Ανάλυση λόγου,Πολιτική,Φιλοσοφία,Ψυχανάλυση

Εντάξει, ο Κασσελάκης δεν κατάλαβε. Ο Κοντιάδης τι κατάλαβε;

του Άκη Γαβριηλίδη

Το βιβλίο του Ξενοφώντος Κοντιάδη για το «φαινόμενο Κασσελάκη» δεν το έχω διαβάσει, ούτε προτίθεμαι να το διαβάσω. Διάβασα μόνο ένα απόσπασμά του που προδημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα των Συντακτών, και η ανάγνωση αυτή επιβεβαίωσε την αρχική μου κρίση ότι δεν έχει κάτι ιδιαίτερα χρήσιμο ή ενδιαφέρον.

Αντιθέτως, αυτό που έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον είναι η δημόσια/ πολιτική διαχείριση της εικόνας του βιβλίου. Με άλλα λόγια, (όχι τα δικά μου λόγια: εκείνα του συγγραφέα και της «επιστήμης» την οποία εκείνος επικαλείται), με ενδιαφέρει η κατασκευή της «περσόνας» του Ξενοφώντος Κοντιάδη. Γι’ αυτό, διάβασα με προσοχή ένα αρκετά εκτενές, αναλογικά, απολογιστικό σημείωμα του συγγραφέα, σε ΜΚΔ, για την παρουσίαση του βιβλίου με τη συμμετοχή του ίδιου του Στέφανου Κασσελάκη.

Στο σημείωμα αυτό μας εξηγείται, μεταξύ άλλων, ότι στην «επιστήμη» (δεν προσδιορίζεται ποια ακριβώς επιστήμη Συνέχεια

Κλασσικό
Ιστορία,Μουσική

«Α. Κωστής»/ Μπέζος: από τον Αττίκ στο ρεμπέτικο και από κει στις λίστες του Rolling Stone

του Προκόπη Σαμαρτζή

«Α. Κωστής»: Ο μυστηριώδης και άγνωστος μποέμ ρεμπέτης του Μεσοπολέμου που το περιοδικό Rolling Stone έβαλε στις λίστες του …

Γεννήθηκε πριν από 118 χρόνια στο χωριό Μπολάτι Κορινθίας από μεσοαστική οικογένεια. Τέλειωσε το γυμνάσιο στην Κόρινθο και ήρθε στην Αθήνα, όπου γράφτηκε στη Σχολή Καλών Τεχνών ενώ παράλληλα παρακολουθούσε μαθήματα κιθάρας και έτσι τον απορρόφησε η μουσική.

Εργάστηκε σε εφημερίδες ως αρθρογράφος και σκιτσογράφος, αλλά και ως ηθοποιός. Συνάδελφός του και φίλος, στην εφημερίδα «Πρωία», ήταν μάλιστα ο Κώστας Βάρναλης.

Το 1920 γίνεται μέλος της περίφημης «Μάντρας» του Αττίκ και συνεργάτης του διάσημου συνθέτη. Εκεί δημιουργεί το δικό του 8μελές συγκρότημα με χαβάγιες, τα «Άσπρα πουλιά»· ονομάστηκαν έτσι επειδή έπαιζαν πάντα ντυμένοι στα άσπρα. Χρησιμοποιώντας το «ελαφρό» τραγούδι, γυρίζουν τα πάλκα και τις θεατρικές σκηνές σε όλη την Ελλάδα κάνοντας ταυτόχρονα επιθεώρηση, με μεγάλη επιτυχία. Το συγκρότημά του υπήρξε φυτώριο και για άλλα πολύ μεγάλα ονόματα της μουσικής και του τραγουδιού, όπως η Δανάη Στρατηγοπούλου και ο Νίκος Γούναρης. Εκεί άρχισε την καριέρα του σαν κιθαρίστας και ο Μανώλης Χιώτης.

Στις αρχές του 1930 και σε ηλικία 25 ετών, ηχογραφούν στην Αθήνα με προτροπή του Τέτου Δημητριάδη για την Αμερικάνικη αγορά, για λογαριασμό της RCA Victor, και φωνογραφούν μαζί μια δωδεκάδα «αδέσποτων μάγκικων» τραγουδιών. Δωδεκάδα ιστορικά ρεμπέτικα, που τραγούδησε και έπαιξε κιθάρα ο ίδιος με συνοδεία και δεύτερης κιθάρας. Το ποιος ήταν ο δεύτερος κιθαρίστας παραμένει μυστήριο. Σ’ αυτά χρησιμοποίησε το ψευδώνυμο «Α. Κωστής». Η χρήση της κιθάρας σ’ αυτά τα κλασσικά ρεμπέτικα δείχνει μια δεξιοτεχνία παιξίματος με τα δάχτυλα σε Μικρασιάτικους δρόμους και ασυνήθιστα κουρδίσματα στην αυγή των ρεμπέτικων, πριν την επικράτηση του μπουζουκιού, που για πρώτη φορά ηχογραφείται στην Ελλάδα το 1931. Συγκριτικά, ο Βαμβακάρης ξεκινάει την καριέρα του μόλις το 1932 και μετά τον ακολουθούν και άλλοι μεγάλοι όπως ο Παπαϊωάννου, ο Δελιάς ή ο Τσιτσάνης. Για τα επόμενα χρόνια της ζωής του, αλλά και για δεκαετίες μετά τον θάνατό του, μάλλον εσκεμμένα παρέμεινε σιωπηλός σχετικά με τις συγκεκριμένες ηχογραφήσεις. Έπρεπε να περάσουν 85 χρόνια για να αποκαλυφθεί ότι πίσω από τον Α. Κωστή ήταν ο Κώστας Μπέζος. Την «αποκάλυψη» δεν την έκανε το Υπουργείο Πολιτισμού ή κάποιος δημόσια επιχορηγούμενος φορέας, αλλά δύο ξένοι που είναι οι μεγαλύτεροι θαυμαστές του. Οι δύο αυτοί «ξένοι» είναι ο Άγγλος ψυχίατρος Tony Klein και ο Αμερικάνος Gordon Ashworth, και οι δύο μουσικοί ερευνητές.

Στα χρόνια μέχρι τον ελληνοϊταλικό πόλεμο, ο Κώστας Μπέζος, καταγράφει την Ελλάδα μέσα από τα τραγούδια του. Η πολιτική αλητεία κάθε μορφής, ο κόσμος που ψηφίζει τους βασανιστές του και η έλλειψη αυτοκριτικής είναι τα θέματά του στιχουργικά. Όταν ξεκινάει ο πόλεμος το 1940 ο Μπέζος θα χρησιμοποιήσει την πένα του και με τα αντιφασιστικά του σκιτσάκια γελοιοποιεί τον ίδιο τον Ντούτσε. Μάλιστα ο Μπέζος δημιουργούσε γελοιογραφίες του Μουσολίνι πριν από το 1940, τις οποίες η Μεταξική λογοκρισία που απαγόρευε «καθ’ οιονδήποτε τρόπον προσβολή αρχηγών μεγάλων δυνάμεων» έκοβε συνεχώς.

Στις 14 Ιανουαρίου του 1943, μέσα στην πείνα, τις στερήσεις και τις κακουχίες της γερμανικής κατοχής, ο φωτεινός Μπέζος ξεψυχά σε ένα υγρό δωμάτιο νοσοκομείου στην Αθήνα από φυματίωση. Ήταν 38 μόλις ετών.

Δύο ημέρες μετά τον θάνατό του, ο Κώστας Βάρναλης τον αποχαιρετά με κείμενο στην εφημερίδα «Πρωία»:

Μια ζωή, ένα παραμύθι, ένας τάφος. Τι άδικα που χάθηκε μια εξαιρετική καλλιτεχνική ψυχή, ένας θαυμάσιος άνθρωπος, ο τελευταίος της γενεάς των βοημών!

Το 2017 το περιοδικό «Rolling Stone», συγκαταλέγει ανάμεσα στους 15 καλύτερους δίσκους της χρονιάς για ακρόαση και τον δίσκο του Κώστα Μπέζου «Kostas Bezos and the White Birds».

Συνέχεια

Κλασσικό
ρατσισμός

Ο ανερυθρίαστος αντισημιτισμός της Μάρως Δούκα

του Άκη Γαβριηλίδη

Την 1η Νοεμβρίου, η πεζογράφος Μάρω Δούκα ανάρτησε στο λογαριασμό της σε ΜΚΔ τη γοητευτική φωτογραφία μιας ροδιάς, που την συνόδευε το εξής κείμενο:

Καλό Νοέμβρη από τη φίλη μου Χριστίνα και με τη σκέψη μου στους Παλαιστίνιους, στις ελιές και στα αμπέλια των προγόνων τους, που τα καταπάτησαν και τα καταπατούν οι Ισραηλίτες…

Σύντομα μετά, ακολούθησε σχόλιο από μία άλλη κυρία ονόματι «Μαρινα Θανασακη», το εξής:

Κι εμένα η σκέψη μου στην Παλαιστίνη είναι. Σ´αυτή τη λωρίδα γης που τόσο βασανίστηκαν άνθρωποι. Το κράτος του Ισραήλ δεν είναι περιούσιος λαός! Είναι λαός φονιάδων κι εποικιστών!

Για το σχόλιο αυτό δεν υπήρξε καμία αντίδραση από κανέναν, είτε θετική είτε αρνητική. Του επιτράπηκε όμως να Συνέχεια

Κλασσικό
πόλεμος,Ηθική

Ισραηλινοί επιζώντες: «Κανείς να μην εκδικηθεί στο όνομά μου»

της Όρλυ Νόυ

Κόντρα στην επικρατούσα δημόσια διάθεση, πολλοί επιζώντες των σφαγών της 7ης Οκτωβρίου και συγγενείς όσων σκοτώθηκαν ή απήχθησαν είναι αντίθετοι με την εκδίκηση στη Γάζα.

Όλοι μιλούν για ενότητα. Παίδες, πολύ ωραία η ενότητα, αλλά στο πεδίο της μάχης το μόνο που πρέπει να υπάρχει είναι εκδίκηση και σκληρότητα … Θα έχουμε όλη μας τη ζωή για να θρηνήσουμε τους νεκρούς, και θα τους θρηνήσουμε. Αλλά τώρα, ένας μόνο στόχος υπάρχει: να εκδικηθούμε και να δείξουμε σκληρότητα.

Αυτά ήταν τα λόγια του ισραηλινού έφεδρου στρατιώτη Guy Hochman –συνήθως διασκεδαστή και διαδικτυακού ινφλουένσερ- σε συνέντευξή του στο Κανάλι 12 τις πρώτες ημέρες της επίθεσης του Ισραήλ στη Λωρίδα της Γάζας μετά τις σφαγές της 7ης Οκτωβρίου από μαχητές της Χαμάς. Με λίγες μόνο λέξεις, ο Χόχμαν αποτύπωσε το συναίσθημα που φαίνεται να έχει επικρατήσει στο Ισραήλ από την άκρα δεξιά μέχρι πολλούς που αυτοπροσδιορίζονται ως αριστεροί: τη δικαιολόγηση της καταστροφής που το Ισραήλ προκαλεί σήμερα σε πάνω από 2 εκατομμύρια Παλαιστίνιους στη Γάζα.

Ορισμένοι αιτιολογούν αυτή τους τη στήριξη με όρους «ήττας της Χαμάς». Άλλοι, όπως ο Χόχμαν, βάζουν τη Συνέχεια

Κλασσικό
Ανάλυση λόγου,Δίκαιο,Διεθνείς σχέσεις,Πολιτική

«Γενοκτονία των Παλαιστινίων»: γενική αντικειμενική ή (και) υποκειμενική;

του Άκη Γαβριηλίδη

Για την ανθρωποσφαγή που διεξάγεται στη λωρίδα της Γάζας, πολλοί/-ές στον ελληνόφωνο κυβερνοχώρο (και όχι μόνο σ’ αυτόν) χρησιμοποιούν τον προσδιορισμό γενοκτονία. Τη γενοκτονία αυτή φυσικά κατηγορείται ότι πραγματοποιεί το Ισραήλ, ή/ και «οι Εβραίοι» κατά ορισμένους. Αυτοί οι ορισμένοι συχνά σπεύδουν να παραλληλίσουν τη γενοκτονία αυτή με εκείνη που είχαν υποστεί στο παρελθόν –κατά τη δεκαετία του 1940- οι ίδιοι οι δράστες, οι οποίοι τώρα «μετατρέπονται από θύματα σε θύτες».

Ο παραλληλισμός αυτός βέβαια κυκλοφορεί εδώ και δεκαετίες, πράγμα που μας κάνει να υποθέσουμε ότι δεν οφείλεται στη μεγαλύτερη ή μικρότερη ένταση των συγκρούσεων και του ανθρώπινου πόνου που αυτές προκαλούν, αλλά ότι το σχήμα υπήρχε έτοιμο και κάθε φορά επενδυόταν στα γεγονότα ασχέτως της σφοδρότητάς τους –ή μόλις Συνέχεια

Κλασσικό