του Άκη Γαβριηλίδη

Η επικήρυξη την οποία ανήρτησαν, ως άλλοι κυνηγοί κεφαλών, ο Μελισσανίδης και οι παρατρεχάμενοί του, στο «μουσείο» τους, το οποίο μάλιστα έχουν το θράσος να ονομάζουν «Μουσείο Μικρασιατικού Ελληνισμού», είναι μία αθλιότητα από τουλάχιστον τρεις απόψεις: νομική, ηθική και μουσειολογική.

Όπως θα γνωρίζουν, ή θα μπορούν να πληροφορηθούν, οι αναγνώστ-ρι-ες, το συγκεκριμένο «έκθεμα» εμφανίζει τις φωτογραφίες τεσσάρων ανδρών, με το ονοματεπώνυμο του καθενός από κάτω, για τους οποίους πληροφορεί τον επισκέπτη ότι «Αυτοί ΗΘΕΛΑΝ να ΣΚΟΤΩΣΟΥΝ τα ΟΝΕΙΡΑ μας».

Πριν πάμε σε οτιδήποτε άλλο, ένας λόγος πρώτου πληθυντικού, ένας λόγος που λέει «μας», ήδη είναι ξένος προς την λογική του μουσείου. Σε ένα μουσείο, εκείνη που μιλάει, που εξηγεί, και εκείνος που διαβάζει την εξήγηση δεν είναι αυτονόητο ότι ανήκουν (όλοι/ πάντοτε) στο ίδιο συλλογικό υποκείμενο. Το μουσείο υποτίθεται ότι είναι ένας δημόσιος θεσμός, ανοικτός στην επίσκεψη από οποιονδήποτε. Ένα «Μουσείο Μικρασιατικού Ελληνισμού» Συνέχεια →

του Νικόλα Παφίτη

ΑΡΧΑΙΑ ΟΛΥΜΠΙΑ, Ελλάδα (AP) – Μια ιέρεια προσεύχεται σε έναν νεκρό θεό του ήλιου μπροστά από έναν πεσμένο ελληνικό ναό. Αν ο ουρανός είναι καθαρός [σ.τ.μ.: τελικά δεν ήταν], ξεπηδά μια φλόγα που θα καίει στο Παρίσι καθ’ όλη τη διάρκεια του κορυφαίου αθλητικού γεγονότος στον κόσμο. Μετά, διάφοροι βγάζουν λόγους.

Την Τρίτη, η φλόγα για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του φετινού καλοκαιριού στο Παρίσι θα ανάψει στη γενέτειρα των αρχαίων Ολυμπιακών Αγώνων στη νότια Ελλάδα σε μια σχολαστικά χορογραφημένη τελετή.

Στη συνέχεια θα μεταφερθεί μέσα απ’ την Ελλάδα για πάνω από 5.000 χιλιόμετρα (3.100 μίλια) πριν παραδοθεί στους Γάλλους διοργανωτές στο χώρο της Αθήνας που χρησιμοποιήθηκε για τους πρώτους σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες το 1896.

Ας ρίξουμε μια μια ματιά στις λειτουργίες και το νόημα της καθιερωμένης περίτεχνης τελετής.

Δεν θα μπορούσαν οι Γάλλοι να την ανάψουν στο Παρίσι;

Θα μπορούσαν τα βραβεία Όσκαρ να ανακοινωθούν σε τηλεδιάσκεψη;

Το λαμπρό θέαμα στην Ολυμπία αποτελεί ουσιαστικό μέρος κάθε Ολυμπιάδας εδώ και σχεδόν 90 χρόνια από τους Αγώνες του Βερολίνου. Υποτίθεται ότι εγκαθιδρύει έναν άρρηκτο δεσμό ανάμεσα στη σύγχρονη διοργάνωση και Συνέχεια →

του Άκη Γαβριηλίδη

Από την ελληνόφωνη γραμματεία, μυθοπλαστική και τεκμηριωτική, του 19^ου και του 20ού αιώνα, αλλά και από την προσωπική εμπειρία πολλών από μας, γνωρίζουμε πολλά παραδείγματα όπου απλοί άνθρωποι του λαού δεν κατανόησαν και παρερμήνευσαν λέξεις και φράσεις από την Αγία Γραφή που άκουγαν κατά τη θεία λειτουργία. Το να προσθέταμε ακόμα ένα δεν θα είχε από μόνο του πολύ νόημα. Το συγκεκριμένο όμως αποκτά για τους εξής λόγους: είναι αποτυπωμένο γραπτά και επανειλημμένα, αφενός, και αφετέρου προέρχεται όχι από λαϊκούς, αλλά από κληρικούς, ή πάντως από ανθρώπους που, με τον αυτοπροσδιορισμό τους, εμφανίζονται οι ίδιοι ως η εκκλησία. Τρίτον, όμως, και κυριότερον, λόγω του περιεχομένου του, που συνιστά ένα αριστουργηματικό lapsus.

H φράση την οποία παραθέτει η «επιγραμμική εκκλησία» από τους Χαιρετισμούς χαιρετίζει την παρθένο Μαρία Συνέχεια →

της Σοφί Μαντελσόν και του Λίβιο Μπόνι

Τα ψυχολογικά περιγράμματα της αποικιοκρατίας είναι πλέον γνωστά ως προς τα βασικά τους στοιχεία (…). Λιγότερο γνωστές είναι οι πολιτισμικές και ψυχολογικές παθολογίες που παρήγαγε η αποικιοκρατία στις χώρες των αποίκων.

Ashis Nandy[1]

Σε τελευταία ανάλυση, η ψυχανάλυση έχει ίσως ένα διαπολιτισμικό μέλλον όπως η επιστήμη· ίσως μάλιστα η κουλτούρα και η επιστήμη βρίσκουν σε αυτήν ένα αμοιβαίο στήριγμα.

Oκτάβ Mαννονί[2]

H ανάλυση του ασυνειδήτου θα έπρεπε να είναι μάλλον μια γεωγραφία παρά μια ιστορία.

Ζιλ Ντελέζ και Κλαιρ Παρνέ[3]

Η ψυχανάλυση, η οποία διανύει ήδη τον δεύτερο αιώνα της, έχει σημαδέψει βαθύτατα την κριτική σκέψη, τις ανθρωπιστικές επιστήμες, τις λογοτεχνικές σπουδές και τις cultural studies λίγο πολύ παντού στον ακαδημαϊκό κόσμο και τα περίχωρά του, ιδίως στον αγγλόφωνο και ισπανόφωνο χώρο. Μέσα απ’ τη μεσολάβηση της αποδόμησης, και ευρύτερα της French Theory, αλλά και ενός ορισμένου μεταμαρξισμού, η αναλυτική γλώσσα έχει καθιερωθεί μόνιμα στην παγκόσμια και παγκοσμιoποιημένη κριτική θεωρία, εξίσου, αν όχι περισσότερο, από ό,τι την εποχή του δομισμού και της Σχολής της Φρανκφούρτης, οι οποίες, στις δεκαετίες του 1950 και του 1960, σηματοδότησαν την πρώτη μεγάλη ανακάλυψη του φροϋδισμού στις ανθρωπιστικές επιστήμες, οι οποίες τότε κυοφορούνταν. Θα μπορούσε μάλιστα να υποστηριχθεί ότι η ψυχανάλυση, όπως και ο μαρξισμός, συνέβαλε ουσιαστικά στη διαμόρφωση του πεδίου των ανθρωπιστικών επιστημών, που πλέον διακρίνεται, τουλάχιστον από ορισμένες απόψεις, από τις «humanities[4]». Ωστόσο, σε πείσμα της διαρκούς γκρίνιας ότι η ψυχανάλυση χάνει την επιρροή της στη γενική οικονομία της γνώσης, παρατηρούμε ένα παρόμοιο φαινόμενο στο σύγχρονο πλαίσιο. Η Συνέχεια →

του Άκη Γαβριηλίδη

Εδώ και χρόνια έχουμε εξοικειωθεί με την ιδέα ότι τα τραγούδια, ιδίως τα ποπ τραγούδια, ακόμη ιδιαίτερα τα τραγούδια που προορίζονται για τον διαγωνισμό της Ευρωπαϊκής Ραδιοτηλεοπτικής Ένωσης, δεν τα ακούμε μόνο αλλά και τα βλέπουμε· μεταξύ άλλων σε βίντεο.

Λιγότερο διαδεδομένη είναι η πρακτική να προστίθενται σε αυτό το οπτικό μέρος κείμενα, γραμμένες λέξεις ή φράσεις, όπως συνέβαινε στις ταινίες του Ζαν-Λυκ Γκοντάρ, τα οποία κομίζουν νέα στοιχεία σε σχέση με όσα είχαμε δει ή ακούσει μέχρι τότε.

Η πρακτική αυτή ακολουθείται στο βίντεο που δόθηκε στη δημοσιότητα για το «Ζάρι» με την Μαρίνα Σάττι. Στο τελευταίο του πλάνο, όπου απεικονίζεται η Ακρόπολη της Αθήνας, επιπροστίθεται μια διαφάνεια η οποία περιέχει Συνέχεια →