του Τσαβντάρ Μαρίνοβ

Για να κατανοήσουμε την περίπλοκη πολιτική κατάσταση στη χερσόνησο των Βαλκανίων, μερικές φορές μπορεί να είναι χρήσιμο να χρησιμοποιήσουμε παραδείγματα υπό μορφή υποθέσεων του μη πραγματικού. Για παράδειγμα, μπορούμε να φανταστούμε τη Γερμανία να απαιτεί από τη Βιέννη να αναγνωρίσει επίσημα ότι ο Μότσαρτ ήταν Γερμανός προκειμένου να ενταχθεί στην ΕΕ; Ή τη Γαλλία να παράγει τόνους πολεμικής βιβλιογραφίας για να αποδείξει ότι η βελγική και η ελβετική ταυτότητα είναι «τεχνητή»; Ή Γερμανούς μελετητές να επιμένουν ότι οι Κάτω Χώρες και η Βελγική Φλάνδρα πρέπει να παραδεχτούν ότι μιλούν μια ποικιλία Plattdeutsch και να επαναφέρουν τον όρο (Neder)Duits ως «παραδοσιακό» όνομα για την ολλανδική τους γλώσσα; Ή την Αυστρία να μπλοκάρει την ένταξη της Σλοβενίας στην ΕΕ με την αιτιολογία ότι η τελευταία είναι «προϊόν ολοκληρωτισμού» ­-αφού ιδρύθηκε πρώτα από τον κατά το ήμισυ Σλοβένο δικτάτορα Τίτο επί κομμουνιστικής Γιουγκοσλαβίας;

Όσο παράλογο κι αν ακούγεται, Βούλγαροι ακαδημαϊκοί και πολιτικοί επαναλαμβάνουν ανάλογους Συνέχεια →

του Άκη Γαβριηλίδη

Επί όλο το διάστημα πριν τις τελευταίες εκλογές, η Νέα Δημοκρατία σιγοντάριζε –αν δεν οργάνωνε κιόλας- τις διαμαρτυρίες ενάντια στη Συμφωνία των Πρεσπών, επειδή με αυτήν υποτίθεται ότι «ξεπουλιόταν το αποκλειστικά ελληνικό όνομα Μακεδονία», ενώ στελέχη της άφηναν να νοηθεί ότι θα την καταργήσουν. Αμέσως μόλις πήρε την εξουσία, ο κ. Μητσοτάκης όχι μόνο έκανε στροφή 180 μοιρών και εργάζεται ευσυνείδητα, αυτός και οι υπουργοί του, για την υλοποίηση της «προδοτικής συμφωνίας», αλλά πήρε και μία απόφαση η οποία δεν βλέπω πώς αλλιώς μπορεί να εκληφθεί παρά ως ξεπούλημα του ονόματος της Ελλάδας ολόκληρης.

Η πρόσφατη αναγγελία της κυβέρνησης ότι «πολίτες τρίτων χωρών που αποκτούν στην Συνέχεια →

της Κατερίνα Κολόζοβα

Η διαμάχη για το όνομα της Μακεδονίας σερνόταν για τρεις δεκαετίες περίπου, και είχε γίνει η πιο μακροχρόνια διαμάχη αυτού του είδους στην πρόσφατη ιστορία. Σε έναν απληροφόρητο παρατηρητή, μπορεί να φαινόταν μια απλή παραξενιά: η Ελλάδα ισχυριζόταν με επιμονή ότι η ονομασία της νεοδημιούργητης χώρας αποτελούσε απειλή, ενώ η Μακεδονία (ή ΠΓΔΜ, όπως ήταν υποχρεωμένη να ονομάζεται) ήταν εξίσου ανένδοτη στο να διατηρήσει το όνομά της.

Όπως κι αν το δούμε, το ότι η Μακεδονία ήταν το όνομα μιας χώρας και ταυτόχρονα μιας περιοχής στην Ελλάδα δεν ακουγόταν ως σοβαρή απειλή για την ασφάλεια ή την εδαφική ακεραιότητα κανενός. Το ζήτημα απορριπτόταν με συγκατάβαση ως προϊόν της Συνέχεια →

του Άκη Γαβριηλίδη

Μετά την οριστική έγκριση της συμφωνίας των Πρεσπών, διαπιστώνω ότι πολλοί συμπολίτες μας είναι συγχυσμένοι, αποπροσανατολισμένοι και ενοχλημένοι. Ενίοτε και οργισμένοι. Παρουσιάζουν όλα τα συμπτώματα ενός ανθρώπου που αισθάνεται ότι του έκλεψαν την απόλαυση, που ξυπνά έκθετος σε μια ενδεχομενικότητα εκεί που νόμιζε ότι είχε κοιμηθεί αγκαλιά με την αναγκαιότητα. Κάποιοι εξωτερικεύουν αυτή την ένταση και το άγχος εκστομίζοντας –αλλά και υλοποιώντας- απειλές εις βάρος όσων θεωρούν υπευθύνους για αυτή την κλοπή, άλλοι απλώς διαβεβαιώνουν ότι μεσοπρόθεσμα φοβερά πράγματα πρόκειται να επακολουθήσουν «αντικειμενικά», χωρίς να εννοούν ότι θα τα επιφέρουν οι ίδιοι.

Επειδή είναι καλό να βοηθάμε τους συνανθρώπους μας όταν έχουν ανάγκη, από τη θέση αυτή σπεύδω να τους καθησυχάσω και να τους διαβεβαιώσω ότι καμία κλοπή και καμία Συνέχεια →

του Άκη Γαβριηλίδη

«Ασχέτως των επιστημονικών προσεγγίσεων, η Ιστορία αποτελεί, πέρα από κάθε αμφιβολία, τη ραχοκοκαλιά του ελληνικού έθνους», μας διαβεβαιώνουν σε βαρύγδουπο άρθρο τους κατά της συμφωνίας των Πρεσπών έντεκα πανεπιστημιακοί καθηγητές της ιστορίας και των διεθνών σχέσεων από τις στήλες της Καθημερινής.

Προσωπικά δεν είμαι πανεπιστημιακός καθηγητής της ιστορίας, ούτε κανενός άλλου αντικειμένου. Αν όμως ήμουν, και διάβαζα στο γραπτό κάποιου φοιτητή μια φράση όπως αυτή, θα τον μηδένιζα χωρίς να διαβάσω το υπόλοιπο και θα του έλεγα να ξαναπεράσει την επόμενη περίοδο, αφού πρώτα μάθει να σκέπτεται σαν ιστορικός και όχι σαν θεολόγος ή/ και σαν μπάτσος.

Και πρώτα απ’ όλα, αφού μάθει επιτέλους να γράφει την ιστορία με μικρό γιώτα. Μα, Συνέχεια →

του Άκη Γαβριηλίδη

Έναν καιρό, (κατά προτίμηση από αύριο), η διαδικασία που οδήγησε στη συμφωνία των Πρεσπών θα έπρεπε να περιλαμβάνεται σε όλα τα εγχειρίδια (μη στρατηγικής) στρατηγικής, εάν υπήρχαν τέτοια, και να διδάσκεται σε όλες τις σχολές πολιτικών και συναφών επιστημών.

Είναι μακράν το καλύτερο παράδειγμα που μπορώ να σκεφτώ για το πώς μπορεί να επιτευχθεί το μάξιμουμ αποτέλεσμα με τα μίνιμουμ μέσα· πώς μπορεί κάποιος που εκ πρώτης όψεως βρίσκεται στριμωγμένος στον τοίχο ενός δυσμενέστατου συσχετισμού δυνάμεων να παίξει σωστά τα ελάχιστα χαρτιά που έχει και, τελικά, να κερδίσει φαινομενικά ισχυρότερους αντιπάλους.

Πριν από έναν μόλις χρόνο, η σχεδόν τριακονταετής κυριαρχία της «μακεδονομαχικής» Συνέχεια →

του Άκη Γαβριηλίδη

… αποδεικνύεται μόνο και μόνο από την παρακάτω εικόνα (και το λόγο που την συνοδεύει).

Συνέχεια →

του Μιχάλη Μπαρτσίδη

Η Συμφωνία των Πρεσπών αποτελεί μια μεγάλη επιτυχία για τη χώρα μας, τα Βαλκάνια και την Ευρώπη. Οι πολιτικές, πολιτισμικές και ιδεολογικές διαστάσεις είναι αρκετές και τα αποτελέσματά της  εξίσου κρίσιμα. Επηρεάζει ήδη τις πολιτικές εξελίξεις, αναμοχλεύει ζητήματα μνήμης και ανακατασκευής εθνικών ταυτοτήτων, αναδεικνύει πρωτότυπες  ιδεολογικές αντιφάσεις και δυνατότητα νέων συνθέσεων. Θα αναφερθούμε σχηματικά σε τρία κρίσιμα σημεία μιας  συζήτησης που θα διαρκέσει άλλωστε ακόμη κάποιο καιρό. Το Μακεδονικό συνιστούσε ένα πρόβλημα το οποίο συνδέεται με ένα βαθύ τραύμα της ελληνικής κοινωνίας δηλαδή τον Εμφύλιο και τη μακεδονική μειονότητα, τραύμα που στη συνέχεια εργαλειοποιήθηκε  ως εσωτερικό πολιτικό διακύβευμα συγκροτώντας τα μπλοκ εξουσίας με αποτέλεσμα να προκαλέσει ένα παγκοσμίου πρωτοτυπίας παράδειγμα Συνέχεια →

του Άκη Γαβριηλίδη

Η γραμμή 31 του ΟΑΣΘ επί χρόνια εκτελούσε το δρομολόγιο Βούλγαρη – Σφαγεία.

Ο κάπως ασυνήθιστος αυτός συνδυασμός ονομασιών, τότε που ίσχυε, είχε γίνει θέμα ανεκδότου, με κάποιον Αθηναίο φοιτητή που περνά σε ΤΕΙ (τότε ΚΑΤΕΕ) της Θεσσαλονίκης και σοκάρεται όταν αντικρύζει για πρώτη φορά την ονομασία του λεωφορείου που πρέπει να παίρνει κάθε μέρα για να πηγαίνει στη σχολή του, την οποία ερμηνεύει ως δείγμα των ιδιαίτερων συνθηκών και της βαρβαρότητας της «τοπικής κοινωνίας» (σε συνδυασμό με το προσωνύμιο «Βούλγαροι» που απέδιδαν οι Αθηναίοι στους Θεσσαλονικείς χούλιγκαν).

Βεβαίως η ονομασία της μίας αφετηρίας, και της σχετικής οδού και περιοχής της Θεσσαλονίκης, δεν έχει καμία σχέση με τους Βουλγάρους της Βουλγαρίας, αλλά έχει σχέση με τον πολιτικό τού 19^ου αιώνα Δημήτριο Βούλγαρη. (Το όνομα αυτό προφανώς το έδωσαν στην οδό οι εκπρόσωποι του κράτους των Αθηνών όταν κατέκτησαν τη Μακεδονία· στη Θεσσαλονίκη ουδείς γνώριζε ή είχε λόγο να τιμήσει τον Δημήτριο Βούλγαρη).

Όσο για το τέρμα της γραμμής, ούτε αυτό έχει σχέση με σφαγές, απλώς ονομάζεται έτσι διότι εκεί βρίσκονταν στο παρελθόν τα δημοτικά σφαγεία.

Η δυσώνυμη περιοχή των «Σφαγείων» ξαναήρθε πρόσφατα στην επικαιρότητα χάρη σε Συνέχεια →