του Άκη Γαβριηλίδη

Τις τελευταίες μέρες, διατυπώθηκαν επικρίσεις για το γεγονός ότι, σε μία από τις πρώτες αναρτήσεις στον επίσημο ιστότοπο της επιτροπής για τον εορτασμό των 200 χρόνων από το 1821, η οποία επιγραφόταν «Ηγεσία του Κράτους, Αρχηγοί κυβερνήσεων», αναφέρονταν όλοι όσοι κατά καιρούς άσκησαν αυτή την «ηγεσία», και μεταξύ αυτών οι δικτάτορες, δοσίλογοι και συνεργάτες των Γερμανών.

Οι κύριοι αυτοί ασφαλώς υπήρξαν απεχθείς και ο ιστορικός τους ρόλος σκοτεινός. Το ερώτημα όμως είναι, όσοι ενοχλούνται από την παρουσία μόνο αυτών και όχι των «νόμιμων» και αμέμπτου πατριωτισμού «ηγετών του κράτους», τι ακριβώς θα θεωρούσαν αποδεκτό και προτιμότερο εναλλακτικά;

Λογικά, θα προτιμούσαν να αναφέρονται μόνο οι «καλοί», ενώ εκεί που βασίλευσαν «κακοί» να υπάρχει μία τρύπα, ένα κενό.

Αυτό όμως δεν θα ήταν εξωραϊστικό και υποκριτικό; Μήπως και αυτοί οι άνθρωποι δεν Συνέχεια →

του Άκη Γαβριηλίδη

Τις μέρες αυτές πάνω-κάτω, (ανάλογα και με τα ημερολόγια), πέφτει η επέτειος της εξέγερσης του Ίλιντεν –του «Προφήτη Ηλία».

Οι περισσότεροι στην Ελλάδα δεν πρέπει να έχουν ακούσει τίποτα για το Ίλιντεν. Και, αν έχουν, αυτό θα ήταν κάτι του τύπου «ήταν μία ύπουλη προσπάθεια των Βουλγάρων να υφαρπάξουν τη Μακεδονία μας».

Ίσως καλύτερα που δεν γνωρίζουν. Έτσι μπορούμε να αρχίσουμε να τους ενημερώνουμε από μηδενική βάση.

Το Ίλιντεν λοιπόν ήτανε η μόνη επανάσταση στο χώρο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας η οποία εμπνεόταν ρητά από σοσιαλιστικές και αναρχικές ιδέες και μεθόδους, και η οποία δεν έγινε εν ονόματι ενός πανάρχαιου έθνους ή μιας φυλετικής/ εθνοτικής ταυτότητας, αλλά εν ονόματι ενός ανοιχτού και ιστορικά ενδεχομενικού πληθυσμιακού συνόλου.

Το σύνθημα «η Μακεδονία στους Μακεδόνες», τη στιγμή που διατυπώνεται, δεν Συνέχεια →

του Σάκη Γκέκα[i]

Κατά τα τελευταία λίγα χρόνια, οι λέξεις αποικία και προτεκτοράτο κυριαρχούν στις συζητήσεις και τα γραφόμενα σχετικά με την τρέχουσα κατάσταση στην Ελλάδα, καθώς η διάσημη χώρα παραμένει μπλοκαρισμένη σε μια κρίση χωρίς προηγούμενο (σε καιρό ειρήνης). Από το 2010, η κατάρρευση της ελληνικής οικονομίας είχε ως αποτέλεσμα ανεργία ρεκόρ και οικονομική εξάρτηση, ίσως για πολλά ακόμη χρόνια· η καταστροφή αυτή οδήγησε σε μια ρητορική που μιλά για την απώλεια της εθνικής κυριαρχίας, αφού η χώρα έχει γίνει «αποικία χρέους» και «προτεκτοράτο».

Τον δέκατο ένατο αιώνα, οι Επτανήσιοι επινόησαν μια λέξη για την περίοδο της βρετανικής κυριαρχίας, την οποία ονόμασαν ξενοκρατία –κυριαρχία των ξένων. (…) Αυτή ήταν η πρώτη περίοδος στην ελληνική ιστορία κατά την οποία η αποικιοκρατία, η προστασία, η εξάρτηση και η ξένη κατοχή ήταν έννοιες που υπερέβαιναν τους μεταφορικούς και πολεμικούς τρόπους με τους οποίους χρησιμοποιούνται σήμερα οι λέξεις αυτές, και σε αυτήν εντοπίζονται οι απαρχές της ελληνικής εξάρτησης και αποικιακής (ή «αποικιακής») κατάστασης. Το ημι-αποικιακό κράτος που Συνέχεια →

Οι πολιτικοί αναλυτές θεωρούν ότι το 2009 ξεκίνησε ένας νέος κύκλος κοινωνικών εξεγέρσεων, ως απάντηση στην κατάρρευση των χρηματοπιστωτικών αγορών, την αύξηση του δημόσιου χρέους και τις πολιτικές λιτότητας. Η δεξιά, αποτελούμενη από έναν όχι πάντα ομοιογενή εσμό διαχειριστών, τεχνοκρατών, ευκατάστατων καπιταλιστών-χρηματιστών και λίγο-πολύ στερημένων μονοθεϊστών, ταλαντεύεται ανάμεσα σε μια φουτουριστική λογική που ωθεί την μηχανή των χρηματιστηρίων προς την υπεραξία και το κοινωνικό σώμα προς την κατασταλτική αναδίπλωση, επαναβεβαιώνοντας το σύνορο και τις σχέσεις συγγένειας ως θύλακες κυριαρχίας. Στη νεο-κομμουνιστική αριστερά (βλ. Σλάβοϊ Ζίζεκ, Αλαίν Μπαντιού και συντροφία) γίνεται λόγος για την επανεμφάνιση της χειραφετητικής πολιτικής σε παγκόσμια κλίμακα, από την Ουώλ Στρητ μέχρι το Κάιρο μέσω Αθήνας και Μαδρίτης, αλλά διαπιστώνεται απαισιόδοξα ότι τα υπαρκτά κινήματα δεν καταφέρνουν να μεταφράσουν μία πολλαπλότητα αιτημάτων σε μια ενιαία ανταγωνιστική πάλη. Ο Ζίζεκ επαναλαμβάνει τη φράση του Ουίλιαμ Μπάτλερ Γέιτς για να συνοψίσει την αλαζονική του διάγνωση περί της κατάστασης: «Οι καλύτεροι στερούνται κάθε πεποίθηση, ενώ οι χειρότεροι είναι γεμάτοι παθιασμένη ένταση».

Οι γκουρού της παλιάς αποικιακής Ευρώπης έχουν λυσσάξει τελευταία προσπαθώντας να εξηγήσουν στους ακτιβιστές των κινημάτων Occupy, στους Indignados, σε τρανσφεμινίστριες, σε ΑΜΕΑ-τρανς-πούστηδες-λεσβίες και postporn ότι δεν μπορούμε να κάνουμε την επανάσταση διότι δεν έχουμε ιδεολογία. Λένε «ιδεολογία», όπως η μητέρα Συνέχεια →

Aπόσπασμα από το βιβλίο Mille Plateaux, Éd. de Minuit, Paris 1980, σ. 477-480 (κεφ. 12 με τίτλο «1227 – Traité de nomadologie : la machine de guerre » [1227 – Πραγματεία περί νομαδολογίας: η πολεμική μηχανή]. Ο τίτλος και οι σημειώσεις με αστερίσκο προστέθηκαν από τον μεταφραστή.

Συνέχεια →