκκλησίες αναγνωρίζουν ως στηρίγματα της πίστης. Δεν άφησα καθόλου χώρο στη φαντασία. Αρκέστηκα να πάρω τα κείμενα των ευαγγελίων ως έχουν από τις απαρχές. Εξέτασα κάθε συνάντηση, κάθε λέξη που ανταλλάχθηκε, κάθε χειρονομία όπου γυναίκες εισήλθαν σε σχέση με τον Ιησού. Στην ουσία, το μόνο που έκανα ήταν να διαβάσω, με προσήλωση, με σοβαρότητα, όσα πραγματικά λέει το κείμενο, να δω και να Συνέχεια →

της Aβάιβα Ουίττενμπεργκ-Κοξ

Ψάχνετε για παραδείγματα πραγματικής ηγεσίας σε μια κατάσταση κρίσης; Από την Ισλανδία ως την Ταϊβάν και από τη Γερμανία ως τη Νέα Ζηλανδία, οι γυναίκες βγαίνουν μπροστά για να δείξουν στον κόσμο πώς να διαχειριστεί έναν σοβαρό πονοκέφαλο που βρήκε την ανθρώπινη οικογένειά μας. Αν προσθέσουμε τη Φινλανδία, την Ισλανδία και τη Δανία, η πανδημία αυτή αποκαλύπτει ότι οι γυναίκες έχουν ό,τι χρειάζεται όταν η θερμοκρασία ανεβαίνει στα ανώτατα διαμερίσματα της εξουσίας. Πολλοί θα πουν ότι πρόκειται για μικρές χώρες, νησιά ή άλλες εξαιρέσεις. Αλλά η Γερμανία είναι μεγάλη και έχει ηγετική θέση, ενώ το Ηνωμένο Βασίλειο είναι νησί αλλά έχει πολύ διαφορετικά αποτελέσματα.

Αυτές οι ηγέτιδες μας δίνουν έναν ελκυστικό εναλλακτικό τρόπο άσκησης εξουσίας. Τι Συνέχεια →

της Πώλα Φρέντρικσεν

Το να χρησιμοποιούμε τους Εβδομήκοντα ως πηγή πληροφοριών για τη ζωή του ιστορικού Ιησού είναι κάπως σαν να διαβάζουμε τον Μολιέρο για να μάθουμε την ιδιωτική ζωή του Μπιλ Κλίντον. Υπάρχει το χάσμα στις εποχές· υπάρχει το χάσμα στις γλώσσες· υπάρχει το χάσμα στο βασικό θέμα –στη δεύτερη περίπτωση ίσως λιγότερο απ’ ό,τι στην πρώτη. Και όμως, αυτό ακριβώς έκαναν ο απόστολος Παύλος και οι τέσσερις ευαγγελιστές του κανόνα μας, και ο Μπράιαν διαθλά κάποιες από τις βιβλικά ενισχυμένες προσπάθειές τους. Θα ήθελα εδώ να εξετάσω κάποιες από τις ιστορικές και θεολογικές συνέπειες της βιβλικής λογιοσύνης των παλαιών μας συγγραφέων.

Ξεκινάω με μία κοινοτοπία της ιστορικής έρευνας περί Ιησού: η καθομιλουμένη του Ιησού ήταν η αραμαϊκή. Κι όμως, τα παλαιότερα κείμενα που έχουμε από το κίνημα αυτό, Συνέχεια →

της Γκιζέμ Σαιζέν

Στην πολιτική φιλοσοφία των Ντελέζ και Γκουατταρί, η αρχή [principle] του κράτους –την οποία αποκαλούν «μορφή κράτος»- εμφανίζεται ως μια αφηρημένη μηχανή που λειτουργεί μέσα από διαφορετικές συγκεκριμένες εκδηλώσεις στην ιστορία. Οι «πολεμικές μηχανές» κηρύσσουν τον πόλεμο στην ίδια την αρχή του κράτους και αναγκαία λειτουργούν πάντοτε έξω από το κράτος· άρα, οφείλουν να αντισταθούν στην κρατική αιχμαλώτιση [capture] με όλα τα διαθέσιμα μέσα. Πράγματι, ένα από τα βασικά ερωτήματα για την πολιτική φιλοσοφία των Ντελέζ και Γκουατταρί ήταν: «Πώς η πολεμική μηχανή αποφεύγει τον κρατικό μηχανισμό αιχμαλώτισης;». Παράλληλα προς αυτό, με ενδιαφέρει το ζήτημα της δυνατότητας μιας επαναστατικής πολεμικής μηχανής που να τοποθετείται απέναντι όχι μόνο σε συγκεκριμένες εκδηλώσεις της μορφής κράτος, αλλά και στην ίδια την αρχή του κράτους, και που επίσης ξέρει πώς να αντιμετωπίζει την εμφάνιση της μορφής κράτος μέσα στους κόλπους της. Τι είδους επαναστατικό κίνημα θα μπορούσε να φτιαχτεί που να είναι απαλλαγμένο τόσο από τις καταπιεστικές αρχές της μορφής κράτος, όσο και από τις φαντασιώσεις που συνδέονται με αυτή; Η τέχνη υπήρξε ο Συνέχεια →

του Άκη Γαβριηλίδη

Περί τα τέλη της δεκαετίας του 60, στα γραπτά μιας σειράς στοχαστών, κυρίως Γάλλων, εν μέρει και Ιταλών, συντελέστηκε απρογραμμάτιστα (όπως συμβαίνει πάντα) μία αλλαγή παραδείγματος όσον αφορά τη σκέψη μας για την πολιτική και την ιδεολογία. Η τομή αυτή ήταν η σχεσιακή σύλληψη της εξουσίας, η οποία διέρρηξε αυτό που φαινόταν ως ο «αξεπέραστος ορίζοντας» της εποχής εκείνης, και που οριζόταν από το δίδυμο κατασταλτική θεωρία της εξουσίας/ εργαλειακή θεωρία της ιδεολογίας. Το δίδυμο αυτό αποτελούσε προέκταση της φιλελεύθερης/ διαφωτιστικής πολιτικής σκέψης, κατά το οποίο αφετηρία και βασική μονάδα της κοινωνίας είναι «ο άνθρωπος», (ή ο άντρας: στις λατινογενείς γλώσσες η λέξη είναι η ίδια), ο οποίος από τη φύση είναι ελεύθερος, αλλά δυστυχώς μετά έρχεται η «εξουσία», του λέει ψέματα και τον υποδουλώνει, λογοκρίνοντας και απαγορεύοντας. Αυτή η «εξουσία» νοούνταν εξίσου ανθρωπομορφικά, Συνέχεια →