του Άκη Γαβριηλίδη
Δεν υπάρχει καμία αμφισβήτηση ότι η ύπαρξη αστυνομίας ηθών σε μια κοινωνία είναι αδιανόητη και πρέπει να εκλείψει. Είναι βασικό αξίωμα του νεωτερικού νομικού πολιτισμού ότι αυτό που μπορεί να αστυνομεύεται είναι οι πράξεις, όχι το ήθος.
Δεν υπάρχει επίσης καμία αμφισβήτηση ότι το να κυκλοφορεί κανείς με τα εσώρουχά του στον δημόσιο χώρο δεν πρέπει να αποτελεί αδίκημα, και σίγουρα όχι αδίκημα που να του αξίζει να αντιμετωπιστεί με σύλληψη, κακοποίηση και εγκλεισμούς σε ψυχιατρεία.
Όμως: όπως έλεγε ο Σπινόζα, το ερώτημα αν κάτι γίνεται σύμφωνα με τον νόμο είναι διακριτό από το ερώτημα αν γίνεται κατά τον καλύτερο δυνατό και τον πιο αποτελεσματικό τρόπο[1].
Εν προκειμένω, σύμφωνα με τις πληροφορίες που έχουμε μέχρι τώρα, προκύπτει ότι μία νέα γυναίκα σε μια πανεπιστημιούπολη στην Τεχεράνη αφαίρεσε τα ρούχα της σε ένδειξη διαμαρτυρίας για σύσταση που της έγινε να φορά «καλύτερα» το κάλυμμα της κεφαλής της, στη συνέχεια δε συνελήφθη και δεν είναι αυτή τη στιγμή γνωστό πού βρίσκεται και ποια είναι η τύχη της.
Προφανώς η γυναίκα αυτή επιβάλλεται να απελευθερωθεί και να τερματιστούν οποιεσδήποτε νομικές ή εξωνομικές ενέργειες σε βάρος της. Αυτό είναι ξεκάθαρο.
Είναι άραγε εξίσου ξεκάθαρο ότι επιβάλλεται να επικροτήσουμε πολιτικά την κίνησή της και να την αναγορεύσουμε σε σύμβολο; Σύμβολο τίνος ακριβώς πράγματος;
Προσπαθώ να καταλάβω πώς το εννοούν όσοι/-ες αναρτούν εξυμνητικά σκίτσα και σχόλια για το περιστατικό, διαβάζοντας τις ανταλλαγές και ακούγοντας τον λόγο που εκφέρουν συναφώς. Σε μία από αυτές τις αναρτήσεις βρίσκω το εξής σχόλιο:
Οδηγήθηκε συνειδητά προς τον θάνατο για ζήσουν ΙΣΩΣ κάποιες άλλες καλύτερα ! Σεβασμός και υπόκλιση.
Χμ …
Με τα λόγια αυτά, το περιστατικό προφανώς επενδύεται με χριστικές διαστάσεις: η άγνωστη γυναίκα αναγορεύεται σε ένα είδος θηλυκού Ιησού· είναι ο αθώος -εν προκειμένω, η αθώα- που θυσιάζεται για να μας λυτρώσει. Ή, ίσως, αναγορεύεται σε ένα είδος μη βίαιου καμικάζι, με βάση μία κουλτούρα μαρτυρίου η οποία, σύμφωνα με την τουρκάλα πολιτική φιλόσοφο Γκιζέμ Σαιζέν, ευδοκιμεί στη Μέση Ανατολή (αλλά και στην Ελλάδα, προσθέτω εγώ).
Το να αίρει κάποιος τις αμαρτίες των άλλων –χωρίς εκείνοι να του το ζητήσουν- πιθανόν να συμβάλλει στην λύτρωση από το προπατορικό αμάρτημα· δεν ξέρω, αυτά ας τα απαντήσουν οι ειδήμονες περί τα θρησκευτικά. Από πολιτική άποψη, μπορεί άραγε να έχει μετασχηματιστικά-χειραφετητικά αποτελέσματα μία τέτοια κίνηση που κάνει ένα άτομο μόνο του, χωρίς –απ’ ό,τι φαίνεται- καμία προσυνεννόηση με κάποιους/-ες άλλες, με κάποια συλλογικότητα, αλλά και χωρίς καν κάποια δική του προετοιμασία, έτσι επειδή/ όταν της ήρθε αυθόρμητα στο μυαλό κάποια στιγμή;
Αυτό δεν το ξέρουμε εκ των προτέρων. Μπορεί ναι, μπορεί και όχι. Δεν αποκλείεται.
Ούτε όμως είναι και κάτι το οποίο χρησιμεύει να έρθουμε εμείς εκ των έξω, από μία άλλη κοινωνία, να το επικροτήσουμε ως αξιέπαινο, ως οδό άξια να ακολουθηθεί. Τόσο για λόγους αρχής, όσο και για λόγους συγκεκριμένους-πρακτικούς.
Ειδικότερα: στη συγκεκριμένη χώρα, ο έλεγχος της αμφίεσης των γυναικών αναγορεύθηκε σε κρίσιμο πολιτικό ζήτημα στο πλαίσιο της αναζήτησης μιας εθνικής υπερηφάνειας-ανεξαρτησίας και ενός αντιδυτικισμού.
Εάν, στην ιρανική κοινωνία, περάσει το μήνυμα ότι οι «ξένοι» (και οι ξένες) στηρίζουν αυτή την κίνηση, αυτό θα διευκολύνει το πλέγμα ηθικού συντηρητισμού/ αντιδυτικισμού που οδήγησε (και βασίστηκε) σε αυτή την εσωστρέφεια: οι αστυνόμοι ηθών θα βρουν την ευκαιρία να αρχίσουν να λένε «βλέπετε; Οι δυτικοί θέλουν να κάνουν τις γυναίκες μας να γυρνάνε στους δρόμους ξεβράκωτες, τη στιγμή που ούτε στις δικές τους χώρες δεν συμβαίνει αυτό». Και αντίστοιχα θα αφοπλίσει και θα απομονώσει το υπαρκτό, και ισχυρό, μαζικό γυναικείο κίνημα στο Ιράν, το οποίο θα έχει δυσκολία να υποστηρίξει στην ιρανική κοινωνία μια τέτοια ενέργεια, να οικοδομήσει συμμαχίες και να πείσει ανθρώπους οι οποίοι ταλαντεύονται. Και αυτό σε μια στιγμή όπου οι αρχές, είτε ειλικρινά είτε όχι, εξαγγέλλουν την «κατάργηση» της αστυνομίας ηθών ή τον περιορισμό της δράσης της.
Το έδαφος λοιπόν είναι πολλαπλώς ναρκοθετημένο, και θέλει ιδιαίτερη προσοχή τι λέμε εμείς εκ των έξω χωρίς ακόμα να έχουμε καν ακούσει τη φωνή της ίδιας της ενδιαφερόμενης, κάποιον λόγο της που να εξηγεί τι ακριβώς ήθελε να κάνει και γιατί.
Για να συνειδητοποιήσουμε πόσο πολύπλοκο είναι το θέμα, (και όχι φυσικά επειδή συμμερίζομαι όσα υποστηρίζονται σε αυτήν), θα παραθέσω παρακάτω αυτούσια ανακοίνωση που εξέδωσε για το περιστατικό η άγνωστη μέχρι τώρα σε μένα οργάνωση «Μέτωπο Αντίστασης και Αλληλεγγύης για την Παλαιστίνη ‘Γασσάν Καναφάνι’»:
Καλούμε όλους τους φίλους της Παλαιστίνης να σταματήσουν ΆΜΕΣΑ την αναπαραγωγή της Σιωνιστικής προπαγάνδας κατά του Ιράν!
Η συντονισμένη επιχείρηση συκοφάντησης του Ιράν πηγάζει από την αδυναμία του Ισραήλ να αντιμετωπίσει τον Άξονα της Αντίστασης και ιδιαίτερα για να σώσει ότι μπορεί, σε ενδεχόμενη νέα επίθεση του Ιράν στην Σιωνιστική οντότητα.
Η νέα «Ιρανή ηρωίδα»είναι Ισραηλινό κατασκεύασμα με το αφήγημα που την συνοδεύει να βρίσκεται απέναντι στην ίδια την πραγματικότητα που αποτυπώνεται και στις παρακάτω φωτογραφίες από τις Ιρανές στην Τεχεράνη, οι οποίες κυκλοφορούν ανενόχλητες σε κάθε σημείο της πόλης!
Σταματήστε την Σιωνιστική προπαγάνδα και σταθείτε εμπόδιο με κάθε τρόπο στην βρώμικη σιωνιστική προσπάθεια συκοφάντησης της Αντίστασης!
Ενδεικτικός του σκεπτικού αυτού είναι και ο παρακάτω διάλογος.
Akis Gavriilidis
Τι θα πει «είναι Ισραηλινό κατασκεύασμα»;
Δεν είναι πραγματική; Είναι ηθοποιός;
Ποιοι και πώς την «κατασκεύασαν»;
Μέτωπο Αντίστασης και Αλληλεγγύης για την Παλαιστίνη «Γασσάν Καναφάνι»
Akis Gavriilidis εξήγησε μας λίγο. Τι δουλειά έχεις εσύ εδώ πέρα;
Akis Gavriilidis
Αφού δεν καταλαβαίνετε, πολύ ευχαρίστως να σας εξηγήσω.
Είμαι ένας χρήστης του facebook, και το «εδωπέρα» είναι ένα σημείο του facebook, δηλαδή δημόσιος χώρος, και έχω την ίδια δουλειά που έχετε κι εσείς και οποιοσδήποτε άλλος.
Μήπως χρειαζόταν διαβατήριο για να έρθω; Και ποιος τα χορηγεί αυτά τα διαβατήρια;
Μέτωπο Αντίστασης και Αλληλεγγύης για την Παλαιστίνη «Γασσάν Καναφάνι»
Akis Gavriilidis δεν είσαι «ένας χρήστης του Facebook». Είσαι ένας άνθρωπος που υπερασπίζεται τον Εβραϊκό Εθνικισμό σθεναρά και ολοκληρωτικά και μπαίνεις σε μία σελίδα μίας συλλογικότητας που υπερασπίζεται την Παλαιστινιακή Αντίσταση και θέλεις να πιάσεις κουβεντούλα.
Γίνεται πιστεύεις αυτό το πράγμα;
Akis Gavriilidis
Μέτωπο Αντίστασης και Αλληλεγγύης για την Παλαιστίνη «Γασσάν Καναφάνι» Ναι, γίνεται.
Εξάλλου, έχει γίνει ήδη. Εσείς έχετε αρχίσει κουβεντούλα.
Για να μην μακρηγορώ, τελικά η όποια συζήτηση έκλεισε πριν αρχίσει με την αιτιολογία ότι «Δεν υπάρχει πεδίο συζήτησης με Σιωνιστές».
Από την άλλη, φυσικά, πρωταγωνιστικό ρόλο στις σχετικές ανταλλαγές παίζουν και όσοι δεν έχουν κουβέντα να πουν για τα δικαιώματα, αλλά σπεύδουν να καταγγείλουν την «υποκρισία των δικαιωματιστών» και να μοιρολογήσουν για όσα θα «πάθει η Ευρώπη» που «αφήνει όλους αυτούς τους απολίτιστους να έρχονται εδώ και να αλλοιώνουν τον πολιτισμό μας» (αποσιωπώντας φυσικά ότι ο «πολιτισμός τους» συνίσταται στους Εφραίμ, τους Παΐσιους, τις ιερές παντόφλες και την νεκρόφιλη προσκύνηση ανθρώπινων λειψάνων, και ότι κανείς Ιρανός δεν έρχεται μετανάστης/-τρια στην Ευρώπη –παρεκτός ίσως όσες θέλουν ακριβώς να γλιτώσουν από τον θρησκευτικό φονταμενταλισμό).
Το λεκτικό πεδίο λοιπόν είναι τρομερά πολωμένο, οι άνθρωποι είναι οχυρωμένοι στις αντίστοιχες αλήθειες τους και ελάχιστα έως καθόλου διατεθειμένοι να ακούσουν κάτι που παρεκκλίνει απ’ αυτές και να μετασχηματιστούν –ή να μετασχηματίσουν όσους δεν συμφωνούν ήδη με αυτούς.
Το φεμινιστικό κίνημα, και οι αναπτύξεις του, ήταν εκείνο που έφερε στο φως και υπογράμμισε ό,τι προσδιορίστηκε με τον όρο διαθεματικότητα. Όπως επίσης και με τον όρο «φεμοεθνικισμός» (femonationalism). Περιστατικά όπως αυτά εδώ είναι κατεξοχήν η στιγμή να θυμηθούμε ότι υπάρχουν πολλές διαστάσεις, και ότι καλό είναι να προσέχουμε ώστε ό,τι λέμε σε μία εξ αυτών να μην παραβλάπτει κάτι που θα θέλαμε να πούμε –ή που θα θέλανε άλλοι/-ες να πούνε- σε κάποια άλλη.
Και, εν πάση περιπτώσει, η ανεπιφύλακτη επικρότηση ατομικών ηρώων/-ίδων και η ανάδειξή τους σε «σύμβολα» δεν συνάδει με αυτές τις αναπτύξεις. Οι ήρωες και τα σύμβολα είναι εκ φύσεως μονοδιάστατα, όχι διαθεματικά.

[1] Για την ακρίβεια: «όταν λέμε ότι κάποιος μπορεί να κάνει ό,τι θέλει με ένα πράγμα που δικαιωματικά του ανήκει, αυτή η εξουσία πρέπει να καθορίζεται όχι μόνο από τη δύναμη του δρώντoς, αλλά και από τη δεκτικότητα του υφισταμένου τη δράση. Αν λοιπόν πω π. χ. ότι ένα τραπέζι δικαιούμαι να το κάνω ό,τι θέλω, προφανώς δεν εννοώ ότι το τραπέζι αυτό έχω το δικαίωμα να το κάνω να τρώει χόρτο» (Πολιτική Πραγματεία, κεφ. 4 παρ. 4).