του Άκη Γαβριηλίδη

Η δράση του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ και του Δημοκρατικού Στρατού περιγράφεται συχνά ως μια απόπειρα των σκληροπυρηνικών στοιχείων της αριστεράς να κατακτήσουν την εξουσία και να εκδιώξουν τη μοναρχία, με σκοπό την υιοθέτηση ενός σύγχρονου λαϊκοδημοκρατικού μοντέλου. Συχνά χρησιμοποιείται συναφώς ο κωδικός όρος «κόκκινη βία».

Υπήρχε όμως εναλλακτική διαδρομή; και ποια θα ήταν αυτή; Μια πειστική αντίληψη διαβλέπει στην αδυναμία των πολιτικών ελίτ και των Άγγλων να λειτουργήσουν δημοκρατικά και συναινετικά στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του ’40 το βασικό αίτιο της ένοπλης σύγκρουσης. Στη λογική αυτή, ο ομαλός εκδημοκρατισμός ήταν ανέφικτος την εποχή εκείνη για μια σειρά λόγων και, επομένως, η ένοπλη δράση ήταν αναπόφευκτη, αλλά επίσης συνιστούσε εκ των πραγμάτων τον πιο πιθανό δρόμο προς τη δημοκρατία.

Ένα από τα πιο απλά ζητήματα που σχετίζονται με την ερμηνεία και την αποτίμηση της δράσης του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ είναι το θέμα της λαϊκής αποδοχής της. Υπάρχουν ασφαλείς δείκτες για να μετρηθεί, και όλοι οι αντικειμενικοί ή υποκειμενικοί παρατηρητές της εποχής κάνουν λόγο για μια βαθιά και ευρεία αποδοχή. Πράγματι, η περίοδος της Συνέχεια →

του Άκη Γαβριηλίδη

Σύμφωνα με πρόσφατα δημοσιεύματα, που όλα επικαλούνται τηλεγράφημα του ΑΠΕ, η Νομική Σχολή τού Δημητρίειου/ Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης αποφάσισε ομόφωνα να αναγορεύσει σε επίτιμο διδάκτορα τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ.

Οι πληροφορίες περιλαμβάνουν και δύο αναφορές στο σκεπτικό της απόφασης, μία χωρίς εισαγωγικά και μία αυτολεξεί. Οι δύο αυτές αιτιολογήσεις είναι η μία χειρότερη απ’ την άλλη, και κατά τη γνώμη μου καμία δεν θεμελιώνει επαρκώς ότι υπήρχε κάποια σοβαρή ανάγκη για αυτή την αναγόρευση.

Ειδικά η πρώτη έχει σοβαρά προβλήματα σύνταξης και σαφήνειας. Αφήνω ένα μικρό Συνέχεια →

του Abdennur Prado

Bismil-lâhi ar-Rahmani ar-Rahim

As salamu aleykum

Ο όρος «έμφυλη τζιχάντ» χρησιμοποιείται για να περιγράψει τον αγώνα ενάντια στις ανδροκρατικές, ομοφοβικές ή σεξιστικές αναγνώσεις των ιερών κειμένων του Ισλάμ. Κατά τη διάρκεια του 20ού αιώνα αναπτύχθηκε ένα εκτεταμένο κίνημα υπέρ της υπέρβασης των πατριαρχικών αναγνώσεων, στο οποίο πρωταγωνίστησαν κυρίως γυναίκες που ζητούσαν ίσα δικαιώματα ως πλήρη μέλη της μουσουλμανικής πίστης. Το κίνημα αυτό είναι ενδιαφέρον ότι προέκυψε αυθόρμητα και ταυτόχρονα σε πολλές χώρες με μουσουλμανική πλειοψηφία. Η προέλευσή του τοποθετείται συνήθως στις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα στην Αίγυπτο, όταν Αιγύπτιες φεμινίστριες έθεσαν τα Συνέχεια →

Το παρακάτω κείμενο αποτελεί μετάφραση προφορικής παρέμβασης του Ντερριντά σε συνέντευξη τύπου που είχε οργανώσει στο Παρίσι το Διεθνές Κοινοβούλιο των Συγγραφέων την 1η Αυγούστου 1995, στο πλαίσιο του διεθνούς κινήματος που είχε αναπτυχθεί διεθνώς εκείνη την εποχή με αίτημα την αναστολή της εκτέλεσης του μαύρου δημοσιογράφου και αγωνιστή Μουμία Αμπού Τζαμάλ -η οποία και επιτεύχθηκε τελικά με απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου των ΗΠΑ.  Mετάφραση Α.Γ., με βάση την απομαγνητοφωνημένη εκδοχή που είχε δημοσιευθεί στην Monde. Πρώτη δημοσίευση της μετάφρασης στην Εποχή, 3 Σεπτεμβρίου 1995.

Πριν από εικοσιπέντε σχεδόν χρόνια –η ανάμνηση αυτή με αγχώνει και με απελπίζει ακόμα-, είχαμε κάνει μια ανάλογη κινητοποίηση, δυστυχώς μάταια, για να προσπαθήσουμε να γλιτώσουμε από έναν εφιαλτικό δικαστικο-σωφρονιστικό μηχανισμό κάποιον, ο οποίος τότε στις Ηνωμένες Πολιτείες αντιπροσώπευε, τα χρόνια εκείνα, μία Συνέχεια →

Η πρόσφατη κρίση στην πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας επανέφερε στην επικαιρότητα τα Βαλκάνια και τις ευαίσθητες πολιτικές και διεθνοτικές ισορροπίες στην άμεση γειτονιά μας.

Υπερβολική έμφαση δόθηκε στον αλβανικό εθνικισμό και στον κίνδυνο μιας νέας πολεμικής ανάφλεξης, σύμφωνα με το στερεότυπο της «πυριτιδαποθήκης» που επικρατεί σε κάθε ανάλυση για τα Βαλκάνια.

Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια στη γειτονική χώρα η κύρια εστία σύγκρουσης και αναταραχής έχει πολιτικά και ιδεολογικά χαρακτηριστικά: αιτία είναι η αυταρχική πολιτική του «καθεστώτος» Γκρούεφσκι, η κατάχρηση εξουσίας, οι μαφιόζικες μέθοδοι Συνέχεια →

του Ιλάν Παππέ

Το 2017, η ισραηλινή κατοχή της Δυτικής Όχθης και της Λωρίδας της Γάζας συμπληρώνει πενήντα χρόνια. Μετά από τόσον καιρό, ο όρος «κατοχή» αρχίζει να γίνεται κάπως περιττός και άτοπος. Δύο γενιές Παλαιστινίων έχουν ήδη ζήσει υπ’ αυτό το καθεστώς. Αν και οι ίδιοι το αποκαλούν ακόμα κατοχή, αυτά που περνάνε είναι ριζωμένα σε κάτι άλλο, πολύ πιο δύσκολο να κατανικήσεις ή να αλλάξεις: τον αποικισμό. Ο όρος αποικισμός δεν είναι εύκολο να εφαρμοστεί στο παρόν –τις περισσότερες φορές συνδέεται με γεγονότα του παρελθόντος. Για το λόγο αυτό, με τη συμβολή πρόσφατων και συναρπαστικών ερευνών, αναλυτές που γράφουν για το Ισραήλ χρησιμοποιούν συχνότερα έναν άλλο όρο: εποικιοκρατία[1].

H αποικιοκρατία μπορεί να περιγραφεί ως η μετακίνηση Ευρωπαίων σε διάφορα μέρη Συνέχεια →