του Άκη Γαβριηλίδη

Απάντηση: προφανώς όχι, ο Λάνθιμος δεν «αντέγραψε» τον Λανγκ. Φαίνεται όμως ότι περί αυτού είναι ακράδαντα πεπεισμένοι αρκετές χιλιάδες άνθρωποι, αν κρίνουμε από την μεγάλη διάδοση που γνωρίζει τελευταία στον ελληνόφωνο κυβερνοχώρο μια ανάρτηση που υποστηρίζει ακριβώς αυτό. Και είναι πραγματικά συγκινητικό να πληροφορείσαι έτσι ότι υπάρχουν άνθρωποι που δεν έχουν ακούσει τίποτε για την διακειμενικότητα στις αναπαραστατικές τέχνες.

Η ανάρτηση συγκεκριμένα συνίσταται σε ένα βιντεάκι διάρκειας 26 συνολικά δευτερολέπτων, από το οποίο υποτίθεται προκύπτει ότι το Poor Things αποτελεί «αντιγραφή πλάνο προς πλάνο» της ταινίας Metropolis του Φριτς Συνέχεια →

του Άκη Γαβριηλίδη

Τις προάλλες, κάνοντας ζάππινγκ, έπεσα πάνω στην «Γκαρσονιέρα» (The Apartment, Billy Wilder 1960), σε σχετικά αρχικό σημείο. Είπα να καθήσω να την ξαναδώ άλλη μια φορά, μετά από τόσα χρόνια, και πρέπει να πω ότι με εντυπωσίασε ακόμα περισσότερο από τις προηγούμενες.

Πάντοτε έλεγα ότι οι ταινίες του Ουάιλντερ πρέπει να διδάσκονται στις κινηματογραφικές σχολές (μεταξύ άλλων και) για να μαθαίνει κανείς πώς γράφεται ένα σενάριο. (Είμαι σίγουρος εξάλλου ότι αυτό θα έχει γίνει ήδη ή/ και θα γίνεται ακόμα, απλώς εγώ δεν το ξέρω). Η ιδιοφυία του Αυστριακού Εβραίου που εκ του μηδενός, σχεδόν χωρίς να ξέρει τη γλώσσα, έφτασε ως ξένος στις ΗΠΑ και έγινε ένα από τα μεγαλύτερα ονόματα στον αμερικανικό κινηματογράφο, όπως εξήγησα αλλού φαίνεται σε πολλά μεν σημεία, αλλά πάνω απ’ όλα και στην φοβερή –και φοβερά συγκινητική- τελική σκηνή της συγκεκριμένης ταινίας.

Πέρα από τα οξυδερκή κοινωνικά σχόλια και την κριτική που διατυπώνει έμμεσα στη διάρκειά της, η ταινία κατά βάση είναι μια ερωτική ιστορία: αφηγείται τις περιπέτειες που περνάει ένα (ετεροφυλόφιλο) ζευγάρι μέχρι να γίνει Συνέχεια →

του Άκη Γαβριηλίδη

Τις δεκαετίες του 60 και του 70 ήταν πολύ της μόδας ο όρος «εθνικές κινηματογραφίες». Στο πλαίσιο τότε της αποαποικιοποίησης και των κινημάτων αλληλεγγύης στον λεγόμενο «Τρίτο Κόσμο», ως «εθνικοί» νοούνταν συνήθως όσοι κινηματογράφοι (θεωρούνταν ότι) αντιστέκονται στην «πολιτισμική ισοπέδωση» και στα «ξενόφερτα μοντέλα του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού» και αντλούσαν υλικό και θέματα από τις εκάστοτε τοπικές παραδόσεις, λαϊκές ή/ και λόγιες, για να εκφράσουν αυθεντικά τον «εθνικό χαρακτήρα».

Το ίδιο ακριβώς διάστημα, στην Ιταλία, και δευτερευόντως σε άλλες χώρες, άνθισε το φαινόμενο το οποίο κωδικοποιήθηκε με την ονομασία «ουέστερν-σπαγγέτι». Η οποία –όπως συχνά συμβαίνει- χρησιμοποιήθηκε στην αρχή ειρωνικά από τους επικριτές του φαινομένου, αλλά στη συνέχεια υιοθετήθηκε παιγνιωδώς από τους ίδιους τους ενδιαφερόμενους, δηλ. τους παραγωγούς και τους καταναλωτές των σχετικών ταινιών, και σήμερα κατέληξε να χρησιμοποιείται ως ουδέτερος περιγραφικός όρος.

To ουέστερν-σπαγγέτι υπήρξε η ακριβής άρνηση και αντιστροφή του προτάγματος του εθνικού κινηματογράφου. Αντί να αντιστέκεται στα «χολλυγουντιανά πρότυπα», τα υιοθέτησε πρόσχαρα και Συνέχεια →