του Άκη Γαβριηλίδη

Όπως ίσως δεν γνωρίζετε, (ούτε εγώ το γνώριζα μέχρι πρόσφατα, το πληροφορήθηκα τελείως συμπτωματικά), στην ΕΤ2 υπάρχει μία εκπομπή με τον τίτλο «Μαμά-δες», στην οποία καλούνται διάφορες γυναίκες να μιλήσουν για το πώς βιώνουν τη μητρότητά τους. Στο πρώτο επεισόδιο που έτυχε να παρακολουθήσω, (και που φυσικά θα είναι και το τελευταίο), καλεσμένη ήταν κάποια κυρία Ματίνα Νικολάου, ηθοποιός. Αυτή ανέφερε ότι τον τελευταίο χρόνο είχε τη δυνατότητα να επικοινωνεί πολύ συχνότερα με τον 13 ετών γιο της και να συζητά μαζί του επειδή και οι δύο βρίσκονταν τον περισσότερο καιρό στο σπίτι λόγω πανδημίας. Η παρουσιάστρια τότε την ρώτησε «ποια ήταν η πιο ουσιαστική κουβέντα που κάνανε τελευταία». Εκείνη απάντησε: «Για τα συναισθηματικά του». Συγκεκριμένα, συζήτησαν για τα συναισθηματικά του όταν εκείνος άνοιξε την κουβέντα στη μητέρα του και της Συνέχεια →

του Άκη Γαβριηλίδη

Η επιτροπή «Ελλάδα 2021» έχει φτιάξει κάποια ολιγόλεπτα σποτ που παίζονται στην ελληνική τηλεόραση και ενημερώνουν το φιλοθεάμον κοινό για διάφορες πτυχές σχετικές με την επανάσταση του 21. Ένα απ’ αυτά έχει σχέση με τον εθνικό ύμνο. Μία φωνή οφφ λοιπόν διαβάζει ένα κείμενο, του οποίου η τελευταία φράση έχει ως εξής:

«η σύνθεση αυτή ορίστηκε ως εθνικός ύμνος της Ελλάδας το 1865 και της Κύπρου το 1966».

Για τον δεύτερο αυτόν ορισμό δεν αναφέρεται κανένα άλλο στοιχείο, σε αντίθεση με τον πρώτο για τον οποίο ο θεατής ενημερώνεται ότι τότε έγραψε ο Σολωμός το ποίημα, τότε το μελοποίησε ο Μάντζαρος, τότε το άκουσε ο βασιλιάς Γεώργιος και το ανακήρυξε «εθνικόν άσμα» κ.λπ.

Η λακωνικότητα αυτή δεν είναι περίεργη. Διότι ο ορισμός αυτός ήταν ελαφρώς ετσιθελικός και πολύ συζητήσιμης νομιμότητας. Έγινε με μονομερή απόφαση του Μακαρίου (τυπικώς του υπουργικού συμβουλίου, από το οποίο Συνέχεια →

του Άκη Γαβριηλίδη

Το βιβλίο του Κώστα Βλησίδη Όψεις του Ρεµπέτικου (Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου, Αθήνα 2004) αποτελεί συγκεντρωτική έκδοση τριών ανεξάρτητων κειμένων. Εξ αυτών, τo τρίτο (με τον χαρακτηριστικό τίτλο «Ρεμπέτες και ρεμπέτικο: από τη ρητορική των Άλλων στον αυτοπροσδιορισμό») έχει ως αντικείμενο, σύμφωνα με την αυτοπαρουσίαση του ίδιου του βιβλίου, την «ανασύσταση της αφηγηματικής αυτοπαρουσίασης των συντελεστών του ρεμπέτικου σε αντίστιξη με τον λόγο που άρθρωσε ο κυρίαρχος πολιτισμός για αυτούς και για το είδος που εκπροσωπούσαν».

Όσο με αφορά, αυτή η περιγραφή ήταν ο βασικός λόγος για τον οποίο ενδιαφέρθηκα να διαβάσω το βιβλίο. Επιτέλους, σκέφτηκα, καιρός να διαβάσουμε αδιαμεσολάβητα τι λέγανε οι ίδιοι οι ρεμπέτες για τον εαυτό τους αντί να ακούμε τι λέγανε οι άλλοι –ή οι Άλλοι- γι’ αυτούς· να δώσουμε φωνή σε όσους δεν είχαν ως τώρα φωνή.

Διαβάζοντας τα αποσπάσματα που ανθολογούνται στο άρθρο, αυτή η προσδοκία γνησιότητας και αυθορμησίας δεν επιβεβαιώνεται. Είναι εντυπωσιακό ότι ο λόγος των «ίδιων» δεν διαφέρει συγκλονιστικά από εκείνον των Συνέχεια →