της Τζούντιθ Μπάτλερ

Τα ζητήματα που απαιτούν τη μεγαλύτερη δημόσια συζήτηση, εκείνα που είναι πιο επείγον να συζητηθούν, είναι αυτά που είναι δύσκολο να συζητηθούν μέσα στα πλαίσια που έχουμε τώρα στη διάθεσή μας. Θέλουμε να περάσουμε άμεσα στο κρίσιμο θέμα, αλλά προσκρούουμε στα όρια ενός πλαισίου που καθιστά σχεδόν αδύνατο να πούμε ό,τι έχουμε να πούμε. Θέλω να μιλήσω για τη βία, τη σημερινή βία, την ιστορία της βίας και τις πολλές μορφές της. Αλλά αν κάποιος επιθυμεί να καταγράψει τη βία, πράγμα που σημαίνει να κατανοήσει τους μαζικούς βομβαρδισμούς και τις δολοφονίες στο Ισραήλ από τη Χαμάς ως μέρος αυτής της ιστορίας, μπορεί να κατηγορηθεί για «σχετικοποίηση» ή «πλαισίωση». Πρέπει να καταδικάσουμε ή να εγκρίνουμε, και αυτό είναι λογικό· είναι όμως αυτό το μόνο που αναμένεται να κάνουμε από ηθική άποψη; Πράγματι, καταδικάζω ανεπιφύλακτα τη βία στην οποία καταφεύγει η Χαμάς. Αυτό που έγινε ήταν μια τρομακτική και αποκρουστική σφαγή. Αυτή ήταν η πρωταρχική μου αντίδραση, και αυτή παραμένει. Αλλά υπάρχουν και άλλες αντιδράσεις.

Σχεδόν αμέσως, οι άνθρωποι θέλουν να μάθουν «με ποια πλευρά είσαι», και σαφώς η μόνη δυνατή αντίδραση σε Συνέχεια →

Συνέντευξη του Βενσάν Λεμίρ

Σε συνέντευξή του στον Marc-Olivier Bherer για την Le Monde (14/10/2023), ο καθηγητής ιστορίας Vincent Lemire ανατρέχει στις τρομοκρατικές επιθέσεις στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου. Κατά την άποψή του, αυτό το πρωτοφανές γεγονός μας βύθισε στην πέμπτη πράξη της ισραηλινο-παλαιστινιακής τραγωδίας. Η διεθνής κοινότητα πρέπει να κινητοποιηθεί για να εμποδίσει το εβραϊκό κράτος να πέσει στην παγίδα που του έχει στήσει η Χαμάς.

– Υπήρξαν γεγονότα στην ιστορία της ισραηλινοπαλαιστινιακής σύγκρουσης συγκρίσιμης κλίμακας με τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου;

Όχι, δεν υπάρχει προηγούμενο. Περισσότεροι από 1.200 θάνατοι σε μία μόνο ημέρα είναι βαρύτερος απολογισμός για τους Ισραηλινούς από ό,τι κατά τη διάρκεια των πέντε ετών της δεύτερης Ιντιφάντα (2000-2005). Σε όρους Συνέχεια →

του Salem Nasser

Φανταστείτε. Φανταστείτε ότι 2,5 εκατομμύρια Εβραίοι ζουν σε μια υπαίθρια φυλακή εδώ και 17 χρόνια και ότι ο δεσμοφύλακάς τους αποφασίζει τι μπαίνει και τι βγαίνει. Ενέργεια, τρόφιμα, φάρμακα … Φανταστείτε ότι οι εβραϊκές οικογένειες εκδιώκονται συστηματικά από τα σπίτια τους, δικά τους και των προγόνων τους, και από την πατρογονική γη τους για να δώσουν στέγη σε μη Εβραίους από όλο τον κόσμο. Φανταστείτε ότι οι Εβραίοι ζουν περικυκλωμένοι από τείχη και φράχτες και δεν μπορούν να περπατήσουν σε δρόμους όπου περπατούν αποκλειστικά οι μη Εβραίοι. Φανταστείτε ότι αμφισβητείται η εθνική ταυτότητα και η ίδια η ύπαρξη των Εβραίων Συνέχεια →

του Δημήτρη Παντελακάκη

Η δύναμη της εικόνας είναι μεγαλύτερη από εκείνη των λέξεων, γι’ αυτό και αξιοποιείται κατά κόρον από την προπαγάνδα.

Ορισμένες εικόνες μάς είναι τόσο οικείες που τις παίρνουμε για δεδομένες. Δεν σκεφτόμαστε να τις αμφισβητήσουμε, ιδίως όταν συμφωνούν με το αφήγημά μας και το επιβεβαιώνουν. Προσωπικά, αυτό είναι κάτι που πάθαινα, για πολλά χρόνια με το δημοφιλές κολάζ που παρουσιάζει τέσσερις χάρτες της περιοχής της Παλαιστίνης, σε χρονολογική σειρά και υπαινίσσεται αφενός ότι το κράτος του Ισραήλ ξεφύτρωσε από το πουθενά και αφετέρου ότι εξαπλώνεται διαρκώς σε βάρος των παλαιστινιακών εδαφών. Ενώ ο δεύτερος υπαινιγμός έχει κάποια βάση, η έκταση της εξάπλωσης αυτής, ο ρυθμός της και ο βαθμός επιτυχίας της δεν είναι εκείνος που υποβάλλουν οι χάρτες. Ωστόσο, ενώ διαθέτω μια σχετικά καλή γνώση της ιστορίας της περιοχής, αδυνατούσα, επί Συνέχεια →

του Δημήτρη Δημητρίου

Λίγα πράγματα γνωρίζω για το Ναγκόρνο Καραμπάχ. Τα ΜΜΕ και τα ΜΚΔ πολύ λίγο προσφέρουν σε μια ορθολογιστική και ιστορικά τεκμηριωμένη ανάλυση για την κατάσταση σ’ αυτή την περιοχή του Καυκάσου. Η αντιμετώπιση στην Κύπρο είναι μάλλον συναισθηματική αφού υπάρχει μια πολύ αξιαγάπητη Αρμένικη κοινότητα στην Κύπρο που μας δίνει την αίσθηση, ή μάλλον την ψευδαίσθηση, ότι αποκλείεται οι Αρμένιοι να έχουν άδικο. Αυτή η αντίληψη ενισχύεται με το γεγονός ότι οι Αρμένιοι, παρά τη διαφορά δόγματος, είναι και αυτοί χριστιανοί καθώς επίσης έχουν ένα κοινό με τους Ε/κ «προαιώνιο εχθρό» και άρα ο εχθρός του εχθρού μου δεν μπορεί να είναι παρά μόνο φίλος μου σύμφωνα με τις απλοϊκές συλλογιστικές που κυριαρχούν στον τόπο μας. Επειδή όμως προσωπικά δεν με ικανοποιούν αυτά τα κριτήρια, θα τολμήσω να καταθέσω κάποιες σκέψεις που δεν τις θεωρώ απόλυτες αφού δεν μπορώ ισχυριστώ ότι κατέχω αρκετά το θέμα.

Το Ναγκόρνο Καραμπάχ ανήκει κυριαρχικά στο Αζερμπαϊτζάν. Καμιά χώρα στον κόσμο δεν αναγνωρίζει Συνέχεια →

της σύνταξης του γεωπολιτικού περιοδικού Le Grand Continent

Η ελληνική πολιτική μόλις μας προσέφερε άλλη μία φαντασμαγορική ανατροπή. Μόλις πριν από ένα μήνα, τίποτα δεν προμήνυε την εκλογή ενός 35χρονου πρώην τραπεζίτη που δεν είχε αναλάβει ποτέ πολιτικά αξιώματα, στη θέση του επικεφαλής του αριστερού κόμματος ΣΥΡΙΖΑ. Ένα πορτρέτο του ανθρώπου που στις 24 Σεπτεμβρίου έγινε επίσημα διάδοχος του Τσίπρα.

Από τις βουλευτικές εκλογές του Ιουνίου 2023 εμφανίστηκε το απρόσμενο στοιχείο και έγινε κινητήρια δύναμη της εξέλιξης του κόμματος του ΣΥΡΙΖΑ, με αποκορύφωμα την εκλογή του νέου προέδρου του Στέφανου Κασσελάκη στις 24 Σεπτεμβρίου. Ο Ελληνοαμερικανός είχε προστεθεί την τελευταία στιγμή στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας του Συνέχεια →

της Ντάρσυ Γκριμάλντο Γκρίγκσμπυ

Στις 7 Μαΐου 1824, ο εικοσιεξάχρονος Ντελακρουά, ενώ ζωγράφιζε τις Σφαγές της Χίου, άφησε κάτω το πινέλο του για να γράψει κάτι στο ημερολόγιό του. Ευχαριστημένος με τη συνολική εικόνα της σύνθεσης, συνεχάρη τον εαυτό του και προσπάθησε να βρει λέξεις για τις ζωγραφικές ποιότητες που αναζητούσε:

Η εικόνα μου αρχίζει να αναπτύσσει μια συστροφή, μια κίνηση γεμάτη ενέργεια που πρέπει οπωσδήποτε να ολοκληρώσω. Χρειάζεται αυτό το καλό μαύρο, αυτή την ευτυχή βρωμιά και αυτά τα μέλη που εγώ ξέρω να φτιάχνω και που ελάχιστοι άλλοι το επιχειρούν. Ο μουλάττος θα ταιριάξει καλά.

Κατ’ ανάλογο τρόπο με τη συστροφή που επισήμανε στην ίδια την εικόνα, εδώ υπάρχει μια κλιμακωτή κίνηση που ξεκινά από το «καλό μαύρο», περνά στην «ευτυχή βρωμιά» και καταλήγει σε «αυτά τα άκρα» και τον «μουλάττο» ο οποίος φαίνεται να συνοψίζει ή τουλάχιστον να υλοποιεί όλες αυτές τις ποιότητες.

Τίθεται το ερώτημα: τι δουλειά έχουν τα «ανάμικτα» τέκνα γονέων από τη λευκή και τη μαύρη φυλή στο κέντρο ενός πίνακα που απεικονίζει την εξέγερση των Ελλήνων κατά της οθωμανικής κυριαρχίας; Γιατί ο Ντελακρουά να Συνέχεια →

του Άκη Γαβριηλίδη

Για το πώς σκέφτεται και τι γνωρίζει ο Στέφανος Κασελάκης γνωρίζω ό,τι και όλοι οι υπόλοιποι, δηλαδή ελάχιστα. Νομίζω όμως ότι μπορώ να κάνω μια υπόθεση για το τι μπορεί να οδηγήσει ένα άτομο που είναι μέχρι ένα βαθμό, αλλά όχι πλήρως εξοικειωμένο με την ελληνική γλώσσα, την ελληνική κοινωνία, τις συμβάσεις τους και τα κολλήματά τους.

Αυτή η πιθανή εξήγηση λοιπόν είναι κατά τη γνώμη μου η εξής. Είναι πιθανό κάποιος να έχει εκτεθεί ως ένα βαθμό στην πληροφορία ότι οι Έλληνες (εθνικιστές) κατά τις τελευταίες δεκαετίες είχαν/έχουν δύο «εθνικές ευαισθησίες», δύο «εθνικά θέματα» τα οποία ως ένα βαθμό επέλυαν –ελλείψει άλλου τρόπου- μέσα στη γλώσσα, ή μάλλον μέσα από τη γλωσσική αστυνόμευση/ λογοκρισία. Το ένα ήταν το «κυπριακό» και το άλλο το «μακεδονικό». Στο πρώτο απαγορευόταν/-εύεται να πούμε «η βόρεια Κύπρος» ή οποιονδήποτε άλλο όρο με ανάλογη σημασία· οι όροι αυτοί υποχρεωτικά αντικαθίστανται από το «το ψευδοκράτος». Στο δεύτερο, απαγορευόταν/-εύεται να πούμε «η Συνέχεια →

του Άκη Γαβριηλίδη

Σε πρόσφατο σημείωμα είχα προσπαθήσει να προειδοποιήσω ότι τα όπλα με τα οποία οι γνήσιοι αριστεροί προσπαθούσαν να αμυνθούν κατά της απειλής του Στέφανου Κασσελάκη ήταν άσφαιρα, ή μάλλον δεν ήταν καν όπλα.

Φυσικά, κανείς δεν με άκουσε, όπως ανέμενα να γίνει και όπως έχει γίνει πολλές φορές στο παρελθόν. Δεν φανταζόμουν ότι θα υπάρξει κανείς που θα μου πει ευχαριστώ επειδή του δίνω τη δυνατότητα να διορθώσει την πορεία του και θα την διορθώσει πράγματι. Κάποιοι δε μου προσήψαν και ότι θέλω να «δικαιολογήσω» ή και να στηρίξω τον Κασσελάκη. Όπως επίσης έχει γίνει πολλές φορές στο παρελθόν, και με μένα και με άλλους. Ουδεμία έκπληξη και επ’ αυτού.

Μετά την ολοκλήρωση του πρώτου γύρου των εσωκομματικών εκλογών, η οποία επιβεβαίωσε όσα έλεγα, έχουμε νέες ευκαιρίες να μετρήσουμε την αποτελεσματικότητα αυτών των όπλων. Εδώ θα το κάνουμε σχετικά με ένα εξ Συνέχεια →

του Άκη Γαβριηλίδη

Το βίντεο με την επίσκεψη Κασελάκη στη Μακρόνησο προκάλεσε έντονες αντιδράσεις. Κατά τη γνώμη των αντιδρώντων και αντιδρωσών, ο υποψήφιος για την προεδρία του ΣΥΡΙΖΑ δεν είχε το δικαίωμα να πάει στη Μακρόνησο ή/ και να γυρίσει βίντεο. (Ακόμη και όταν αυτό εκφράζεται με τη γνωστή περίφραση-disclaimer «δεν αμφισβητώ ότι είχε το δικαίωμα, αλλά …»).

Πού θεμελιώνεται αυτό το face control;

Σε δύο τύπους αιτιολογήσεων: α) ad hominem-ψυχολογικούς, β) τυπικούς-γραφειοκρατικούς. Οι δύο αυτές αιτιολογήσεις συχνά συνυπάρχουν, ή προβάλλεται η μία ως υποκατάστατο της άλλης.

Σύμφωνα με την πρώτη νομική βάση, η απαγόρευση ισχύει για τον συγκεκριμένο, ο οποίος είναι άσχετος με το πνεύμα της Μακρονήσου και χαρακτηρίζεται από «αδυναμία κατανόησης της ιστορίας και έλλειψη συναισθητικής Συνέχεια →