του Πιερ-Φρανσουά Μορώ

Ο Αλέξανδρος κατακτά την Ασία, αλλά πέφτει στη δεισιδαιμονία και αρχίζει να συμβουλεύεται μάντεις μόλις συναντήσει τις πρώτες αναποδιές στο πεδίο της μάχης· ένας Ισπανός ποιητής, μετά από μια βαριά αρρώστια, παθαίνει αμνησία και δεν αναγνωρίζει πλέον τις τραγωδίες που έχει γράψει· ένας νέος που δεν αντέχει πλέον την πατρική εξουσία φεύγει και κατατάσσεται στο στρατό, όπου θα υποστεί μια εξουσία ακόμη πιο τυραννική· ένας εραστής που τον αγνοεί η αγαπημένη του ξεσπαθώνει κατά των γυναικών και ορκίζεται ότι δεν θα ξαναασχοληθεί μαζί τους –αλλά μόλις η φίλη του του γνέψει και πάλι, τρέχει να ξανασμίξει μαζί της· ένας ενάρετος ηθικολόγος κατακεραυνώνει τα ελαττώματα των ανθρώπων αλλά στην πραγματικότητα το μόνο που θέλει είναι να κάνει τη ζωή τους εξίσου ανυπόφορη με τη δική του και το μόνο που καταφέρνει είναι να τον μισήσουν όσοι τον ακούνε. Τόσες και τόσες ιστορίες από τις οποίες ο Σπινόζα μάς αφηγείται την αρχή, ενίοτε μάλιστα και περισσότερα επεισόδια (ο Αλέξανδρος επανεμφανίζεται συχνά στα γραπτά του): οι δύο Πραγματείες (πολιτική και θεολογικο-πολιτική) είναι διάσπαρτες από εμβρυώδεις αφηγήσεις, υπαινιγμούς σε πολύ Συνέχεια →

των Άκη Γαβριηλίδη – Σοφίας Λαλοπούλου

Σε προηγούμενο σημείωμα είχαμε εξηγήσει γιατί είναι απρόσφορο να προσπαθούμε να κατανοήσουμε την πολιτική, και ακόμα περισσότερο την πολιτική των τελευταίων χρόνων στην Ελλάδα, με βάση ένα μοντέλο αντλημένο από τη νομική τεχνική –ή την τεχνική σκέτα. Ένα μοντέλο κατά το οποίο ένα μέρος υπόσχεται κάτι, ένα άλλο δέχεται την πρόταση και τότε συνάπτεται συμβόλαιο μεταξύ των μερών· εν συνεχεία το πρώτο συμβαλλόμενο μέρος οφείλει να εφαρμόσει τα υπεσχημένα, και από την πιστότητα της εφαρμογής θα κριθεί η επιτυχία ή η αποτυχία του.

Στο παρόν σημείωμα θα επιχειρήσουμε να εξηγήσουμε, με θετικό τρόπο, ποια εικόνα θα ήταν προσφορότερη.

ΑΞΙΩΜΑ 1:

Η πολιτική δεν συνίσταται σε δηλώσεις βουλήσεων, αλλά σε συναντήσεις δυνάμεων. Τις δυνάμεις όμως αυτές δεν πρέπει να τις φανταστούμε σαν Συνέχεια →

του Άκη Γαβριηλίδη

Το 17ο αιώνα, στην πολεμική του κατά της χριστιανικής ηθικολογίας της αυτοταπείνωσης, ο Σπινόζα είχε γράψει ότι «αυτός που μετανοεί για κάτι που έκανε είναι δυο φορές άθλιος».
Η φράση αυτή μπορεί να ξενίζει τον σημερινό αναγνώστη, αλλά το θέμα μου σήμερα δεν είναι τι εννοούσε τότε ο Σπινόζα. Είναι κάτι που μου τον θύμισε: η εμετική επιτέλεση της αυτοταπείνωσης που σκηνοθέτησε και παρουσίασε χθες από το βήμα της Βουλής ο πρώην φούρναρης και νυν ναζιστής βουλευτής Στάθης Μπούκουρας, στην προσπάθειά του να γεννήσει τον οίκτο στους άλλους βουλευτές –και στο κοινό γενικώς- και Συνέχεια →

 του Άκη Γαβριηλίδη

 Σε προηγούμενα σημειώματα, είχαμε ασχοληθεί με τη συγκρότηση και διάδοση του αφηγηματικού σχήματος «του ακραίου κέντρου» στην ελληνική δημόσια σφαίρα.

Τις τελευταίες μέρες τού 2013, το σχήμα αυτό επεκτάθηκε σε μία ακόμη πτυχή της κοινωνικής ζωής: τη γλώσσα. Αυτό συνέβη με το άρθρο του Θεοφάνη Τάση «Ορθογραφώντας τη βία» (χαρακτηριστικός ήδη ο τίτλος) που δημοσιεύθηκε στο protagon.gr.

Το άρθρο αυτό κάνει που κανείς απ’ ό,τι ξέρω δεν είχε κάνει ως τώρα τόσο ξεκάθαρα: λειτουργεί ως συνδετήρας ανάμεσα σε δύο διαφορετικές προβληματικές που ως τώρα δεν επικοινωνούσαν. Η πρώτη Συνέχεια →

των Άκη Γαβριηλίδη – Σοφίας Λαλοπούλου

Eπί περίπου 48 ώρες, ένα φάντασμα πλανιόταν πάνω όχι μόνο από την Ευρώπη, αλλά από τον κόσμο ολόκληρο –ή τουλάχιστον τα χρηματιστήρια του κόσμου ολόκληρου: το φάντασμα του δημοψηφίσματος στην Ελλάδα.

Από τη στιγμή που αναγγέλθηκε ότι πρόκειται να γίνει δημοψήφισμα, χωρίς καν να έχει διευκρινιστεί ακόμα το ερώτημα, προκλήθηκε καθολικός πανικός και φρίκη. Η αναγγελία ακούστηκε σαν «πυροβολισμός στην μέση ενός κονσέρτου» [1]· βιώθηκε σχεδόν ως απρέπεια, ως έλλειψη σεβασμού προς τον συνομιλητή. Εθνικοί και κοινοτικοί αξιωματούχοι, αμερικανικοί οίκοι και Γιαπωνέζοι χρηματιστές, σύνεδροι της G20 και έγκριτοι δημοσιολόγοι, και φυσικά σύσσωμη η αντιπολίτευση στην Ελλάδα, αριστερή και δεξιά, εντός ή εκτός του τότε κυβερνητικού κόμματος (ή του νέου τύπου κόμματος που συνιστούν τα υγιώς σκεπτόμενα ΜΜΕ), συμμάχησαν προκειμένου αρχικά να «φέρουν στα συγκαλά του», και ταχύτατα να οδηγήσουν σε παραίτηση, τον άφρονα, λαϊκιστή και Συνέχεια →

Kείμενο