του Άκη Γαβριηλίδη

Η πιο ουσιαστική και χρήσιμη κίνηση της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ υπήρξε η συμφωνία των Πρεσπών, και ειδικά το θάρρος της να μην υποκύψει στον δεξιό λαϊκισμό που μιλούσε για «παράδοση του προαιώνια ελληνικού ονόματος» στους «Σκοπιανούς» και να ασκήσει πολιτική σύμφωνη με (τις δικές του) αρχές.

Γι’ αυτό ακριβώς, ο σημερινός ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ δεν έχει κανένα λόγο να ψαρεύει εκείνος στα θολά νερά της δεξιάς-εθνικιστικής κριτικής προς την παρούσα κυβέρνηση, και ειδικά προς ένα συγκεκριμένο μέλος της από την ακροδεξιά-ελληνοβαρεμένη πτέρυγα, ούτε να επινοήσει ένα δικό του ονοματολογικό «εθνικό θέμα» για να πάρει πίσω το αίμα του.

Η ανακοίνωση λοιπόν του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ σχετικά με την κατοχύρωση του όρου TurkAegean ως κατατεθέντος σήματος αποτελεί παλινδρόμηση σε σχέση με την προηγούμενη στάση του, για λόγους Συνέχεια →

Συνέχεια →

του Άκη Γαβριηλίδη

Ο Λουί Αλτουσέρ παρατηρούσε κάπου ότι οι κομμουνιστές έχουν αναπτύξει τρομερά εκλεπτυσμένα θεωρητικά εργαλεία για την ανάλυση της πολιτικής και της ιστορίας, αλλά συχνά ξεχνάνε να εφαρμόσουν οι ίδιοι αυτά τα εργαλεία στη δική τους πρακτική.

Νομίζω ότι δεν υπάρχει καλύτερο παράδειγμα για αυτό το ξέχασμα από έναν τύπο λόγου που έχει αναπτυχθεί, και επιβληθεί ως αυτονόητος με τη δύναμη της συνήθειας, στο εσωτερικό της ελληνικής «γνήσιας αριστεράς»· κατ’ αυτόν, για κάθε πολιτική εξέλιξη, ιδίως για την άνοδο δεξιών κομμάτων στην εξουσία, πάγια αιτία είναι η όχι αρκετά αριστερή πολιτική των μη δεξιών κομμάτων. Μία παραλλαγή αυτής της «ερμηνείας» είναι το: «όταν η αριστερά ασκεί την πολιτική της δεξιάς, τότε ο κόσμος προτιμά την πραγματική δεξιά». Μόνο τα τελευταία ένα-δύο χρόνια, έχω δει να χρησιμοποιείται αυτό Συνέχεια →

του Θάνου Φρειδερίκου Παπαζαφειρόπουλου

Η προχθεσινή ήττα του ΣΥΡΙΖΑ προήλθε ξεκάθαρα από εθνικιστική πλευρά. Ο εθνικισμός και η άκρα δεξιά συνέτριψαν τόσο τον ΣΥΡΙΖΑ, όσο και τα μικρότερα κόμματα αριστερότερα από αυτόν. Αυτό είναι το γεγονός.

Επειδή πολλοί γράφουν από χθες πως «ο ΣΥΡΙΖΑ φταίει γιατί έστρεψε με την πολιτική του τον κόσμο στην άκρα δεξιά και έγινε συστημικό κόμμα», να τονίσουμε πως κάτι τέτοιο είναι άτοπο. Διότι αν ήταν να υποστεί τις συνέπειες εξαιτίας των «συστημικών» επιλογών του, τότε βέβαια ο πολιτικός κέρσορας θα μετακινούνταν πιο αριστερά. Εν προκειμένω όμως μετακινήθηκε πολύ δεξιότερα, άρα δεν ευθύνονται οι «συστημικές» επιλογές του. Ας έχουν, λοιπόν, το νου τους ορισμένοι μήπως ακόμη διαβάζουν τα πράγματα με τα Συνέχεια →

του Άκη Γαβριηλίδη

Ο Δημήτρης Δημητριάδης ήταν για πολλά χρόνια ένας συγγραφέας του οποίου το έργο αναγνωριζόταν περισσότερο εκτός παρά εντός Ελλάδος· ιδίως τα θεατρικά του ανέβαιναν μεταφρασμένα π.χ. στα γαλλικά και τα πορτογαλικά συχνότερα απ’ ό,τι στην πρωτότυπή τους μορφή.

Αυτή η ανισομέρεια είχε αρχίσει να εξισορροπείται τα τελευταία χρόνια. Ακριβώς γι’ αυτό, είναι άχαρο και απογοητευτικό να βλέπει κανείς τον συγγραφέα να αρχίζει να γκρινιάζει και να δυσανασχετεί δημόσια με υστερικό και αδέξιο τρόπο επειδή αισθάνεται ότι απειλείται να χάσει τον τίτλο του πιο πολυμεταφρασμένου σημερινού Έλληνα συγγραφέα. Διότι, πράγματι, μπαίνει κανείς στον πειρασμό να υποθέσει ότι αυτός είναι ο βασικός λόγος για την πρόσφατη αψυχολόγητη εκτενή επίθεσή του εναντίον του Πέτρου Συνέχεια →

του Άκη Γαβριηλίδη

Ως ιστορική διαπίστωση, είναι αναμφίβολα αληθές ότι η ανανεωτική αριστερά «διαμορφώθηκε μέσα από τη διπλή αντιπαλότητά της (…) απέναντι στον δογματισμό και στη νοοτροπία του σταλινισμού και απέναντι στον λαϊκισμό, όπως εκδηλωνόταν από τον Ανδρέα Παπανδρέου και τους προσωπολάτρες του», όπως υποστηρίχθηκε πρόσφατα.

Το ερώτημα είναι, σε τι συγκεκριμένα μας βοηθά η διαπίστωση αυτή σήμερα; Μας δίνει κάποια λαβή στη σημερινή συγκυρία, κάποια εργαλεία για να προσανατολιστούμε και να δράσουμε μέσα σε αυτή;

Η απάντηση που δίνω εγώ, είναι: ασφαλώς όχι. Αντιθέτως μάλιστα, χωρίς να το Συνέχεια →

του Άκη Γαβριηλίδη

Καθ’ όλο τον εικοστό αιώνα, διεξήχθησαν παθιασμένες συζητήσεις για το λεγόμενο «εθνικό ζήτημα», για το τι είναι «το έθνος» (συνήθως με οριστικό άρθρο στον ενικό), ποια η ουσία του, ποια πρέπει να είναι η στάση της αριστεράς απέναντι σε αυτό, και άλλα μεταφυσικά ερωτήματα.

Στο παρόν σημείωμα, δεν σκοπεύω να ξανανοίξω τα ζητήματα αυτά. Χρησιμοποιώ στον τίτλο τον όρο «έθνος» για να υπονοήσω κάτι διαφορετικό: όχι τη στάση της αριστεράς απέναντι στη φαντασιακή κοινότητα του έθνους, αλλά τη φαντασιακή ιδέα ότι η ίδια η αριστερά αποτελεί μια διακριτή κοινότητα, ένα οιονεί χωριστό έθνος-κράτος (εν κράτει) μέσα στην υπόλοιπη κοινωνία, για το οποίο ισχύουν άλλα μέτρα και σταθμά.

Την ιδέα αυτή δεν την προβάλλει και δεν την διακηρύσσει ρητά κανείς ως δική του, εμπράκτως όμως την ακολουθούν πολλοί, με ποικίλες πολιτικές προτιμήσεις και διαθέσεις, άλλοτε φιλικές και άλλοτε εχθρικές προς την αριστερά ή κάποια εκδοχή της. Ας πούμε, την ακολουθεί από την πρώτη της φράση μια έκκληση συλλογής υπογραφών που δημοσιεύθηκε στις 5 Ιουνίου 2015 στο διαδίκτυο με τίτλο Οι κόκκινες γραμμές υπάρχουν όταν τηρούνται: Συνέχεια →

των Άκη Γαβριηλίδη – Σοφίας Λαλοπούλου

Σε προηγούμενο σημείωμα είχαμε εξηγήσει γιατί είναι απρόσφορο να προσπαθούμε να κατανοήσουμε την πολιτική, και ακόμα περισσότερο την πολιτική των τελευταίων χρόνων στην Ελλάδα, με βάση ένα μοντέλο αντλημένο από τη νομική τεχνική –ή την τεχνική σκέτα. Ένα μοντέλο κατά το οποίο ένα μέρος υπόσχεται κάτι, ένα άλλο δέχεται την πρόταση και τότε συνάπτεται συμβόλαιο μεταξύ των μερών· εν συνεχεία το πρώτο συμβαλλόμενο μέρος οφείλει να εφαρμόσει τα υπεσχημένα, και από την πιστότητα της εφαρμογής θα κριθεί η επιτυχία ή η αποτυχία του.

Στο παρόν σημείωμα θα επιχειρήσουμε να εξηγήσουμε, με θετικό τρόπο, ποια εικόνα θα ήταν προσφορότερη.

ΑΞΙΩΜΑ 1:

Η πολιτική δεν συνίσταται σε δηλώσεις βουλήσεων, αλλά σε συναντήσεις δυνάμεων. Τις δυνάμεις όμως αυτές δεν πρέπει να τις φανταστούμε σαν Συνέχεια →

του Άκη Γαβριηλίδη

Προχθές, σε ημιεπίσημο σάιτ του ΣΥΡΙΖΑ, αναρτήθηκε τοποθέτηση «πηγών» του κόμματος με τον τίτλο «Αυτά κάναμε για το προσφυγικό, τώρα αποδίδουν καρπούς».

Όπως φαίνεται και από τον τίτλο, το κείμενο είναι συνταγμένο στην άχαρη γλώσσα της εκλογικής λογιστικής: αξιοποιήσαμε τόσα κονδύλια, κάναμε αυτά, οι άλλοι δεν τα κάνανε ή δεν θα τα κάνουνε, είμαστε καλύτεροι, ψηφίστε μας.

Αυτό από μόνο του δεν αποτελεί ιδιαίτερο πρόβλημα, ούτε έκπληξη. Η δουλειά των κομμάτων, και των «πηγών» τους, αυτή είναι, ιδίως σε περιόδους εκλογών. Και συνήθως είναι όντως άχαρη και πεζή. Ας κάνουν αυτοί τη δουλειά τους, και εμείς τη δική μας.

Κάτι λοιπόν που αντιθέτως αποτελεί πρόβλημα είναι ότι αυτή η αυτοεπαινετική εκλογική απαρίθμηση, ενώ προορίζεται να αναδείξει τα διάφορα καλά που έφερε η πολιτεία της διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, παραλείπει το κυριότερο.

Το παραλείπει βέβαια διότι, προφανώς, για τις «πηγές» αυτές (ή για το ακροατήριο που επιδιώκουν να πείσουν –πράγμα που είναι ουσιαστικά το ίδιο), αυτό το κυριότερο είναι πιθανότερο μάλλον να τρομάξει και να απωθήσει, παρά να φέρει ψήφους.

Γι’ αυτό ακριβώς είναι δική μας δουλειά να το αναδείξουμε.

Και αυτό είναι ότι η διακυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, (όχι φυσικά από μόνη της, σε συνδυασμό με άλλους παράγοντες), συντέλεσε στην ανατροπή του καθεστώτος των συνόρων στην ΕΕ, ενός καθεστώτος που ίσχυε ακλόνητο τα τελευταία 20 τουλάχιστον χρόνια, και αυτές τις μέρες καταρρέει Συνέχεια →