Η πρόσφατη δημοσιοποίηση κειμένων και τοποθετήσεων εκ μέρους Ισραηλινών διανοουμένων–κάποιες δημοσιεύσαμε και σε αυτό το μπλογκ– εναντίον της σφαγής στη Γάζα αντιμετωπίστηκε, ευλόγως, εχθρικά, με ειρωνείες και αμφισβήτηση εκ μέρους των ακροδεξιών θαυμαστών του Νετανιάχου. Κατά απρόσμενο τρόπο, όμως, (ή ίσως όχι και τόσο απρόσμενο, τελικά), με ανάλογη, αν όχι και ακόμη μεγαλύτερη αμφισβήτηση αντιμετωπίστηκε από μία άλλη κατηγορία σχολιαστών: των εξυπνάκηδων/ υπερεπαναστατών του πληκτρολογίου, οι οποίοι δεν ικανοποιούνται με «ημίμετρα» ή «υποκριτικές/ καθυστερημένες αντιδράσεις», και μάλιστα τις βλέπουν ως μέρος ενός οργανωμένου σχεδίου, ενδεχομένως συντονισμένου και από το ίδιο το Ισραήλ προκειμένου να «ρίξει στάχτη στα μάτια» και να προκαλέσει σύγχυση και αμφιβολίες στο αντίπαλο στρατόπεδο σχετικά με το ποιος είναι ο «πραγματικός» επαναστάτης και ποια η «πραγματική» επαναστατική δράση. Όλοι αυτοί οι ισχυρισμοί έχουν Συνέχεια →
Τη στιγμή που γράφονται οι γραμμές αυτές, δεν είναι ξεκάθαρο αν θα γίνει/ έγινε η εκδήλωση που είχε αναγγελθεί στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας με τίτλο «The Republic of North Macedonia and Greece: Perspectives of Cultural Collaboration: The Macedonian Language». Είναι γνωστή η λυσσαλέα αντίδραση των γνωστών αντιδραστικών κύκλων της Θεσσαλονίκης, του «σκοτεινού Βαρδάρη», εδώ και κάποιες μέρες. Χθες έγινε γνωστή η θλιβερή ανακοίνωση των πρυτανικών αρχών του ΠΑΜΑΚ, η οποία στην ουσία δικαιώνει τους τραμπούκους και τους Συνέχεια →
Γνωστός ποινικολόγος, μιλώντας σε τηλεοπτική εκπομπή για άλλο ποινικολόγο, μέχρι τώρα λιγότερο γνωστό αλλά ήδη γνωστότερο λόγω διαφόρων ανδροπρεπών κατορθωμάτων του, ισχυρίστηκε μεταξύ άλλων ότι ο εν λόγω συνάδελφός του «ήταν υποχρεωτικό» να αφεθεί ελεύθερος μετά την απολογία του για τον ξυλοδαρμό της συζύγου του, αιτιολόγησε δε τον ισχυρισμό του αυτόν ως εξής:
Μου ετέθη υπόψιν μου και η δικογραφία και η ιατροδικαστική έκθεση και είδα ότι (…) νομικά ήταν υπερβολική η ποινική δίωξη που ασκήθηκε. Ήταν προκατειλημμένο αυτό που έγινε εις βάρος του· σε κάθε περίπτωση έπρεπε να ασκηθεί ποινική δίωξη για το αδίκημα της επικίνδυνης σωματικής βλάβης, το οποίο τιμωρείται μέχρι πέντε χρόνια φυλάκιση, όμως συγχρόνως συμπαρασύρει και το αδίκημα της ενδοοικογενειακής βίας, το οποίο αυτομάτως υποβαθμίζεται από κακούργημα σε πλημμέλημα, γιατί και αυτό, όπως έχει χαρακτηριστεί με την ποινική δίωξη, είναι κακούργημα. Και έτσι, ο κύριος Λύτρας, παρεπέμφθη στην κυρία ανακρίτρια –σε κορυφαία ανακρίτρια, να το τονίσω, και σε κορυφαίο εισαγγελέα, που γνωμοδοτούν κάθε μέρα σε δεκάδες υποθέσεις-, με δύο κακουργήματα. Εδώ λοιπόν στην προκειμένη περίπτωση αν ήταν το αδίκημα επικίνδυνη σωματική βλάβη, θα είχαμε το ίδιο για το αδίκημα της ενδοοικογενειακής βίας, τα οποία, και τα δύο αδικήματα, σε καμία περίπτωση δεν δικαιολογούν προσωρινή κράτηση.
Οι τοποθετήσεις αυτές παρουσιάζουν εμφανή λογικά άλματα. Πριν πάμε σε αυτά, όμως, υπάρχει και ένα ερώτημα Συνέχεια →
Μετά από κάθε νέο επεισόδιο έμφυλης βίας από τα πολλά που αποκαλύπτονται τον τελευταίο καιρό, ακολουθεί τουλάχιστον ένα σημείωμα/ τοποθέτηση στα ΜΚΔ από κάποιον άντρα που κάνει την αυτοκριτική του και ελεεινολογεί το γένος των ανδρών συνολικά, ενοχοποιώντας το για αυτά τα φαινόμενα, και που κερδίζει τα χειροκροτήματα και την επιδοκιμασία του κοινού.
Θεωρώ ότι παρόμοιες πρακτικές δημόσιας εξομολόγησης, πέρα από το να καταγράφουν στον δημόσιο χώρο μία παραδοχή της ύπαρξης του προβλήματος, δεν προσφέρουν κάτι ιδιαίτερο σε κανέναν, ενώ αντιθέτως με το περιεχόμενό τους συχνά δημιουργούν περισσότερα προβλήματα απ’ όσα λύνουν.
Θα προσπαθήσω παρακάτω να εξηγήσω τι είδους προβλήματα παίρνοντας ως παράδειγμα μια ανάρτηση που δημοσίευσε πρόσφατα ο (άγνωστός μου) Μανόλης Μαυραντωνάκης με αφορμή την υπόθεση πολλαπλών βιασμών και μαστροπείας εις βάρος μιας 12χρονης (πιθανότατα και όταν ήταν ακόμα νεότερη) από εκατοντάδες δράστες. Η ανάρτηση, που αρέστηκε και κοινοποιήθηκε από Συνέχεια →
Δεν θυμάμαι ποιος μου είπε πρώτος ότι δεν ήμουν θύμα· πάντως, συνέβη λίγο μετά απ’ τη στιγμή που κάποιος μου είπε ότι με βίασαν.
Ήμουν 17 χρονών και χαμένη. Ήμουν ένα σπασικλάκι που είχε μεθύσει ίσως τρεις φορές στη ζωή του, περιτριγυρισμένη από την ασφάλεια φιλενάδων που γελούσαν και ενός σπιτιού χωρίς γονείς που είχαν φύγει για διακοπές. Δεν είχα πάει ποτέ σε ένα πραγματικό πάρτι όπου όλοι πίνουν, ένα αγόρι φαινόταν να με συμπαθεί, και δεν είχα καμία απαγόρευση κυκλοφορίας ή υπεύθυνους ενήλικες στους οποίους να λογοδοτήσω. Ήμουν μια παρθένα που δεν ήθελε να παραμείνει για πολύ ακόμη.
Πολλά νήματα του αδύνατου έγιναν δυνατά μεμιάς. Δεν υπήρχε τίποτα άλλο παρά η παρούσα στιγμή, καθώς απομακρυνόμουν από ένα πάρτι που άρχιζε να έχει πολλή φασαρία και πολύ κόσμο, κρατώντας το χέρι ενός άντρα.
Ήξερα σίγουρα το εξής: ένας άντρας για τον οποίο είχα ένα φλου σεξουαλικό ενδιαφέρον, κυρίως Συνέχεια →
Το Μάιο του 2019, το περιοδικό Valeurs actuelles προκάλεσε κατακραυγή στον ιστό όταν αφιέρωσε το εξώφυλλό του στην «Φεμινιστική τρομοκρατία»[1]. Στην παρουσίαση του τεύχους, διαβάζουμε: «Βίαιες δράσεις, έμφυλη θεωρία, τεχνητή γονιμοποίηση, ποσοστώσεις, συμπεριληπτική γλώσσα … Διαβάστε την έρευνά μας για την νέα ιερά εξέταση. Είναι αγωνίστριες, δηλώνουν δημοσιογράφοι και σπέρνουν μία μορφή τρόμου στα μέσα και στην πολιτική ζωή. Έρευνα πάνω στον σύγχρονο γαλλικό φεμινισμό, μια συμμαχία της ξινίλας». Το τεύχος αυτό ήταν ίσως ένα κλείσιμο του ματιού σε ένα αφιέρωμα που δημοσίευσε το περιοδικό Causeur, της ιδίας οικογένειας, τον Ιούλιο του 15, με τίτλο … «Η φεμινιστική τρομοκρατία».
[… Πολλοί άλλοι σχολιαστές χρησιμοποιούν αυτόν τον όρο, ή άλλους ανάλογους, στον δημόσιο διάλογο[2]].
Προς απάντηση, οι φεμινίστριες αντιτείνουν: «Ο φεμινισμός δεν σκότωσε ποτέ κανέναν. Η ανδροκρατία σκοτώνει κάθε μέρα». Οι λέξεις αυτές, τις οποίες διατύπωσε η δημοσιογράφος, συγγραφέας και φεμινίστρια Μπενουάτ Γκρου, αποτελούν μάλλον ένα από τα πιο πολυχρησιμοποιημένα παραθέματα στην ιστορία του φεμινισμού. Πρόσφατα μόνο τις επανέλαβαν η ηθοποιός Εβά Νταρλάν […], η Σελίν Πίκ […] και η Ανν-Σεσίλ Μαιλφέρ, πρόεδρος της Fondation des femmes, η οποία, πέραν του ότι επανέλαβε τα λόγια της Γκρου, προσέθεσε επιπλέον: «Άρα λοιπόν, ακόμα μια φορά, ο φεμινισμός είναι ένα κίνημα απολύτως ειρηνικό». Η φράση έχει γίνει σε τέτοιο βαθμό αποδεκτή ως λάβαρο του φεμινισμού ώστε η ιστορικός και στρατευμένη φεμινίστρια Φλοράνς Μονρενώ την υιοθέτησε ως τίτλο ενός βιβλίου της.
Όμως … ο ισχυρισμός αυτός άραγε ευσταθεί; Στ’ αλήθεια ο φεμινισμός δεν σκότωσε ποτέ κανέναν; Είναι αυθεντικά ειρηνικός; Και κυρίως, πρέπει άραγε να διατυμπανίζουμε αυτή την υποτιθέμενη μη βία ως υπέρτατη αξία; Είναι απαραίτητο να αφιερώνουμε χρόνο για να επιδεικνύουμε την καλή μας διαγωγή και να προσπαθούμε να πείσουμε τον κόσμο πόσο ευγενικές και άκακες είμαστε;
Τι θα συνέβαινε αν η φεμινιστική Τρομοκρατία γινόταν πραγματική; Αν οι άντρες άρχιζαν πραγματικά να νιώθουν φόβο; Έναν φόβο έντονο, βαθύ, σωματικό. Αφού η λογική, η ενσυναίσθηση και η ντροπή δεν επιτρέπουν να θέσουμε τέρμα στη μισογυνική βία, στην πατριαρχική καταπίεση, στους βιασμούς, στις σεξουαλικές επιθέσεις και στις γυναικοκτονίες, η μόνη διέξοδος ίσως είναι να προκαλούμε φόβο. H Bιρζινί Ντεπάντ ανέφερε ήδη αυτή τη δυνατότητα το 2006 στο δοκίμιo King Kong Théorie:
Όταν κατέβηκε η ταινία Baise-moi[3], πολλές γυναίκες –οι άντρες δεν τόλμησαν να αποφανθούν επ’ αυτού- έκριναν σκόπιμο να διαβεβαιώσουν δημοσίως: «Τι φρίκη! Προπαντός δεν πρέπει να πιστέψουμε ότι η βία είναι λύση ενάντια στο βιασμό». Μπα, ναι; Δεν έχουμε ακούσει ποτέ στις ειδήσεις για κοπέλες οι οποίες, μόνες τους ή ομαδικά, κόβουν ψωλές με τα δόντια κατά τη διάρκεια μιας επίθεσης, ή αναζητούν αργότερα τους δράστες για να τους σπάσουν στο ξύλο και να τους δώσουν ένα μάθημα (…). Κι όμως, γυναίκες νιώθουν την ανάγκη να το ξαναπούν: η βία δεν είναι λύση. Ωστόσο, τη μέρα που οι άντρες θα φοβούνται μήπως τους κομματιάσουν την ψωλή με κοπίδι όταν σφίγγουν βίαια μια κοπέλα, ξαφνικά θα καταφέρουν να ελέγχουν τις «αρσενικές» ορμές τους και να καταλαβαίνουν καλύτερα τι σημαίνει «όχι».
Απέναντι σε ένα σύστημα που κακοποιεί και φτάνει στο σημείο να σκοτώνει τις γυναίκες, το να ανταποδώσουμε βίαια είναι ζωτικό, θεμιτό και αναγκαίο. Στις σελίδες αυτού του βιβλίου δεν θα σας μιλήσω για πανώ με χρυσόσκονη, ούτε για εμπνευσμένα συνθήματα, αλλά αντίθετα για φόνους, για βία, για βόμβες και για κηροζίνη. Θα γράψω απερίφραστα τα ονόματα γυναικών που πήραν τα πιο ριζικά μέτρα για να επιβιώσουν στο πατριαρχικό σύστημα. Κι αυτό διαμέσου των αιώνων και των ηπείρων.
Ούτε θα σας επαναλάβω την τετριμμένη διαβεβαίωση –ή διεκδίκηση- ότι «ο φεμινισμός δεν σκότωσε ποτέ κανέναν». Όχι. Διότι ο φεμινισμός έκανε και παραέκανε εγκλήματα. Τιμή του και καμάρι του. Αν δεν είστε έτοιμοι/-ες να κοιτάξτε την αλήθεια κατά πρόσωπο, να αναλάβετε την κληρονομιά μας, να αφήσετε κατά μέρος αυτή την δογματική πίστη στην φιλειρηνική ουσία του φεμινισμού, ξεφορτωθείτε αυτό το βιβλίο.
[1] Στα γαλλικά, η λέξη terreur, η οποία χρησιμοποιείται εδώ (όπως και στον τίτλο του βιβλίου), σημαίνει το συναίσθημα του τρόμου, αλλά επίσης και την δραστηριότητα που το προκαλεί. Π.χ. η φάση της γαλλικής επανάστασης μεταξύ 1793 και 94 που στα ελληνικά έχει αποδοθεί ως «Τρομοκρατία», στα γαλλικά προσδιορίζεται με αυτόν ακριβώς τον όρο, με κεφαλαίο Τ: La Terreur.
[2] Η φράση αυτή δεν απαντά ως τέτοια στο κείμενο. Την προσέθεσα εγώ για να συμπυκνώσω όσα λέγονται στις επόμενες δύο-δυόμισι σελίδες, αποσπάσματα δημόσιων τοποθετήσεων ανθρώπων που είναι γνωστοί στη Γαλλία αλλά λιγότερο εκτός αυτής.
[3] Tαινία του 2000, σε σκηνοθεσία της ίδιας της Virginie Despentes σε συνεργασία με την Coralie Trinh Thi. Ο τίτλος σημαίνει Πήδα με. Δεν γνωρίζω αν και με ποιο τίτλο παίχθηκε στην Ελλάδα.
Η Irene είναι συγγραφέας και ακτιβίστρια ισπανο-βασκο-γαλλικής καταγωγής. Το παραπάνω κείμενο αποτελεί την εισαγωγή από το βιβλίο της La terreur féministe. Petit éloge du féminisme extrémiste [O φεμινιστικός τρόμος. Μικρός έπαινος του εξτρεμιστικού φεμινισμού], εκδ. Divergences 2021. Μετάφραση-σημειώσεις: Α.Γ.
Όσο διαρκούσε η απεργία πείνας του Δημήτρη Koυφοντίνα, όλους εμάς που ζητούσαμε να γίνει δεκτό το αίτημά του, οι κυβερνητικοί, ή τρίτοι, μας ρωτούσαν καλοπροαίρετα ή λιγότερο καλοπροαίρετα: «Αν αύριο κάνει απεργία πείνας ένας εθνικιστής δολοφόνος, εσείς θα τον στηρίξετε και αυτόν;». Εγώ, όπως και αρκετοί άλλοι, απαντούσαμε απλώς «ναι» και κόβαμε εκεί την κουβέντα.
Τώρα που έληξε η απεργία και δεν λειτουργεί πλέον ο ηθικός εκβιασμός και η αυτολογοκρισία την οποία επιβάλλουν τα διάφορα «μην σπας το μέτωπο», «οι κριτικές βοηθάνε τον αντίπαλο» κ.λπ., μπορούμε να συνεχίσουμε αυτή την κουβέντα που τότε κόβαμε. Καθόσον με αφορά, λοιπόν, επιπλέον αυτού του «ναι, θα τον στηρίξω», είχα να πω και κάτι ακόμα το οποίο παρέλειπα τότε. Και αυτό ήταν ότι το «θα» αυτό είναι περιττό. Η ερώτηση δεν είναι υποθετική, είναι τωρινή· και έχει ήδη απαντηθεί: αυτό κάνω ήδη τώρα.
Οι όποιοι ενδοιασμοί που απέτρεψαν κάποιους από το να στηρίξουν το αίτημα του Koυφοντίνα, ή που έκαναν άλλους να τον Συνέχεια →
Η σημερινή αγόρευση του Κυριάκου Μητσοτάκη στο πλαίσιο της «Ώρας του Πρωθυπουργού», εκτός από διάφορα άλλα σημεία που δεν έβγαζαν νόημα ή έβγαζαν το αντίθετο από εκείνο που (μάλλον) εννοούσε, περιλάμβανε και την εξής αξιοπερίεργη αποστροφή:
Τέτοια περιστατικά [όπως αυτά της Νέας Σμύρνης] δεν μπορούν, δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιούνται ως άλλοθι για ευρύτερα επεισόδια. Ούτε βέβαια να εξισώνονται με το ανιστόρητο επιχείρημα «Η βία γεννά βία». Όχι, κ. Τσίπρα, η βία δεν γεννά βία. Μόνο ο βίαιος λόγος γεννά τελικά τη βίαιη πράξη. Η βία από μόνη της δεν γεννά τίποτα, γεννά μόνο χάος.
Το κείμενο αυτό είναι πραγματικά ασυνάρτητο, και αποφάσισα να ελέγξω στην επίσημη ιστοστελίδα της προεδρίας Συνέχεια →
Ακριβώς το διάστημα που ετοιμάζεται να γιορτάσει το επαναστατικό γεγονός που υποτίθεται ότι αποτέλεσε τη βάση της ύπαρξής του, το ελληνικό κράτος, όπως όλα δείχνουν, ετοιμάζεται να δολοφονήσει διά παραλείψεων, πανηγυρίζοντας μάλιστα γι’ αυτό, τον Δημήτρη Koυφoντίνα.
Η σύμπτωση αυτή είναι εξόχως ειρωνική. Διότι, αν εξετάσουμε συγκριτικά την ύπαρξη και τη δράση του Κυριάκου Μητσοτάκη, ή π.χ. της επικεφαλής των εορτασμών Γιάννας Αγγελοπούλου, με εκείνη του Koυφoντίνα, θα δούμε ότι μεγαλύτερη σχέση με όσα έγιναν το 1821, και με όσους τα έκαναν, έχει φυσικά ο δεύτερος, όχι οι πρώτοι.
Το 1821 έδρασαν τα κουμπούρια. Τα κουμπούρια αυτά τα κρατούσαν ως επί το πλείστον άτακτοι, αντάρτες. Όχι πάντως τακτικός Συνέχεια →
Το διάστημα αυτό κατά το οποίο ακούγονται από παντού καταγγελίες για αποκλεισμό αναρτήσεων ή/ και ολόκληρων λογαριασμών στο Facebook λόγω αναφορών στον γνωστό κρατούμενο απεργό πείνας, ένας αποκλεισμός λόγω … ανάρτησης αποσπάσματος από ένα λογοτεχνικό (και, εμμέσως, γλωσσολογικό) κείμενο των αρχών του 20ού αιώνα είναι αν μη τι άλλο πρωτότυπος.
Αυτό ακριβώς συνέβη σε μένα σήμερα. Προ ολίγου, ανάρτησα από το λογαριασμό μου το κάτωθι απόσπασμα από το βιβλίο Το Ταξίδι μου του Γιάννη Ψυχάρη:
Nomadic universality 