του Φρανς ντε Βάαλ

Η διαφορά ανάμεσα στο μυαλό του ανθρώπου και των ανώτερων ζώων, όσο μεγάλη κι αν είναι, είναι σίγουρα διαφορά βαθμού και όχι είδους

Τσαρλς Ντάργουιν (1871)

Ένα πρωί στις αρχές Νοεμβρίου, καθώς οι μέρες άρχιζαν να ψυχραίνουν, πρόσεξα ότι η Φράνγε, μία χιμπατζίνα, μάζευε όλα τα άχυρα από την κρεβατοκάμαρά της, τα έπαιρνε κάτω από το μπράτσο της και τα κουβαλούσε πάνω στο μεγάλο νησί στον ζωολογικό κήπο Burger, στην ολλανδική πόλη του Άρνεμ. Η συμπεριφορά της αυτή με αιφνιδίασε. Πρώτα απ’ όλα, αυτό η Φράνγε δεν το είχε κάνει ποτέ πριν, ούτε είχαμε δει ποτέ άλλους χιμπατζήδες να κουβαλάνε έξω άχυρα. Δεύτερον, αν ο στόχος της ήταν να μείνει ζεστή κατά την διάρκεια της ημέρας, όπως υποψιαζόμασταν, ήταν αξιοσημείωτο ότι μάζευε τα άχυρα σε μια στιγμή που βρισκόταν σε πολύ άνετη θερμοκρασία μέσα σε ένα θερμαινόμενο κτίριο. Δεν αντιδρούσε στο κρύο· εξοπλιζόταν για μια θερμοκρασία την οποία δεν ένιωθε εκείνη τη στιγμή. Η πιο εύλογη εξήγηση θα ήταν ότι έκανε προβολή με βάση την προηγούμενη μέρα, που ήταν ψυχρή, για τον καιρό που πιθανόν να είχε σήμερα. Εν πάση περιπτώσει, αργότερα έμεινε στα ζεστά μαζί με τον μικρό Φονς, το γιο της, στη φωλιά από άχυρο που είχε χτίσει.

Ποτέ δε σταμάτησα να αναρωτιέμαι σε ποιο νοητικό επίπεδο λειτουργούν τα ζώα, έστω Συνέχεια →