του Άκη Γαβριηλίδη

Την διανοητική παραγωγή της ΚΝΕ ομολογώ ότι δεν την παρακολουθώ συστηματικά. Κατά καιρούς, διάφορα προϊόντα της προσγειώνονται και στον δικό μου υπολογιστή λίγο-πολύ τυχαία.

Τελευταία, σε ένα απ’ αυτά, και συγκεκριμένα σε φυλλάδιο της ΚΝΕ Παντείου που τιτλοφορείται «Οι νέοι επιστήμονες παλεύουμε για να κατακτήσουμε την πραγματική επιστημονική γνώση, δεν ανεχόμαστε τον ανορθολογισμό!», διάβασα μεταξύ άλλων την εξής φράση.

Σε ένα εργαστήριο που πραγματεύεται πώς πρέπει να διεξάγουμε έρευνα είναι αδιανόητο να διατυπώνεται πως η γλώσσα δεν μπορεί να αντικατοπτρίσει την αντικειμενική πραγματικότητα.

Όμως, το ότι η γλώσσα μπορεί, και οφείλει, να «αντικατοπτρίσει την αντικειμενική πραγματικότητα», είναι μία Συνέχεια →

του Άκη Γαβριηλίδη

Τις τελευταίες μέρες, μέινστρημ μέσα όπως η Athens Voice και το (ψευδώνυμα αυτοαποκαλούμενο) Liberal αποφάσισαν να ασχοληθούν με τα κακώς κείμενα στην ανώτατη παιδεία.

Επί της αρχής, καλή ιδέα. Γιατί όχι. Καλοδεχούμενο το ενδιαφέρον.

Ποια ήταν αυτά τα κακώς κείμενα; Δεν ήταν ούτε η υποχρηματοδότηση, ούτε τα μαγειρέματα του ΣτΕ ώστε να παρακαμφθεί το άρθρο 16 του συντάγματος. Ήταν ότι «Ιστορικός που ερευνά τον αντισημιτισμό στην Ελλάδα καταγγέλλει τη διακοπή συνεργασίας της με πανεπιστήμιο». Τα αντίστοιχα άρθρα στην ουσία ήταν αυτούσια αναπαραγωγή της καταγγελίας (για την ακρίβεια, της «Δημόσιας επιστολής για την ακαδημαϊκή ελευθερία και την έρευνα για τον αντισημιτισμό» που δημοσίευσε στα ΜΚΔ η Άννα-Μαρία Δρουμπούκη), με λίγες σάλτσες για εισαγωγή.

Πώς λοιπόν εθίγη η ακαδημαϊκή ελευθερία; Όχι από τις απειλές που, ως άλλος Παπαδόπουλος, εξαπέλυσε τις προάλλες ο Μητσοτάκης προς τους πρυτάνεις· αυτές δεν φαίνεται να συγκίνησαν τους/τις ενδιαφερόμενους/-ες. Το Συνέχεια →

του Ματτέο Πασκουινέλλι

Υπάρχει μια σημαντική παρανόηση σχετικά με τις επιστημονικές φιλοδοξίες της κυβερνητικής. Στην πραγματικότητα, η κυβερνητική δεν ήταν μια επιστήμη αλλά μια σχολή μηχανικής μεταμφιεσμένη –μια σχολή με αρκετή αυτοπεποίθηση ώστε να επεκτείνει τις πληροφοριακές και υπολογιστικές αναλογίες της σε διάφορες πτυχές της φύσης και της κοινωνίας. Το βιβλίο αυτό προσπαθεί να ξεκαθαρίσει ότι, αντί να σχεδιάζουν μηχανές που να μοιάζουν με οργανισμοί (βιομορφισμός), όπως διακήρυτταν, τελικά οι κυβερνητιστές οραματίστηκαν οργανισμούς να μοιάζουν με μηχανές (τεχνομορφισμός), οι οποίες αντανακλούσαν τη δική τους περιρρέουσα κοινωνική τάξη πραγμάτων (κοινωνιομορφισμός). Όπως και οι φιλοσοφίες της φύσης των προηγούμενων αιώνων (τυπικό Συνέχεια →

του Άκη Γαβριηλίδη

Ποια δύναμη μπορεί να κάνει το Πρώτο Θέμα, το Newsbomb, το tromaktiko και άλλα ευαγή σάιτ που δεν φημίζονται για την αγάπη τους προς την επιστημονική αλήθεια να προβάλλουν με απερίφραστα θετικό τρόπο έναν λόγο που καταρρίπτει φαντασιώσεις γύρω από τους τάφους της Βεργίνας και την αρχαία μακεδονική δυναστεία, βάζοντας μεγαλόστομους τίτλους όπως «Μέγας Αλέξανδρος: Η Αγγελική Κοτταρίδη Αποκαλύπτει την Αλήθεια για τον Μυθικό Ιερό Χιτώνα!»;

Το πιθανότερο: η επιθυμία τους να συντηρήσουν μιαν άλλη, παλαιότερη και ήδη εδραιωμένη φαντασίωση γύρω από τους τάφους της Βεργίνας και την αρχαία μακεδονική δυναστεία, η οποία απειλείται από την εμφάνιση της νέας.

Αυτό που ενοχλεί σε αυτήν την νέα φαντασίωση, και στην διάδοσή της από τα ΜΜΕ, είναι ότι, στα σχετικά άρθρα, Συνέχεια →

του Άκη Γαβριηλίδη

Η Ιερά Μητρόπολις Φιλίππων Νεαπόλεως & Θάσου είχε την καλοσύνη –ή την αφέλεια, όπως το δει κανείς- να αναρτήσει στο κανάλι της στο Υoutube ένα βίντεο μέσω του οποίου μεταξύ άλλων διατίθεται στο φιλοθεάμον κοινό, όπως αναφέρεται στην περιγραφή, «Η ΑΝΑΓΟΡΕΥΣΙΣ τοῦ Μακαριωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καὶ πάσης Ἑλλάδος Κ.κ. ΙΕΡΩΝΥΜΟΥ εἰς Ἐπίτιμον Διδά­κτορα ὑπὸ τοῦ τμήματος Φυσικῆς Καβάλας τοῦ Δημοκριτείου Παν­επιστημίου Θράκης» (ακολουθώ την σύνταξη και την ορθογραφία του πρωτοτύπου, κατά την οποία η αναγόρευσις κ.λπ. γράφεται με πολυτονικό ενώ η ιερά μητρόπολις με μονοτονικό).

Παρακολουθώντας κανείς στο βίντεο την ομιλία του δοτού «διδάκτορα», διαπιστώνει ότι είναι απολύτως ανάξιος να διδάξει οτιδήποτε, (πόσο μάλλον φυσική), και ότι αυτός είναι που χρειάζεται διδαχή. Πρέπει να ξαναπάει επειγόντως στο σχολείο, να μάθει πρώτα απ’ όλα ελληνικά, και δεύτερον να οργανώνει στοιχειωδώς τη σκέψη του.

Παραθέτω κάτω απομαγνητοφωνημένα –και ασχολίαστα- τα πρώτα λίγα λεπτά της Συνέχεια →

του Άκη Γαβριηλίδη

Το παρακάτω κείμενο γράφτηκε ως απάντηση σε άρθρο του Γεωργίου Μπαμπινιώτη στο περιοδικό «Το Δέντρο». Το απέστειλα στο περιοδικό, αλλά δεν είχα καμία απάντηση στα επανειλημμένα μου τηλεφωνικά και ηλεκτρονικά μηνύματα, οπότε τεκμαίρω ότι σιωπηρώς απερρίφθη. Το δημοσιεύω λοιπόν εδώ.

Για την ιστορία: ο τίτλος με τον οποίο το είχα υποβάλει ήταν «Γιατί είναι καλό να είσαι οικουμενικός;».

Ο Γεώργιος Μπαμπινιώτης αρχίζει το άρθρο του με τίτλο «Ο οικουμενικός χαρακτήρας της ελληνικής γλώσσας» (τ. 240-241) ως εξής:

Στην Ελλάδα δεν έχουμε εκτιμήσει, νομίζω, στην πραγματική του διάσταση το γεγονός της οικουμενικής παρουσίας, του κύρους και της αίγλης που χαίρει η ελληνική γλώσσα ευρύτερα στον κόσμο.

Όταν κάποιος ισχυρίζεται ότι κάτι δεν έχει εκτιμηθεί «στην πραγματική του διάσταση» κάνει μία σύγκριση Συνέχεια →

της Σοφί Μαντελσόν και του Λίβιο Μπόνι

Τα ψυχολογικά περιγράμματα της αποικιοκρατίας είναι πλέον γνωστά ως προς τα βασικά τους στοιχεία (…). Λιγότερο γνωστές είναι οι πολιτισμικές και ψυχολογικές παθολογίες που παρήγαγε η αποικιοκρατία στις χώρες των αποίκων.

Ashis Nandy[1]

Σε τελευταία ανάλυση, η ψυχανάλυση έχει ίσως ένα διαπολιτισμικό μέλλον όπως η επιστήμη· ίσως μάλιστα η κουλτούρα και η επιστήμη βρίσκουν σε αυτήν ένα αμοιβαίο στήριγμα.

Oκτάβ Mαννονί[2]

H ανάλυση του ασυνειδήτου θα έπρεπε να είναι μάλλον μια γεωγραφία παρά μια ιστορία.

Ζιλ Ντελέζ και Κλαιρ Παρνέ[3]

Η ψυχανάλυση, η οποία διανύει ήδη τον δεύτερο αιώνα της, έχει σημαδέψει βαθύτατα την κριτική σκέψη, τις ανθρωπιστικές επιστήμες, τις λογοτεχνικές σπουδές και τις cultural studies λίγο πολύ παντού στον ακαδημαϊκό κόσμο και τα περίχωρά του, ιδίως στον αγγλόφωνο και ισπανόφωνο χώρο. Μέσα απ’ τη μεσολάβηση της αποδόμησης, και ευρύτερα της French Theory, αλλά και ενός ορισμένου μεταμαρξισμού, η αναλυτική γλώσσα έχει καθιερωθεί μόνιμα στην παγκόσμια και παγκοσμιoποιημένη κριτική θεωρία, εξίσου, αν όχι περισσότερο, από ό,τι την εποχή του δομισμού και της Σχολής της Φρανκφούρτης, οι οποίες, στις δεκαετίες του 1950 και του 1960, σηματοδότησαν την πρώτη μεγάλη ανακάλυψη του φροϋδισμού στις ανθρωπιστικές επιστήμες, οι οποίες τότε κυοφορούνταν. Θα μπορούσε μάλιστα να υποστηριχθεί ότι η ψυχανάλυση, όπως και ο μαρξισμός, συνέβαλε ουσιαστικά στη διαμόρφωση του πεδίου των ανθρωπιστικών επιστημών, που πλέον διακρίνεται, τουλάχιστον από ορισμένες απόψεις, από τις «humanities[4]». Ωστόσο, σε πείσμα της διαρκούς γκρίνιας ότι η ψυχανάλυση χάνει την επιρροή της στη γενική οικονομία της γνώσης, παρατηρούμε ένα παρόμοιο φαινόμενο στο σύγχρονο πλαίσιο. Η Συνέχεια →

του Άκη Γαβριηλίδη

Εδώ και αρκετά χρόνια, η ιστορικός Μαρία Ευθυμίου έχει αποδυθεί σε έναν μαραθώνιο διαλέξεων, διά ζώσης, τηλεοπτικών, διαδικτυακών και με κάθε άλλο δυνατό τρόπο, γύρω από την ιστορία και από διάφορα άλλα θέματα, οι οποίες, χωρίς να είναι απολύτως σαφές γιατί, γνωρίζουν τεράστια διάδοση και προβολή. Φαντάζομαι διότι με αυτό τον τρόπο υποτίθεται ότι εκλαϊκεύει ένα σώμα γνώσεων και τις μεταδίδει σε ανθρώπους οι οποίοι τις στερούνται. Αυτό βέβαια επί της αρχής είναι θαυμάσιο. Ποιος θα είχε αντίρρηση; Αρκεί αυτά που μεταδίδονται να είναι πράγματι γνώσεις, και όχι απλώς επιστημονικοφανείς αρλούμπες.

Το ότι το δεύτερο είναι αυτό που συμβαίνει, θα το αποδείξω κατωτέρω με ένα μόνο παράδειγμα. Κάποιες από αυτές τις ομιλίες της είναι διαθέσιμες ως podcast στον ιστότοπο της Athens Voice, υπό τη μορφή «συζήτησης» με έναν Συνέχεια →