γράφει ο Roby Rovinsonas

Δεν συμμερίζομαι την πάνδημη καταδίκη των νέων φορεσιών αφής ολυμπιακής φλόγας.

Η ομόθυμη εθνική ενόχληση οφείλεται στο ότι χαλάει μια θεμελιακή εθνική ναρκισσιστική αυτοκεικόνα: «εμείς» είμαστε που «δίνουμε» στην υπόλοιπη ανθρωπότητα την «ιερή φλόγα» των αρχαίων αγώνων «μας». Τη φλόγα που ταξιδεύει στον κόσμο και φωτίζει τη μεγάλη γιορτή της οικουμένης. Και οφείλει να είναι σύμφωνη με τις «σωστές» αναπαραστάσεις και ρούχα, όπως στις δελφικές γιορτές του Σικελιανού, στις φωτογραφίες της Nelly’s, στις παραστάσεις του Ροντήρη, στις «ιέρειες» του Απόλλωνα που όλοι έχουμε αγαπήσει.

Το θέμα είναι ότι αυτή η τελετουργία της αφής και του ταξιδιού της φλόγας επινοήθηκε και σχεδιάστηκε για τους Ολυμπιακούς του Βερολίνου το 1936. Από τους Ναζί.

Προσοχή, δεν επρόκειτο απλά για μια χρήση ή οικειοποίηση από τους Ναζί. Όλα τα στοιχεία της επινοήθηκαν εξ
αρχής για την προβολή της ναζιστικής Γερμανίας, της ναζιστικής ιδεολογίας και της γερμανικής βιομηχανίας. Οι Ναζί χρησιμοποιούσαν ήδη κατά κόρον στις φιέστες τους φλόγες, πυρσούς και λαμπαδηδρομίες, τελετές δήθεν παγανιστικής έμπνευσης. Η κλασικιστική αισθητική ήταν σε μεγάλο βαθμό γερμανική. ΟΙ Γερμανοί αρχαιολόγοι έσκαβαν την Ολυμπία. Το φως του «Απόλλωνα» άναψε τη δάδα χάρη στα ειδικά κάτοπτρα που κατασκεύασε η γερμανική εταιρεία Zeiss. Οι ατσάλινες δάδες που μετέφεραν τη φλόγα κατασκευάστηκαν ειδικά από την Krupp, τον μεγαλύτερο κατασκευαστή όπλων και σχεδιάστηκαν από Γερμανούς χημικούς για να μένουν αναμμένες ανεξάρτητα από τις καιρικές συνθήκες. Ένα αυτοκίνητο Opel ακολουθούσε τους λαμπαδηδρόμους μεταφέροντας μια εφεδρική φλόγα.

Αρκεί να δείτε την ταινία «Olympia» της Λένι Ρίφενσταλ για να καταλάβετε ότι το ταξίδι της φλόγας από την Ολυμπία στο Βερολίνο δεν ήταν παρά μια τελετουργία-μεταφορά της ναζιστικής ιδέας της Αρίας φυλής, στην οποία υποτίθεται ανήκαν και οι Αρχαίοι Έλληνες. Η διαδρομή της φλόγας είχε σχεδιαστεί ως ένα προείκασμα της επέκτασης του Ράιχ, που θα υλοποιούνταν σταδιακά, μερικά χρόνια αργότερα, με την αντίστροφη πορεία. Και το πέρασμα της φλόγας έγινε αφορμή για ναζιστικές διαδηλώσεις. Στη Βιέννη οι Αυστριακοί Ναζί υποδέχτηκαν τη φλόγα με τις κραυγές «Χάιλ, Χίτλερ!» και ύβρεις εναντίον των Εβραίων μελών της αυστριακής Ολυμπιακής ομάδας.

Η Λένι Ρίφενσταλ δεν έμεινε αρκετά ικανοποιημένη από την εικόνα του αθλητή που άναψε την πρώτη δάδα. Δεν ήταν δηλαδή αρκούντως «αρχαίος Έλληνας», και σκηνοθέτησε μια φέικ αφή, όπου ο αθλητής είναι αγαλματένιος και εντελώς γυμνός. Η ναζιστική αισθητική δεν ήταν απαραίτητα χαμηλού γούστου.

Σε αντίθεση με τα κοστούμια με τις κολώνες, που, σίγουρα, είναι πολύ κιτς και γελοία. Προφανώς αυτό δεν έγινε συνειδητά για να υπονομεύσουν την τελετή. Εκφράζει τη γενικευμένη και αυθόρμητη γελοιότητα της «πολιτιστικής» πολιτικής. Αλλά αν το αποτέλεσμα είναι μια γελοιοποίηση της τελετής, τα προτιμώ χίλιες φορές από τα άλλα, τα «αυθεντικά».