σεξουαλικότητα,Ανάλυση λόγου,Πολιτική,Φιλοσοφία

Ο Φουκώ (και ο Αλτουσέρ) με φουστανέλα

του Άκη Γαβριηλίδη

Δήμητρας Τζανάκη, Ίντερσεξ: Η κατασκευή και το καθεστώς αλήθειας του φύλου στη Δύση, Επιμέλεια: Θανάσης Λάγιος – Χρίστος Μάης (;), Ψηφίδες, Αθήνα 2023

– της ίδιας (επιμ.), Υγεία, καύλα και επανάσταση, Ασίνη, Αθήνα 2021

Το δεύτερο από τα υπό κρίση βιβλία (εφεξής: ΥΚΕ) πετυχαίνει κάτι, καθόσον γνωρίζω, μοναδικό, που θα άξιζε να γραφεί στο βιβλίο Γκίνες: είναι ο μόνος συλλογικός τόμος στον οποίο η – κατά δήλωσή της – επιστημονική επιμελήτρια, και συγγραφέας του μεγαλύτερου μέρους του, καταφέρνει να γράψει λάθος τον ίδιο τον τίτλο του, και μάλιστα ακριβώς στο σημείο όπου υπόσχεται να εξηγήσει γιατί τον επέλεξε!

Προς το τέλος της Εισαγωγής του τόμου (σελίδα 110) διαβάζουμε:

Το σύνθημα «Καύλα, υγεία και επανάσταση» που επέλεξα και ως τίτλο του συγκεκριμένου τόμου …

Ο τίτλος όμως που αναγράφεται στο εξώφυλλο του βιβλίου είναι «Υγεία, καύλα και επανάσταση».

Φαίνεται κανείς δεν ξαναδιάβασε έστω και μία φορά το κείμενο.

1. Ο Αντώνης και ο Φεξής

Το πρώτο υπό κρίση βιβλίο, από την άλλη, στις πρώτες του σελίδες αναφέρει ότι είχε επιμελητή. Σύμφωνα με μία άλλη εκδοχή, κατά τεκμήριο επίσης αξιόπιστη,[1] οι επιμελητές είναι δύο.

Η ευκολία αυτή με την οποία προσθαφαιρούνται επιμελητές, αλλά κυρίως η εικόνα που αντικρίζει κανείς όταν επιχειρήσει να διαβάσει το βιβλίο, με οδηγούν να υποθέσω ότι οι υπογραφές αυτές μπήκαν μάλλον για συμβολικούς λόγους – δεν μπορώ να γνωρίζω ποιους ακριβώς – και ότι δεν υπήρξε καμία επιμέλεια. Εάν πάλι υπήρξε, τότε: α) Συνέχεια

Κλασσικό
φεμινισμός,Φύλο,Φιλοσοφία

Παρενθεσία, σεξουαλική εργασία και ελευθερία της βούλησης

του Άκη Γαβριηλίδη

Eδώ και δύο εβδομάδες περίπου ξέσπασε ένας διαδικτυακός πόλεμος εντός –ή/ και περί- του φεμινιστικού κινήματος, κατά τον οποίο τέθηκε υπό αμφισβήτηση η ίδια η ένταξη των αντιπαρατιθέμενων στο κίνημα αυτό, ή/ και στην αριστερά.

Το παρόν σημείωμα δεν προτίθεται να ασχοληθεί με το ερώτημα αυτό, ούτε να αμφισβητήσει τις προθέσεις και τις αγωνιστικές περγαμηνές κανενός και καμιάς· έχει ως ειδικό αντικείμενο μία επιμέρους διάσταση των σχετικών ανταλλαγών, από την οπτική τού τι λέγεται και όχι του τι είναι ή τι δεν είναι όποιος το λέει.

Στο εναρκτήριο κείμενο της αντιπαράθεσης, το άρθρο της Σίσσυς Βωβού «Γένους θηλυκού, ή παπάκι@?», γραμμένο με τη διακηρυγμένη πρόθεση να αναδείξει «τις διαφορές που υπάρχουν μεταξύ του γυναικείου-φεμινιστικού κινήματος και του ΛΟΑΤΚΙ+ κινήματος», υποστηρίζεται μεταξύ άλλων ότι μία από αυτές τις Συνέχεια

Κλασσικό
Κινήματα,Πολιτική,Φιλοσοφία

Ρανσιέρ και Μπαντιού για το κίνημα στη Σερβία

των Ζακ Ρανσιέρ και Αλαίν Μπαντιού

Ο αυτοοργανωμένος εκδοτικός οίκος Edicija Jugoslavija samizdat και η συνδεδεμένη με αυτόν συλλογικότητα PhD In One Night απευθύνθηκαν στους δύο παλαίμαχους γάλλους φιλοσόφους και τους ζήτησαν μια τοποθέτηση για τα γεγονότα στη Σερβία. Ακολουθούν παρακάτω τα σύντομα μηνύματά τους. Σημειωτέον ότι, όπως προκύπτει από τις ίδιες τις απαντήσεις, αυτές δόθηκαν πριν την χθεσινή διαδήλωση στο Βελιγράδι που φαίνεται ότι ήταν η μαζικότερη μέχρι τώρα. Μετάφραση (από τα αγγλικά): Α.Γ.

Το φοιτητικό και νεολαιίστικο κίνημα στη Σερβία περιέχει δύο σπουδαία μαθήματα για μένα.

Το πρώτο είναι πολύ απλό: σε μια εποχή που η παραίτηση μπροστά στις πιο βίαιες και κυνικές μορφές κυριαρχίας είναι Συνέχεια

Κλασσικό
Λογοτεχνία,εκπαίδευση,κομμουνισμός

Με τηλεδιοίκηση προς το σχολείο-παράδεισο: το όνειρο της μικρής Ζόρα

του [Ντραγκούτιν Βλαντισάβλιεβιτς]

Η νουβέλα Ένας περίπατος στο μέλλον υπήρξε ένα παιδικό αφήγημα επιστημονικο-πολιτικής φαντασίας που δημοσιεύτηκε σε συνέχειες στο προλεταριακό παιδικό περιοδικό Budućnost [=Μέλλον] το 1924, στο τότε Βασίλειο των Σέρβων, Κροατών και Σλοβένων. Ως υπογραφή έφερε απλώς το όνομα της νεαρής πρωταγωνίστριας, της «μικρής Ζόρα» [=Αυγής], αλλά πιθανολογείται ότι πραγματικός συγγραφέας του ήταν ο εκδότης του περιοδικού Ντραγκούτιν Βλαντισάβλιεβιτς, γιατρός, παιδαγωγός και ιδρυτικό μέλος του κομμουνιστικού κόμματος Σερβίας –από το οποίο όμως αποχώρησε λίγο αργότερα. Αφηγείται ένα όνειρο της Ζόρα, κόρης επαναστατών εργατών, την παραμονή της Πρωτομαγιάς του 1924, στο οποίο βρίσκεται εκατό χρόνια αργότερα και ξεναγείται στα κομμουνιστικά σχολεία του (τότε) μέλλοντος από τους αυτοοργανωμένους μαθητές και μαθήτριες.

Το ουτοπικό αυτό κείμενο είχε ουσιαστικά ξεχαστεί επί έναν αιώνα, αλλά πρόσφατα το ξαναανακάλυψε τυχαία σε μια βιβλιοθήκη του Βελιγραδίου η πανεπιστημιακή φιλόλογος Μπιλγιάνα Αντόνοβσκα, και το εξέδωσε σε μια δίγλωσση έκδοση –σερβοκροατικό πρωτότυπο και αγγλική μετάφραση-, με συνεπιμέλεια της Ίβανα Μομτσίλοβιτς, μαζί με δύο επεξηγηματικά σημειώματα των δύο επιμελητριών. H έκδοση γνώρισε απρόβλεπτη απήχηση στη Σερβία, διότι σύντομα μετά ακολούθησαν οι μαζικές κινητοποιήσεις για την κατάρρευση της στέγης στο σταθμό του Νόβισαντ, στις οποίες πρωταγωνιστικό ρόλο έπαιξαν, και παίζουν, οι φοιτητές και οι φοιτήτριες. Τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές, 75 από τις 80 πανεπιστημιακές σχολές του Βελιγραδίου είναι κατειλημμένες, και στις καταλήψεις συχνά οργανώνονται εκδηλώσεις όπου διαβάζεται μεταξύ άλλων και ο Περίπατος στο μέλλον.

Παρουσιάζουμε παρακάτω αποσπάσματα από το βιβλίο αυτό μεταφρασμένα (από το αγγλικό). Εισαγωγή-απόδοση Α.Γ. Συνέχεια

Κλασσικό
ποίηση,Ανάλυση λόγου,Φύλο

Στα ψέματα παίζανε, αλλά στ’ αλήθεια αντικειμενοποιούσαν τις γυναίκες («τους»)

του Άκη Γαβριηλίδη

 

Με τον Μανόλη Αναγνωστάκη και διάφορα αποικιοκρατικά και σεξιστικά μαργαριτάρια που έχει γράψει κατά καιρούς έχουμε ασχοληθεί και στο παρελθόν. Φέτος, που είναι και κάποια επέτειος σχετική, συνεχίζουν να παρελαύνουν μπροστά απ’ τα μάτια μας στίχοι του, και μαζί μ’ αυτούς περισσότερα μαργαριτάρια.

Λέει ένα ποίημα:

 

Δε χάσαμε μόνο τον τιποτένιο μισθό μας

Μέσα στη μέθη του παιχνιδιού σάς δώσαμε και τις γυναίκες μας

Τα πιο ακριβά ενθύμια που μέσα στην κάσα κρύβαμε

Στο τέλος το ίδιο το σπίτι μας με όλα τα υπάρχοντα.

 

(Μ.Α., «Στ’ αστεία παίζαμε». Η έμφαση δική μου).

Μου κάνει εντύπωση που, τόσα χρόνια, χιλιάδες και χιλιάδες άνθρωποι, άντρες και γυναίκες, ιδίως οι επίσημοι και ανεπίσημοι κριτικοί/-ές της ανανεωτικής αριστεράς, (μεταξύ των οποίων η σύζυγος και η αδελφή του ποιητή), διάβασαν, παρέθεσαν και συνεχίζουν να παραθέτουν με συγκίνηση αυτούς τους στίχους, χωρίς κανείς/καμία, Συνέχεια

Κλασσικό
Δίκαιο,Ηθική,Πολιτική

Ο Μητσοτάκης πρέπει να φύγει. Είναι θέμα αρχής

του Άκη Γαβριηλίδη

Μετά και τις τελευταίες αποκαλύψεις και καταθέσεις εκθέσεων και πορισμάτων, κάθε άνθρωπος που έχει στοιχειώδη νοημοσύνη και που δεν θέλει να παριστάνει την στρουθοκάμηλο, δεν έχει άλλο δρόμο παρά να παραδεχτεί ότι ο πρωθυπουργός αυτής της χώρας είναι ψεύτης και δολοφόνος.

Από όλες τις αμερόληπτες εξετάσεις της σύγκρουσης των τρένων στα Τέμπη προκύπτει με καθαρότητα ότι από την πρώτη στιγμή υπήρξε συντονισμένη, συστηματική και οργανωμένη προσπάθεια να παρεμποδιστεί η έρευνα και να μην έρθει στο φως η αλήθεια.

Η προσπάθεια αυτή δεν θα ήταν δυνατό να αναληφθεί χωρίς τη γνώση και μάλιστα την ενεργό και πρωταγωνιστική συμμετοχή του πρωθυπουργού. Οδήγησε δε σε σωρεία κακουργημάτων, τα οποία δεν αποκλείεται, με καθαρά Συνέχεια

Κλασσικό
Κινήματα,Πολιτική

Η διαμαρτυρία δεν είναι «ανωμαλία»

των Άρη Κατζουράκη, Πέτρου Λιγοξυγκάκη, Δημήτρη Παπανικολάου και Αντώνη Τζανακόπουλου
Με προβληματισμό, αν και χωρίς έκπληξη, παρακολουθούμε την προσπάθεια να παρουσιαστούν οι κινητοποιήσεις για την υπόθεση των Τεμπών ως μέρος σχεδίου πολιτικής εκτροπής και ανωμαλίας». Η συντονισμένη και επικίνδυνη αυτή απόπειρα υπονόμευσης του συνταγματικού και διεθνώς κατοχυρωμένου δικαιώματος των πολιτών στην απεργία και την οργανωμένη διαμαρτυρία μάς βρίσκει αντίθετους. Θεωρούμε ότι ο ρόλος μας, ως πανεπιστημιακών δασκάλων, συνδέεται άμεσα με τη λειτουργία της δημοκρατίας και της κοινωνικής συμμετοχής. Στεκόμαστε δίπλα σε όσες και όσους, με οργή και σε πένθος, ζητούν ενδελεχή έρευνα, διαφάνεια και δικαιοσύνη.
Άρης Κατζουράκης, καθηγητής Εξέλιξης και Γονιδιωματικής, πανεπιστήμιο της Οξφόρδης
Πέτρος Λιγοξυγκάκης, καθηγητής Ανοσολογίας, πανεπιστήμιο της Οξφόρδης
Δημήτρης Παπανικολάου, καθηγητής Νεοελληνικών και Πολιτισμικών Σπουδών, πανεπιστήμιο της Οξφόρδης
Αντώνης Τζανακόπουλος, καθηγητής Δημόσιου Διεθνούς Δικαίου, πανεπιστήμιο της Οξφόρδης
Κλασσικό
Ανάλυση λόγου,Πολιτική

«[Δεν] Θα πάω»: το μνημειώδες αυτογκόλ του ακραίου κέντρου

του Άκη Γαβριηλίδη

Στο ποδόσφαιρο, υπάρχουν κάποιες φάσεις στις οποίες, εάν ο πλάγιος επιθετικός ξεπεράσει τον προσωπικό του αντίπαλο και βρεθεί πίσω από την άμυνα σε πλεονεκτική θέση για να κάνει σέντρα, οι αμυντικοί είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί και αποφεύγουν να απλώσουν το πόδι τους στην πορεία της μπάλας· διότι, αν το κάνουν, καθώς τρέχουν οπισθοχωρώντας με κατεύθυνση προς την εστία τους μετά το σπάσιμο του μετώπου, είναι πολύ πιθανό να στείλουν άθελά τους τη μπάλα στα δίχτυα εκεί που πρόθεσή τους ήταν να την αποκρούσουν.

Τέτοια αυτογκόλ σημειώνονται και στην κοινωνική και πολιτική επικοινωνία. Ένα σπαρταριστό τέτοιο παράδειγμα αποτελεί η κάτωθι αφίσα που έφτιαξαν κάποια ακροκεντρώα τρολλ παραποιώντας και (όπως νόμιζαν) υπονομεύοντας την αναγγελία των πορειών για τα Τέμπη στις 28-2. Είναι ενδεικτικό ότι, όταν είδα για πρώτη φορά, προσωπικά πίστεψα ότι ήταν απλώς μία σαρκαστική παραλλαγή της κανονικής που είχε σκοπό να διαδώσει το Συνέχεια

Κλασσικό
Ανάλυση λόγου,Μουσική,μαρτυρίες

Ο Τσιτσάνης «θαυμαστής του Σιδηρόπουλου»: ένας αστικός μύθος εν τη γενέσει

του Άκη Γαβριηλίδη

Εδώ και πολλά χρόνια, είναι δημοσιευμένη στο διαδίκτυο (και προηγουμένως σε ένα ή περισσότερα βιβλία, φαντάζομαι) μία φωτογραφία όπου απεικονίζεται ο Βασίλης Τσιτσάνης καθισμένος σε ένα τραπέζι και γύρω του άλλα τέσσερα άτομα. Επίσης διαθέσιμες ηλεκτρονικά είναι σαφείς πληροφορίες για τη φωτογραφία και την περίσταση: τα τέσσερα αυτά άτομα είναι οι τραγουδιστές Παύλος Σιδηρόπουλος και Αλεξάνδρα (Κυριακάκη), η ηθοποιός Δέσποινα Τομαζάνη και ο ιδιοκτήτης του κλαμπ «Κύτταρο», το δε στιγμιότυπο είναι από το 1975 όταν οι τρεις άλλοι πήγαν στο κέντρο «Χάραμα» όπου εμφανιζόταν ο Τσιτσάνης μαζί με την Αλεξάνδρα, κάθησαν για λίγο στο ίδιο τραπέζι και φωτογραφήθηκαν μαζί τους.

Για άγνωστους λόγους, τον περασμένο μήνα κάποιος είχε την ατυχή έμπνευση να απομονώσει τον Τσιτσάνη και τον Σιδηρόπουλο –τυχαίνει να κάθονταν δίπλα δίπλα- σε ένα καρέ, να αποκόψει όλους τους άλλους από γύρω και να αναρτήσει το αποτέλεσμα σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης, συνοδευμένο από το εξής προχειρογραμμένο και Συνέχεια

Κλασσικό
Δίκαιο,Μετακίνηση,Πολιτική,Χημεία

Τέμπη: ένα πολύ περίεργο τολουόλιο

του Δημήτρη Λένη

Μέσα στην τραγικότητα της κατάστασης με τόσους νεκρούς, το πιο ακατανόητο είναι το πόσο μικρό είναι το μέγεθος της μπίζνας με το τολουόλιο, αν ήταν τολουόλιο.

Τα νούμερα απλώς δεν έχουν καμία λογική.

Για αρχή, είναι προφανές ότι κάθε νόμιμη χρήση αυτού του τολουολίου αποκλείεται. Θα υπήρχαν παραστατικά, τιμολόγια, θα είχαν ακολουθηθεί κανονισμοί ασφαλείας κ.λπ. Αν υπήρχε τολουόλιο ήταν για παράνομη χρήση.

Τι χρήση; Οι αρωματικοί υδρογονάνθρακες της οικογένειας αυτής μπορούν να χρησιμοποιηθούν στη χημεία πάρα πολλών πραγμάτων. Πχ, τα χρώματα διαλύτη (οι λαδομπογιές) έχουν τολουόλιο. Μεταξύ των πολλών χημικών διεργασιών που τους χρησιμοποιούν είναι και μερικές μέθοδοι παρασκευής ναρκωτικών της οικογένειας της (μεθ)αμφεταμίνης. Αποκλείεται να ήταν αυτό: η απαιτούμενη ποσότητα θα ήταν λίγα λίτρα, όχι τόνοι. Το αγοράζεις από το χρωματοπολείο κι έχεις ήσυχο το κεφάλι σου.

Τι άλλο υπάρχει;

Νοθεία καυσίμων.

Πώς χρησιμοποιείται στη νοθεία: συμπληρώνεις απλή βενζίνα με τολουόλιο ως 50% περίπου. Το τολουόλιο Συνέχεια

Κλασσικό