του Alon Idan
Η Rivka Lafair είναι «εμψυχώτρια εργαστηρίων, συναντήσεων και ομαδικών συνεδριών με θέμα τη γιόγκα, δασκάλα της γυναικείας γιόγκα και της προσωπικής ανάπτυξης». Ζει στον οικισμό Shiloh στη νότια Δυτική Όχθη και αυτοπροσδιορίζεται ως «περήφανη Εβραία» που «σκέφτεται πέρα απ’ τα συνηθισμένα». Περίφημα. Εκτός αυτού, θέλει επίσης να εξολοθρεύσει και να εκδιώξει δύο εκατομμύρια ανθρώπους από τη Λωρίδα της Γάζας.
Η Lafair ανήκει σε ένα ρεύμα εντός του ισραηλινού ιουδαϊσμού που μπορεί να περιγραφεί ως «Γιόγκι-Ναζί»: άνθρωποι των οποίων ο πνευματισμός στηρίζει τον ναζισμό τους. Πρόκειται για ένα σχετικά νέο υπο-στρώμα –αν και με βαθιές ρίζες στην τοπική κουλτούρα- που έχει κερδίσει δημοτικότητα μετά την 7η Οκτωβρίου, κυρίως λόγω της ικανότητάς του να συγκολλά έννοιες που, επιφανειακά, φαίνονται αντιδιαμετρικά αντίθετες: πνευματικότητα και εξολόθρευση, ενδυνάμωση και εκδίωξη, γιόγκα και πείνα, καταφύγια και καταιγιστικοί βομβαρδισμοί.
Η Lafair είναι ένα άτομο που πιστεύει ότι «η μουσική έχει τη δύναμη να μεταβάλει τη συνείδησή μας», αλλά και ότι η εκδίωξη και η εξόντωση δύο εκατομμυρίων κατοίκων της Γάζας αρχίζει με την «συνειδησιακή μεταβολή». Για να πετύχουμε αυτή τη σημαντική γνωστική στροφή, πρέπει να καταλάβουμε ότι «εδώ έχουμε έναν εχθρό –τον οποίο κοιτάμε στα μάτια και τον εξοντώνουμε». Ναι, κοιτάξτε τους στα μάτια –μην το κάνετε πίσω από την πλάτη τους, γιατί πρέπει να είμαστε σε απευθείας και αδιαμεσολάβητη επαφή με αυτούς τους οποίους εξολοθρεύουμε.
Και για να ξεκαθαρίσει ότι με τον όρο «εχθρός» δεν εννοεί μόνο τους τρομοκράτες της Χαμάς, διευκρινίζει: «Είμαστε αποφασισμένοι να πάρουμε εκδίκηση και να καταστρέψουμε τη Γάζα. Από βρέφη μέχρι γριές». Και το τερματίζει με ένα κατάλληλο χωρίο από τη Βίβλο: «ἐξαλείψεις τὸ ὄνομα Αμαλήκ ἐκ τῆς ὑπὸ τὸν οὐρανὸν καὶ οὐ μὴ ἐπιλάθῃ»[1].
Η Lafair καταλαβαίνει ότι οι άνθρωποι τείνουν να αισθάνονται μπερδεμένοι μπροστά σε αυτή την ασυμφωνία μεταξύ πνευματικότητας και εκμηδένισης. Έτσι, σε ένα από τα βίντεό της, έχει «ένα μήνυμα προς όλους όσοι δεν καταλαβαίνουν πώς είναι δυνατόν να είσαι πνευματικός, να διδάσκεις γιόγκα και να διατηρείς ησυχαστήρια ενώ παράλληλα ζητάς την εκδίωξη και τον αφανισμό του εχθρού σου».
Η απάντησή της είναι ομολογουμένως απλή: «Αγαπώ τον λαό μου με άσβηστη αγάπη και μισώ τον εχθρό μου με άσβηστο μίσος … Το ένα δεν αντιφάσκει με το άλλο. Μπορείς να είσαι ένας άνθρωπος γεμάτος αξίες και αγάπη, και την ίδια στιγμή … επίσης να ξέρεις τι είναι σωστό και τι λάθος, να είσαι ανυποχώρητος απέναντι στους εχθρούς σου και να γνωρίζεις τι πρέπει να κάνεις με αυτούς».
Τι πρέπει λοιπόν να κάνουμε με αυτούς; (σσσ … μην το πείτε σε κανέναν.)
***
Και αν ο ναζιστικός πνευματισμός της Lafair μπορεί να αγνοηθεί επειδή είναι μια έποικος που βρήκε μια αποτελεσματική λύση για να υλοποιήσει την ιδέα του Μεγάλου Ισραήλ, αξίζει να σημειωθεί ότι πρόκειται για ένα πολύ ευρύτερο φαινόμενο που δεν περιορίζεται στα κατεχόμενα.
Μια μέρα πριν από την Ημέρα Μνήμης του Ολοκαυτώματος, για παράδειγμα, ο κωμικός Gil Kopatz, ο οποίος εδώ και χρόνια ερωτοτροπεί με την πνευματικότητα και τη θρησκεία, έκανε την εξής ανάρτηση: «Αν ταΐζεις τους καρχαρίες, στο τέλος θα σε φάνε. Αν ταΐζεις τους κατοίκους της Γάζας, στο τέλος θα σε φάνε. Υποστηρίζω την εξαφάνιση των καρχαριών και την εξόντωση των κατοίκων της Γάζας. Σκέψεις για την Ημέρα Μνήμης του Ολοκαυτώματος 2025».
Αφού η ανάρτηση προκάλεσε «θύελλα», ο Kopatz δημοσίευσε μια διευκρίνιση: «Δεν έχω ίχνος συμπόνιας για τους κατοίκους της Γάζας. Για τους Άραβες στο σύνολό τους, ναι, για τα ανθρώπινα όντα στο σύνολό τους, ναι· για τους καρχαρίες όχι, όχι για τα ανθρώπινα κτήνη». Φυσικά, η επιθυμία του να εξολοθρεύσει εκατομμύρια ανθρώπους δεν σημαίνει ότι είναι κακός άνθρωπος. Πράγματι, «θεωρώ τον εαυτό μου ανθρώπινο, φιλελεύθερο και ηθικό άτομο», γράφει. Για να το ολοκληρώσει, κλείνει την ανάρτηση με λίγο μαύρο χιούμορ: «Δεν είναι γενοκτονία, είναι εντομοκτονία, και είναι απαραίτητη».
***
Τελικά, το μεγαλύτερο μέρος του πνευματικού λεξιλογίου στο Ισραήλ έχει επιστρατευθεί στην υπηρεσία του γιογκιναζισμού. Ας πάρουε για παράδειγμα την Μ., μια γυναίκα από μια μεγάλη ευκατάστατη πόλη λίγα χιλιόμετρα βορείως του Τελ Αβίβ. Διευθύνει ένα στούντιο που περιγράφεται ως «ένας ευχάριστος χώρος, γεμάτος έμπνευση», ο οποίος πρεσβεύει τρεις αξίες: «Δημιουργικότητα. Συναίσθημα. Εμπειρία».
Σε αυτόν τον ευχάριστο χώρο διευκολύνει «ομάδες δημιουργικότητας για παιδιά –από την ηλικία των τεσσάρων ετών και πάνω· προσωπική συναισθηματική καθοδήγηση για παιδιά και νέους –με μια ήπια, συνδετική και περιποιητική προσέγγιση». Όλα αυτά φυσικά συμβαίνουν σε μια «σπιτική, ζεστή και επαγγελματική ατμόσφαιρα» (όλοι οι ενδιαφερόμενοι είναι «ευπρόσδεκτοι»).
Ωστόσο, όταν η ίδια Μ. βλέπει ένα βίντεο που δείχνει ένα πεινασμένο παιδί στη Λωρίδα της Γάζας, αμέσως διαβεβαιώνει: «Αναξιόπιστο. Με συγχωρείτε πολύ. Έχω δει πώς στήνονται αυτά τα κλιπ –σκηνοθεσία, μακιγιάζ, διαμόρφωση ενός αφηγήματος». Πέρα όμως και από την αναξιοπιστία, η ίδια γυναίκα που φροντίζει παιδιά «με μια ήπια, συνδετική και περιποιητική προσέγγιση» εξηγεί: «Ξέρετε κάτι; Ακόμα κι αν είναι αληθινό, μετά την 7η Οκτωβρίου, δεν έχω ίχνος συμπόνιας για κανέναν εκεί. Ούτε καν για τα παιδιά». Επιπλέον: «Με θλίβει να βλέπω ανθρώπους ανάμεσά μας να μοιράζονται κιόλας αυτές τις μαλακίες, και ακόμα χειρότερα, να ταυτίζονται με αυτές και να εκφράζουν πόνο».
Για να ξεκαθαρίσει ότι δεν είναι καμία ανάλγητη, κλείνει τη διαφήμισή της ως εξής: «Η συγγραφέας είναι μητέρα, λάτρης της ανθρωπότητας και γενικά σπουδαίος άνθρωπος». Απλώς «η 7η Οκτωβρίου μου στέρησε την αθωότητα». Η καημένη η γυναίκα, πραγματικά το παλεύει.
***
Η Α., επίσης, δεν είναι έποικος. Ζει σε μια οργανωμένηπόλη στο Ισραήλ και απλά ψάχνει να βρει ένα νέο σπίτι για «ένα καταπληκτικό σκυλί!!!!. Είναι πλήρως εκπαιδευμένη στο σπίτι, ένα σκυλί γεμάτο αγάπη που χρειάζεται ένα ζεστό, αγαπημένο σπίτι».
Τόση φροντίδα, τόση αγάπη, τόση συμπόνια. Και όμως, όταν έρχεται αντιμέτωπη με τη φωτογραφία ενός παιδιού από τη Γάζα που σκοτώθηκε σε ισραηλινό βομβαρδισμό, αμέσως το πιάνει ότι κάποιος προσπαθεί να την ξεγελάσει· και αναρτά: «Ας ξεκαθαρίσουμε τα πράγματα. Αν δεν είχε γίνει σφαγή εδώ, δεν θα γινόταν σφαγή εκεί!!! Δεν έχουμε εδώ την ιστορία της κότας με το αυγό!!!».
Στη συνέχεια, όταν η αναφορά σε κότες και αυγά δεν φαίνεται να μπορούν να αποδώσουν αυτό που εννοούσε, καταφεύγει σε μερικές από τις «καλύτερες» διαψευσμένες συκοφαντίες που διαδόθηκαν από την επομένη της φρικτής σφαγής –«αφού εδώ έκαψαν μωρά, τους έκοψαν τα κεφάλια, τα έβαλαν σε φούρνο»- και καταλήγει θορυβωδώς: «Δεν υπήρχε κανένας λόγος να στείλουμε ένα κοντέινερ με ρούχα για τα παιδιά τους».
Φυσικά, κι εκείνη ήταν κάποτε ένα συμπονετικό, ευαίσθητο άτομο –«Μην με παρεξηγείτε, σκεφτόμουν ακριβώς όπως εσείς μέχρι τις 6 Οκτωβρίου, αλλά αν κάποιος έρθει να σας σκοτώσει … η υπόθεση έκλεισε. Αυτοί ξεκίνησαν και εμείς θα τελειώσουμε!!!».
***
Υπάρχουν πολλά σαν κι αυτά στο σημερινό Ισραήλ. Άνθρωποι του πνεύματος που θεωρούν την εξόντωση του άλλου ως μια μορφή προσωπικής ανέλιξης και την εξόντωση του εχθρού ως ενδυνάμωση. Ζουν σε ένα μεγάλο καταφύγιο, όπου η συνείδηση είναι τόσο καλά συντονισμένη που κάθε θόρυβος εξαφανίζεται, κάθε διαταραχή βουβαίνεται, έτσι ώστε να μείνουν μόνο με τον εαυτό τους, αυτούς και την εσωτερική τους ύπαρξη –καθαρή, συμπονετική, αμόλυντη- και επιτέλους ικανοί να συνδεθούν με αυτό που κατοικούσε εκεί από την αρχή, περιμένοντας να αποκαλυφθεί: την επιθυμία να εξοντώσουν και να καταστρέψουν εκατομμύρια ανθρώπους, μέσα σ’ αυτούς και παιδιά, γυναίκες και ηλικιωμένους. Γεμάτοι αγάπη.
[1] Σύμφωνα με την απόδοση που βρίσκει κανείς εδώ: «θα εξαλείψετε τη μνήμη των Αμαληκιτών από την υφήλιο· μην το ξεχάσετε».

Πρώτη δημοσίευση: εφημερίδα Haaretz. Μετάφραση από τα αγγλικά Α.Γ.