Tag Archives: Πλάτων

Πολιτική,Φιλοσοφία,επιστημολογία

Η σχεσιακή ηθική των κβάντων: κερδίζουν όσοι συνεργάζονται

του Κάρλο Ροβέλλι

Η κβαντική θεωρία είναι ίσως η πιο επιτυχημένη επιστημονική ιδέα που υπήρξε ποτέ. Μέχρι στιγμής, δεν έχει αποδειχθεί εσφαλμένη ούτε μία φορά. Μας βοηθά να κάνουμε απίστευτες προγνώσεις, έχει αποσαφηνίσει τη δομή του περιοδικού πίνακα, τον τρόπο λειτουργίας του ήλιου, το χρώμα του ουρανού, τη φύση των χημικών δεσμών, το σχηματισμό γαλαξιών και πολλά άλλα. Οι τεχνολογίες που καταφέραμε να δημιουργήσουμε χάρη σ’ αυτήν κυμαίνονται από υπολογιστές μέχρι λέιζερ και ιατρικά όργανα.

Ωστόσο, έναν αιώνα μετά τη γέννησή της, κάτι παραμένει βαθιά αινιγματικό με την κβαντική θεωρία. Σε αντίθεση με τον επιφανή προκάτοχό της, την κλασική μηχανική του Νεύτωνα, δεν μας λέει πώς συμπεριφέρονται τα φυσικά συστήματα. Περιορίζεται απλώς να προβλέπει την πιθανότητα ότι ένα φυσικό σύστημα θα μας επηρεάσει με τον ένα ή τον άλλο τρόπο. Όταν για παράδειγμα εκτοξεύεται ένα ηλεκτρόνιο από τη μία πλευρά ενός τοίχου με δύο τρύπες, η κβαντική θεωρία μάς λέει πού θα καταλήξει στην άλλη πλευρά, αλλά αρνείται πεισματικά να μας πει από ποια τρύπα πέρασε. Αντιμετωπίζει οποιοδήποτε φυσικό Συνέχεια →

Κλασσικό
ρατσισμός,Αρχαιογνωσία,Γλώσσα,Μετάφραση,Φιλοσοφία

Ο λόγος και οι βάρβαροι: από τον Πλάτωνα ως το Εθνικό Μέτωπο

της Μπαρμπαρά Κασσέν

 

Το άλφα και το ωμέγα της ελληνικής ως γλώσσας-και-ως σκέψης, ως σκέψης-σε-γλώσσα, μπορούμε επαρκώς να το κατανοήσουμε και να το αποδώσουμε με τον όρο λόγος[1]. Ο λόγος δηλώνει την επιλογή, τη συλλογή, την δέσμη που συνομαδώνει: τη συσχέτιση και τη σχέση μεταξύ των σχέσεων, με την αναλογία, τη συμμετρία, ως ακρογωνιαίο λίθο των λίθων. Η λέξη λέει μαζί και δένει, σε ένα αδιαμφισβήτητο συν-ανήκειν, (μαγικό σαν μια ταχυδακτυλουργία ή μία επιτέλεση), την ομιλία και τη σκέψη, αλλά το κάνει υπό τη μορφή μιας ενικής γλώσσας που μιλά και σκέφτεται τον εαυτό της ως οικουμενική, ήτοι της ελληνικής γλώσσας. Μπορούμε να εντυπωσιαστούμε ως φιλόσοφοι. «Η ελληνική γλώσσα και μόνο αυτή είναι λόγος», λέει ο Χάιντεγγερ: το προνόμιο της ελληνικής έγκειται στο ότι, «στην ελληνική λέξη ακουσμένη από ένα ελληνικό αυτί, βρισκόμαστε άμεσα παρουσία του ίδιου του πράγματος»· οπότε, προσθέτει, δεν έγκειται σε μια εξωγενή επένδυση της γλώσσας από τη φιλοσοφία, αλλά στην ίδια στη γλώσσα, η οποία φιλοσοφεί «ήδη ως γλώσσα και ως σχηματισμός γλώσσας». Μπορούμε επίσης να παραμείνουμε δύσπιστοι ως ιστορικοί: οι [αρχαίοι] Έλληνες, λέει ο Αρνάλντο Μομιλιάνο, είναι «υπερήφανα μονόγλωσσοι», και έτσι η πολυσημία του όρου λόγος μπορεί να τους Συνέχεια →

Κλασσικό
Πολιτική

Ζακ Ρανσιέρ: Δέκα θέσεις για την πολιτική

Jacques Rancière, «Dix thèses sur la politique», από το Aux bords du politique, Gallimard, Paris 2012 [1998], σ. 235-254. Μετάφραση-σημειώσεις Α.Γ.

 

Θέση 1.

 

Η πολιτική δεν είναι η άσκηση της εξουσίας. Η πολιτική πρέπει να οριστεί δι’ εαυτής, ως ένας ειδικός τρόπος δράσης που κινητοποιείται από ένα προσίδϊο υποκείμενο και που ανάγεται σε μία προσίδϊα ορθολογικότητα. Η πολιτική σχέση Συνέχεια →

Κλασσικό
Επιτελεστικότητα

H Κατιούσα στο Χαλάνδρι: Ένα πολύτιμο μάθημα δημοκρατίας (και επιτελεστικής υπονόμευσης)

του Άκη Γαβριηλίδη

 

Στις 28 Οκτωβρίου 2014, όπως κάθε χρόνο από το 1944, το ελληνικό κράτος γιόρτασε επίσημα την επέτειο της εισόδου της Ελλάδας στον β΄ ΠΠ με παρέλαση των μαθητών όλων των σχολείων. Στο δήμο Χαλανδρίου, οι νεαροί μαθητές των τοπικών σχολείων παρήλασαν υπό τους ήχους –όπως έγραψαν τα ΜΜΕ και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τα οποία αφιέρωσαν σημαντική κάλυψη στο γεγονός- του «ύμνου του ΕΑΜ».

Όπως βέβαια μπορεί να διαπιστώσει κανείς εάν παρακολουθήσει τα σχετικά βίντεο, ο ύμνος αυτός παίχθηκε μόνο από μπάντα, χωρίς τραγουδιστή ή χορωδία. Το σάιτ protagon.gr, το οποίο σκανδαλίσθηκε και εντός ωρών έσπευσε να οργανώσει ηλεκτρονική δημοσκόπηση για το θέμα, στο εισαγωγικό του κείμενο μας πληροφορεί ότι «οι μαθητές παρέλασαν υπό τον ύμνο του ΕΑΜ που, όπως είναι γνωστό, η μελωδία του ανήκει στην ‘Κατιούσα’, Συνέχεια →

Κλασσικό