του Άκη Γαβριηλίδη

Η πρόσφατη δημοσιοποίηση κειμένων και τοποθετήσεων εκ μέρους Ισραηλινών διανοουμένων–κάποιες δημοσιεύσαμε και σε αυτό το μπλογκ– εναντίον της σφαγής στη Γάζα αντιμετωπίστηκε, ευλόγως, εχθρικά, με ειρωνείες και αμφισβήτηση εκ μέρους των ακροδεξιών θαυμαστών του Νετανιάχου. Κατά απρόσμενο τρόπο, όμως, (ή ίσως όχι και τόσο απρόσμενο, τελικά), με ανάλογη, αν όχι και ακόμη μεγαλύτερη αμφισβήτηση αντιμετωπίστηκε από μία άλλη κατηγορία σχολιαστών: των εξυπνάκηδων/ υπερεπαναστατών του πληκτρολογίου, οι οποίοι δεν ικανοποιούνται με «ημίμετρα» ή «υποκριτικές/ καθυστερημένες αντιδράσεις», και μάλιστα τις βλέπουν ως μέρος ενός οργανωμένου σχεδίου, ενδεχομένως συντονισμένου και από το ίδιο το Ισραήλ προκειμένου να «ρίξει στάχτη στα μάτια» και να προκαλέσει σύγχυση και αμφιβολίες στο αντίπαλο στρατόπεδο σχετικά με το ποιος είναι ο «πραγματικός» επαναστάτης και ποια η «πραγματική» επαναστατική δράση. Όλοι αυτοί οι ισχυρισμοί έχουν Συνέχεια →

του Ετιέν Μπαλιμπάρ

Μερικές προκαταρκτικές παρατηρήσεις.

Πρώτον, πρέπει να ομολογήσω ότι είμαι τρομερά απαισιόδοξος για τις εξελίξεις στην «ιστορική Παλαιστίνη». Σε μια ανάλυση που δημοσιεύθηκε στις 21 Οκτωβρίου του περασμένου έτους, εξέφρασα τον φόβο ότι ο πόλεμος εξόντωσης που εξαπέλυσε το Ισραήλ κατά της Γάζας ως εκδίκηση για την αιματηρή εισβολή της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου θα οδηγούσε στην ολοκληρωτική καταστροφή της χώρας και των κατοίκων της. Η Παλαιστίνη: εις θάνατον[1]. Και αυτό επιβεβαιώνεται αυτή τη στιγμή, μετά από μήνες σφαγής της οποίας ο γενοκτονικός χαρακτήρας είναι οφθαλμοφανής. Η ενεργητική ή παθητική συνενοχή της διεθνούς κοινότητας, παρά τις επανειλημμένες εκκλήσεις του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, δεν έχει βοηθήσει τα πράγματα, αρχής γενομένης από τις Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες προμηθεύουν το Ισραήλ με τις βόμβες που συνθλίβουν τη Γάζα και ασκούν βέτο σε κάθε ψήφισμα που ζητά αποτελεσματική κατάπαυση του πυρός. Τα αραβικά κράτη του Κόλπου και η Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν και αυτά τις ευθύνες τους. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο παλαιστινιακός λαός έχει επανειλημμένα αποδείξει την ικανότητά του να επιβιώνει και να υπερασπίζεται τα δικαιώματά του, αλλά είναι δύσκολο να αποφύγουμε την απαισιοδοξία. Αυτός δεν είναι λόγος να μην προσπαθήσουμε να φανταστούμε το Συνέχεια →

της Τζούντιθ Μπάτλερ

Τα ζητήματα που απαιτούν τη μεγαλύτερη δημόσια συζήτηση, εκείνα που είναι πιο επείγον να συζητηθούν, είναι αυτά που είναι δύσκολο να συζητηθούν μέσα στα πλαίσια που έχουμε τώρα στη διάθεσή μας. Θέλουμε να περάσουμε άμεσα στο κρίσιμο θέμα, αλλά προσκρούουμε στα όρια ενός πλαισίου που καθιστά σχεδόν αδύνατο να πούμε ό,τι έχουμε να πούμε. Θέλω να μιλήσω για τη βία, τη σημερινή βία, την ιστορία της βίας και τις πολλές μορφές της. Αλλά αν κάποιος επιθυμεί να καταγράψει τη βία, πράγμα που σημαίνει να κατανοήσει τους μαζικούς βομβαρδισμούς και τις δολοφονίες στο Ισραήλ από τη Χαμάς ως μέρος αυτής της ιστορίας, μπορεί να κατηγορηθεί για «σχετικοποίηση» ή «πλαισίωση». Πρέπει να καταδικάσουμε ή να εγκρίνουμε, και αυτό είναι λογικό· είναι όμως αυτό το μόνο που αναμένεται να κάνουμε από ηθική άποψη; Πράγματι, καταδικάζω ανεπιφύλακτα τη βία στην οποία καταφεύγει η Χαμάς. Αυτό που έγινε ήταν μια τρομακτική και αποκρουστική σφαγή. Αυτή ήταν η πρωταρχική μου αντίδραση, και αυτή παραμένει. Αλλά υπάρχουν και άλλες αντιδράσεις.

Σχεδόν αμέσως, οι άνθρωποι θέλουν να μάθουν «με ποια πλευρά είσαι», και σαφώς η μόνη δυνατή αντίδραση σε Συνέχεια →

Συνέντευξη του Βενσάν Λεμίρ

Σε συνέντευξή του στον Marc-Olivier Bherer για την Le Monde (14/10/2023), ο καθηγητής ιστορίας Vincent Lemire ανατρέχει στις τρομοκρατικές επιθέσεις στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου. Κατά την άποψή του, αυτό το πρωτοφανές γεγονός μας βύθισε στην πέμπτη πράξη της ισραηλινο-παλαιστινιακής τραγωδίας. Η διεθνής κοινότητα πρέπει να κινητοποιηθεί για να εμποδίσει το εβραϊκό κράτος να πέσει στην παγίδα που του έχει στήσει η Χαμάς.

– Υπήρξαν γεγονότα στην ιστορία της ισραηλινοπαλαιστινιακής σύγκρουσης συγκρίσιμης κλίμακας με τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου;

Όχι, δεν υπάρχει προηγούμενο. Περισσότεροι από 1.200 θάνατοι σε μία μόνο ημέρα είναι βαρύτερος απολογισμός για τους Ισραηλινούς από ό,τι κατά τη διάρκεια των πέντε ετών της δεύτερης Ιντιφάντα (2000-2005). Σε όρους Συνέχεια →

του Salem Nasser

Φανταστείτε. Φανταστείτε ότι 2,5 εκατομμύρια Εβραίοι ζουν σε μια υπαίθρια φυλακή εδώ και 17 χρόνια και ότι ο δεσμοφύλακάς τους αποφασίζει τι μπαίνει και τι βγαίνει. Ενέργεια, τρόφιμα, φάρμακα … Φανταστείτε ότι οι εβραϊκές οικογένειες εκδιώκονται συστηματικά από τα σπίτια τους, δικά τους και των προγόνων τους, και από την πατρογονική γη τους για να δώσουν στέγη σε μη Εβραίους από όλο τον κόσμο. Φανταστείτε ότι οι Εβραίοι ζουν περικυκλωμένοι από τείχη και φράχτες και δεν μπορούν να περπατήσουν σε δρόμους όπου περπατούν αποκλειστικά οι μη Εβραίοι. Φανταστείτε ότι αμφισβητείται η εθνική ταυτότητα και η ίδια η ύπαρξη των Εβραίων Συνέχεια →

της Οξάνα Τιμοφέεβα

Από την πρώτη μέρα του πολέμου γίνονται διαδηλώσεις σε όλη τη Ρωσία, οι οποίες παίρνουν διάφορες μορφές. Η κύρια μορφή είναι οι καθημερινές «γιορτές» του δρόμου. Οι λέξεις «βαδίζω» ή «κάνω περίπατο» στη σύγχρονη ρωσική πολιτική γλώσσα δηλώνουν πορείες και συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας. Η σύγχρονη ρωσική νομοθεσία απαγορεύει τις αντιπολιτευτικές συγκεντρώσεις. Επισήμως, επιτρέπονται μόνο απλές πικετοφορίες, αλλά όσοι τις κάνουν συνήθως συλλαμβάνονται από την αστυνομία. Έτσι, οι άνθρωποι απλώς συνεννοούνται και βγαίνουν στους δρόμους, κινδυνεύοντας να συλληφθούν. Το πρωί της 24ης Φεβρουαρίου, λίγες ώρες μετά την είσοδο των ρωσικών στρατευμάτων στο ουκρανικό έδαφος, ο κόσμος συνειδητοποίησε ότι κάτι τερατώδες, αφόρητο είχε συμβεί. Ένας ένας άρχισαν να γράφουν στα κοινωνικά δίκτυα ότι ήρθε η ώρα για μια Συνέχεια →

της Γκιζέμ Σαιζέν

Στην πολιτική φιλοσοφία των Ντελέζ και Γκουατταρί, η αρχή [principle] του κράτους –την οποία αποκαλούν «μορφή κράτος»- εμφανίζεται ως μια αφηρημένη μηχανή που λειτουργεί μέσα από διαφορετικές συγκεκριμένες εκδηλώσεις στην ιστορία. Οι «πολεμικές μηχανές» κηρύσσουν τον πόλεμο στην ίδια την αρχή του κράτους και αναγκαία λειτουργούν πάντοτε έξω από το κράτος· άρα, οφείλουν να αντισταθούν στην κρατική αιχμαλώτιση [capture] με όλα τα διαθέσιμα μέσα. Πράγματι, ένα από τα βασικά ερωτήματα για την πολιτική φιλοσοφία των Ντελέζ και Γκουατταρί ήταν: «Πώς η πολεμική μηχανή αποφεύγει τον κρατικό μηχανισμό αιχμαλώτισης;». Παράλληλα προς αυτό, με ενδιαφέρει το ζήτημα της δυνατότητας μιας επαναστατικής πολεμικής μηχανής που να τοποθετείται απέναντι όχι μόνο σε συγκεκριμένες εκδηλώσεις της μορφής κράτος, αλλά και στην ίδια την αρχή του κράτους, και που επίσης ξέρει πώς να αντιμετωπίζει την εμφάνιση της μορφής κράτος μέσα στους κόλπους της. Τι είδους επαναστατικό κίνημα θα μπορούσε να φτιαχτεί που να είναι απαλλαγμένο τόσο από τις καταπιεστικές αρχές της μορφής κράτος, όσο και από τις φαντασιώσεις που συνδέονται με αυτή; Η τέχνη υπήρξε ο Συνέχεια →

του Πωλ Σήμπράιτ

Τι είναι αυτό που οδηγεί τους στρατιώτες να μάχονται για τη χώρα τους; Η πρώτη σκέψη είναι να επικαλεστεί κανείς τα αισθήματα αλληλεγγύης, τα οποία υπάρχουν από καταβολής κόσμου καθότι συμβάλλουν στην επιβίωση των ανθρώπινων κοινοτήτων. Έστω και αν η εξήγηση αυτή είναι εν μέρει αληθής, παραμένει δύσκολο να κατανοήσουμε γιατί αυτά τα αισθήματα αλληλεγγύης μπορούν να μας οδηγήσουν να θυσιαστούμε για μία συλλογικότητα τόσο ευρεία και αφηρημένη όπως το έθνος κράτος, που υφίσταται μόνο εδώ και κάποιες εκατονταετίες.

Η άνοδος του κράτους πρόνοιας, από το δεύτερο μισό του 20ού αιώνα και μετά, ήρθε Συνέχεια →