του Άκη Γαβριηλίδη

Σύμφωνα με ενθουσιώδες –και απολύτως σοβαρό- δημοσίευμα του ιστοχώρου Lamia Now, την περασμένη Τρίτη 5 Νοεμβρίου στην Αταλάντη έλαβε χώρα μια εκδήλωση που αποτελεί ένα αριστούργημα εθνικιστικού σουρεαλισμού. Ο Μποστ θα ήταν περήφανος να είχε φανταστεί σε κάποια γελοιογραφία του αυτή την ολόψυχη επιτέλεση εθνικιστικού κιτς και επινοημένης παράδοσης: επρόκειτο για τα αποκαλυπτήρια σιδερένιου γλυπτού που αναπαριστά τον μυθικό ήρωα Αίαντα Λοκρό, παρουσία διδασκάλων, μαθητών, ενός αρχιμανδρίτη, εκπροσώπων της «ιδιωτικής πρωτοβουλίας» η οποία χρηματοδότησε το πατριωτικό αυτό έργο (ένας εκ των οποίων έφερε το απίθανο –και ομολογουμένως ταιριαστό εν προκειμένω- όνομα Γαβριήλ Φονιάς), και τέλος μίας αρχαιολόγου η οποία έβγαλε τον σχετικό λόγο.

Σε αυτόν, μεταξύ άλλων, υποστήριξε τα εξής:

Από αυτόν εδώ τον τόπο, από το βασίλειο του Αίαντα, ξεκίνησαν —όπως μας παραδίδει ο Όμηρος— σαράντα πλοία με μαύρα πανιά για τον Τρωικό Πόλεμο. Πλοία που ταξίδεψαν για την τιμή της Ελλάδας, αλλά δεν γύρισαν ποτέ πίσω. Μαζί τους ταξίδεψε και ο θρυλικός βασιλιάς των Λοκρών, ο Αίας, ένας θρύλος που έφτασε ως εμάς, 3300 χρόνια μετά. Ο Αίας ο Λοκρός δεν ήταν μόνο πολεμιστής. Ήταν πρότυπο ανδρείας, πίστης και τιμής.

Αμέσως αμέσως είναι ορατή η πρώτη λαθροχειρία στη χρήση της διατύπωσης «τιμή της Ελλάδας».

Πρώτον: το να αποδίδουμε στον Όμηρο μια τέτοια φράση είναι ανιστόρητο (και αφιλολόγητο). Οι όροι «Ελλάδα, Συνέχεια →

της Νορά Μπουαζζουνί

Πες μου τι τρως και θα σου πω τι είσαι. Τον αφορισμό αυτόν του γαστρονόμου Ζαν-Αντέλμ Μπριγιά-Σαβαρέν, από το 1825, τον χρησιμοποιούν διάφοροι για να αποδείξουν ό,τι του περνά καθενός απ’ το μυαλό. Αυτό το «τι είσαι» όμως τι ακριβώς σημαίνει; Παραπέμπει άραγε σε μια κατάσταση παροδική ή μόνιμη; Είμαι για πάντα δεμένη με αυτό το κουτί από κρύα ραβιόλια που κατάπια καθισμένη μπροστά στην τηλεόραση ή σε αυτό το σάντουιτς με ζαμπόν που τσίμπησα ανάμεσα σε δυο βάρδιες στο γιαπί;

Το «τι τρως» είναι αντανάκλαση πρακτικών που συνδέονται με τη γεωγραφική ζώνη, την εθνοτική καταγωγή, την ηλικία, την κοινωνικοεπαγγελματική κατηγορία, το φύλο εκείνου ή εκείνης που τρώει. Αλλά επιπλέον, οι άνθρωποι τρώνε ό,τι μπορούν ή ό,τι επιθυμούν να είναι: ζυμαρικά με πέστο επειδή είναι γρήγορο, κρέας για να είναι γεροί/-ές και μπρατσωμένοι/-ες, πουτίγκα με σπόρους τσία για να είναι σε καλή υγεία, μιλκσέικ διαίτης για να αδυνατίσουν … Από την άλλη, πιο πεζά, αφού την τροφή την ενσωματώνουμε, «αυτό που τρώμε» γίνεται «εμείς». Αλλά οι τροφές αυτές είναι απλώς ένα άθροισμα από βιταμίνες, θρεπτικά συστατικά και ιχνοστοιχεία. Ό,τι αποκαλούμε Συνέχεια →

του Άκη Γαβριηλίδη

Eδώ και δύο εβδομάδες περίπου ξέσπασε ένας διαδικτυακός πόλεμος εντός –ή/ και περί- του φεμινιστικού κινήματος, κατά τον οποίο τέθηκε υπό αμφισβήτηση η ίδια η ένταξη των αντιπαρατιθέμενων στο κίνημα αυτό, ή/ και στην αριστερά.

Το παρόν σημείωμα δεν προτίθεται να ασχοληθεί με το ερώτημα αυτό, ούτε να αμφισβητήσει τις προθέσεις και τις αγωνιστικές περγαμηνές κανενός και καμιάς· έχει ως ειδικό αντικείμενο μία επιμέρους διάσταση των σχετικών ανταλλαγών, από την οπτική τού τι λέγεται και όχι του τι είναι ή τι δεν είναι όποιος το λέει.

Στο εναρκτήριο κείμενο της αντιπαράθεσης, το άρθρο της Σίσσυς Βωβού «Γένους θηλυκού, ή παπάκι@?», γραμμένο με τη διακηρυγμένη πρόθεση να αναδείξει «τις διαφορές που υπάρχουν μεταξύ του γυναικείου-φεμινιστικού κινήματος και του ΛΟΑΤΚΙ+ κινήματος», υποστηρίζεται μεταξύ άλλων ότι μία από αυτές τις Συνέχεια →

του Άκη Γαβριηλίδη

Με τον Μανόλη Αναγνωστάκη και διάφορα αποικιοκρατικά και σεξιστικά μαργαριτάρια που έχει γράψει κατά καιρούς έχουμε ασχοληθεί και στο παρελθόν. Φέτος, που είναι και κάποια επέτειος σχετική, συνεχίζουν να παρελαύνουν μπροστά απ’ τα μάτια μας στίχοι του, και μαζί μ’ αυτούς περισσότερα μαργαριτάρια.

Λέει ένα ποίημα:

Δε χάσαμε μόνο τον τιποτένιο μισθό μας

Μέσα στη μέθη του παιχνιδιού σάς δώσαμε και τις γυναίκες μας

Τα πιο ακριβά ενθύμια που μέσα στην κάσα κρύβαμε

Στο τέλος το ίδιο το σπίτι μας με όλα τα υπάρχοντα.

(Μ.Α., «Στ’ αστεία παίζαμε». Η έμφαση δική μου).

Μου κάνει εντύπωση που, τόσα χρόνια, χιλιάδες και χιλιάδες άνθρωποι, άντρες και γυναίκες, ιδίως οι επίσημοι και ανεπίσημοι κριτικοί/-ές της ανανεωτικής αριστεράς, (μεταξύ των οποίων η σύζυγος και η αδελφή του ποιητή), διάβασαν, παρέθεσαν και συνεχίζουν να παραθέτουν με συγκίνηση αυτούς τους στίχους, χωρίς κανείς/καμία, Συνέχεια →

του Άκη Γαβριηλίδη

Ο Κώστας Γεωργουσόπουλος ήταν ένας αγράμματος ομοφοβικός τραμπούκος.

Αυτό το ξέραμε ήδη. Πρόσφατα όμως, με αφορμή το θάνατό του, ξαναβγήκε στην επιφάνεια ένα ακόμη δείγμα των ιδιοτήτων του αυτών, το οποίο ομολογώ ότι μου είχε διαφύγει όταν δημοσιεύθηκε (τι να πρωτοπρολάβουμε άλλωστε από την λογοδιάρροιά του). Πριν από δέκα χρόνια, στην Lifo είχε αναδημοσιευθεί –έστω με τον κάπως άσχετο και ψιλοακατανόητο σήμερα τίτλο Ο Κώστας Γεωργουσόπουλος κλέβει την παράσταση (απ’ την έξοδο στις αγορές)– ένας εξαιρετικά χαμηλού επιπέδου, ακόμη και για τα δικά του δεδομένα, λίβελλος, δημοσιευμένος μέχρι τότε μόνο στην έντυπη Ελευθεροτυπία, εναντίον κάποιου, άγνωστο ποίου εφόσον δεν τον κατονομάζει ούτε αναφέρει κάποιο άλλο στοιχείο ταυτοποίησης πέρα από το ότι είναι ομοφυλόφιλος –ή ο Κ.Γ. θέλει να τον εμφανίσει ως ομοφυλόφιλο επειδή θεωρεί ότι έτσι τον μειώνει. Και γιατί τον σύγχυσε τόσο αυτός ο Συνέχεια →

του Άκη Γαβριηλίδη

Αν ήμουν κληρονόμος του Βασίλη Τσιτσάνη, θα απαγόρευα την κυκλοφορία της διασκευής του τραγουδιού «Πέφτεις σε λάθη» από τους Gadjo Dilo.

Την βρίσκω εκνευριστική, κακόγουστη και αντίθετη με το ύφος του τραγουδιού. Τα λόγια αναφέρονται σε μία απολύτως δυσάρεστη κατάσταση, (έναν ενδοοικογενειακό καυγά), είναι θεόπικρα και περιέχουν μέχρι και απειλές. Η τραγουδίστρια όμως τα τραγουδά σαν να πρόκειται για κάτι εύθυμο και πρόσχαρο, σαν να μην καταλαβαίνει –ή/ και, ακόμα χειρότερα, σαν να κοροϊδεύει και να ειρωνεύεται- το περιεχόμενο των στίχων. Εκτός πια κι αν, επειδή τα λόγια αναφέρονται σε μία προδοσία, το γκρουπ σκέφτηκε να προδώσει το αρχικό τους πνεύμα.

Σε αυτό συμπράττουν και οι μουσικοί, οι οποίοι παίζουν σε ένα τέμπο που έχει σχεδόν την διπλάσια ταχύτητα από Συνέχεια →

της Άσμα Λαμραμπέτ

Οι περισσότερες μαρτυρίες στη μουσουλμανική παράδοση αναφέρουν ότι ο Προφήτης αρραβωνιάστηκε την Αϊσέ όταν ήταν έξι ετών στη Μέκκα και ότι την παντρεύτηκε όταν ήταν εννέα ετών στη Μεδίνα.

Παντρεύτηκε όντως η Αϊσέ σε ηλικία εννέα ετών; Είναι αυτή η ιστορία μύθος ή πραγματικότητα;

Για να απαντήσουμε σε αυτό το ερώτημα, θα περάσουμε από κριτική ανάλυση τις ιστορικές εκδοχές που διαθέτουμε, έχοντας όμως επίγνωση της δυσκολίας αυτής της ανάλυσης. Πράγματι, οι βιογραφικές πληροφορίες, ιδίως αυτές που αφορούν τις ημερομηνίες γέννησης και θανάτου την εποχή εκείνη, είναι πολύ συχνά αποσπασματικές, διφορούμενες και ενίοτε αλληλοαναιρούμενες. Παρ’ όλα αυτά, θα προσπαθήσουμε να αναδείξουμε ορισμένες αντιφάσεις που αφορούν την ακριβή ηλικία της Αϊσέ και να αμφισβητήσουμε έτσι το Συνέχεια →

του Άκη Γαβριηλίδη

«Δεν μπορούμε, λοιπόν, να ερμηνεύουμε ούτε πρακτικές, ούτε πρόσωπα που έδρασαν [xxx] χρόνια πριν, με τα δικά μας μέτρα, τις δικές μας νόρμες, τις δικές μας προσλαμβάνουσες».

Τη φράση αυτή, ή παραλλαγές της, ακούμε όλο και συχνότερα εδώ και κάποιο καιρό. Ίσως λοιπόν είναι καιρός να εφαρμόσουμε πάνω σε αυτήν ό,τι μας υποδεικνύει να πράξουμε για άλλες αποφάνσεις: να εξετάσουμε την ίδια την επιταγή περί «συνυπολογισμού των συμφραζομένων» μέσα στα συμφραζόμενά της.

Εν προκειμένω, η συγκεκριμένη διατύπωση της επιταγής ανήκει στην υπουργό πολιτισμού της Ελλάδας Λίνα Μενδώνη (στο πρωτότυπο, πριν από τα «χρόνια», αναφερόταν ο αριθμός «2000» τον οποίο απλώς αντικατέστησα Συνέχεια →

της Σούζυ Γκούνθερ Λόουεν

Το γλυπτό της φωτογραφίας βρίσκεται στο χώρο της θεολογικής μου σχολής, του Emmanuel College στο Τορόντο, της Ενοποιημένης Εκκλησίας του Καναδά. Περνούσα από μπροστά της σχεδόν καθημερινά, πηγαίνοντας στο μάθημα ή στη βιβλιοθήκη. Έχει αποκτήσει όλο και μεγαλύτερο νόημα για μένα καθώς έμαθα περισσότερα γι’ αυτήν και καθώς οι γνώσεις μου για τη φεμινιστική, τη γυναικεία και άλλες θεολογίες της απελευθέρωσης έχουν γίνει βαθύτερες. Τώρα που μετακόμισα από το Τορόντο, μου λείπει, και διαπιστώνω ότι λείπει και από πολλούς θεολογικούς μας προβληματισμούς σχετικά με τη σημασία του σταυρού και του Πάσχα.

Η ιστορία του αγάλματος είναι ενδιαφέρουσα. Σύμφωνα με τις θεολόγους Ντόρις Τζην Ντάυκ και Τζούλι Κλέιγκ, η καλλιτέχνης Άλμουθ Λούτκενχάους-Λάκυ φιλοτέχνησε την «Εσταυρωμένη Γυναίκα» απλώς ως έκφραση του Συνέχεια →