του Τζέισον Ρηντ

Στις συζητήσεις του με τον Φρανσουά Τρυφφώ, ο Άλφρεντ Χίτσκοκ επέμεινε ότι τα πουλιά στην ομώνυμη ταινία έπρεπε να είναι συνηθισμένα πουλιά, γλάροι, κοράκια, σπουργίτια και όχι τα πιο θεαματικά και αναμφισβήτητα πιο τρομακτικά γεράκια και αετοί. Το βιβλίο τού Jun Fujita Le Ciné-Capital επανέρχεται σε αυτό το ιδιαίτερο περιστατικό και το χρησιμοποιεί κατά κάποιο τρόπο ως άξονα που συνδέει την κατανόηση του κινηματογράφου από τον Ντελέζ, την κατανόηση του Κεφαλαίου από τον Μαρξ και την επαναστατική πολιτική.

Ως προς το πρώτο, όπως υποστηρίζει ο Ντελέζ στον πρώτο τόμο του βιβλίου του για το σινεμά, η ταινία ή ο κινηματογράφος αντιπροσωπεύει μια θεμελιώδη μεταμόρφωση του τρόπου με τον οποίο απεικονίζεται η κίνηση. Άλλοτε, στον παλαιό κόσμο, μπορούσαμε να απεικονίσουμε την κίνηση μόνο αποσπώντας μια σειρά από ακίνητες πόζες που μετέδιδαν παράδοξα την κίνηση μέσω της δικής τους Συνέχεια →

της Naima Mohamud

Πριν από 500 περίπου χρόνια, ένας ψηλός Αφρικανός άνδρας έφτασε στην Ιαπωνία. Eπρόκειτο να γίνει ο πρώτος γεννημένος εκτός Ιαπωνίας που κατάφερε να αναδειχθεί σε πολεμιστή σαμουράι, και το διάστημα αυτό είναι το θέμα δύο ταινιών που φτιάχνονται στο Χόλλυγουντ.

Γνωστός ως Γιασούκε, ο άνθρωπος αυτός έφθασε στην τάξη του σαμουράι υπό την εξουσία του ισχυρού Ιάπωνα φεουδάρχη του 16ου αιώνα Όντα Noμπουνάγκα –του πρώτου εκ των τριών πρωταγωνιστών της ενοποίησης της Ιαπωνίας.

Το 1579, η άφιξή του στο Κυότο, που ήταν τότε η πρωτεύουσα, προκάλεσε τέτοια εντύπωση, ώστε οι άνθρωποι ανέβαιναν ο ένας πάνω από τον άλλο για να τον δουν, ενώ μερικοί ποδοπατήθηκαν μέχρι θανάτου, σύμφωνα με τον ιστορικό Lawrence Winkler.

Μέσα σε ένα χρόνο, ο Γιασούκε είχε ενταχθεί στις ανώτερες βαθμίδες της τάξης των Συνέχεια →

του Άκη Γαβριηλίδη

Στο χθεσινό φύλλο των Νέων, δίπλα στο ρεπορτάζ για την απονομή των Όσκαρ, υπάρχει ένα σημείωμα του Μιχαήλ Πασχάλη, ομότιμου καθηγητή Κλασικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, το οποίο ως μόνο αντικείμενο έχει να καταγγείλει τη βράβευση της ταινίας «Το πράσινο βιβλίο» –της οποίας τον τίτλο αναφέρει μόνο στην τελευταία παράγραφο-, ως δείγμα τού τι συμβαίνει «Όταν η πολιτική ορθότητα ‘καταπίνει’ την αξιοκρατία» (αυτός είναι ο τίτλος του σημειώματος).

Φυσικά είναι αναπόφευκτο να υπάρχουν διαφωνίες και αντιρρήσεις για οποιοδήποτε έργο τέχνης, πόσο μάλλον για κάποιο που βραβεύεται, και οι διαφωνίες αυτές να μην επιδέχονται περαιτέρω σχολιασμού στη βάση του γνωστού κλασικού ρητού περί των γεύσεων και των χρωμάτων. Πλην όμως, οι ενστάσεις του κ. ομότιμου καθηγητή δεν αφορούν την όποια ποιότητα της κολοκυθόπιτας, και δεν πηγάζουν από την αισθητική του.

Πηγάζουν από την ιδεολογική του τοποθέτηση, που είναι ο ρατσισμός. Και οδηγούν σε Συνέχεια →

του Άκη Γαβριηλίδη

Η ταινία του Άκι Καουρισμάκι «Η Άλλη Όψη της Ελπίδας» αφηγείται την ιστορία ενός Σύριου πρόσφυγα που ζητά πολιτικό άσυλο στη Φινλανδία. Σε μια σκηνή, ο ήρωας, καταθέτοντας ενώπιον της αρμόδιας υπαλλήλου, εξηγεί μεταξύ άλλων πώς έφτασε στο Ελσίνκι· αναφέρει λοιπόν τη γνωστή μας διαδρομή τού «βαλκανικού διαδρόμου». Στους ελληνικούς υποτίτλους, ο θεατής διαβάζει: «από την Τουρκία διασχίσαμε το Αιγαίο, φτάσαμε στην Ελλάδα και μετά περάσαμε στα Σκόπια …».

Όποιος όμως έχει ανοιχτά τα αυτιά του, αντιλαμβάνεται ότι λέξη «Σκόπια» δεν ακούγεται στους διαλόγους. Αντιθέτως, πολύ καθαρά και ευδιάκριτα ακούγεται η λέξη Μακεδονία. Επιπλέον, μολονότι δεν γνωρίζω αραβικά, θεωρώ σχεδόν σίγουρο ότι πριν από τη λέξη Συνέχεια →

του Πέτερ Σέντυ

Το σύντομο άρθρο περί φετιχισμού που δημοσιεύει το 1927 ο Φρόιντ διαπερνάται από προβληματισμούς σχετικά με την όραση και την ορατότητα[1]. Έτσι, η πρώτη «περίπτωση» που αναφέρεται είναι εκείνη «ενός νέου άντρα ο οποίος είχε αναδείξει σε προϋπόθεση του φετίχ μια ορισμένη λάμψη πάνω στη μύτη, δηλαδή στα γερμανικά: Glanz auf der Nase. Πράγμα που η ανάλυση κατάφερε να αναμεταφράσει στην ξεχασμένη μητρική γλώσσα του ασθενούς, ήτοι τα αγγλικά, ως ένα «βλέμμα (glance) πάνω στη μύτη». Παρακάτω, μπορούμε να διαβάσουμε έναν μεταξύ των γραμμών διάλογο με τον Γάλλο ψυχίατρο Ρενέ Λαφόργκ για το θέμα του «σκοτισμού», ο οποίος δηλώνει τη δημιουργία ενός τυφλού σημείου στην όραση[2]. Αν λοιπόν το ορατό και το αόρατο είναι μοτίβα που επανέρχονται στο κείμενο, αυτό που εντούτοις πρέπει να συγκρατήσει την προσοχή μας είναι η σχεδόν κινηματογραφική περιγραφή που δίνει ο Φρόιντ για τη γένεση του φετίχ.

Αφού παρατηρήσει ο ίδιος ότι υπάρχει κίνδυνος να «απογοητεύσει» ορίζοντας το φετίχ Συνέχεια →