Μουσική,Πλήθος,Πολιτική

Κώστας Βίρβος: ενας επίγονος του βλαχικού διαφωτισμού στον 20ό αιώνα

του Άκη Γαβριηλίδη

Για όσους ασχολούνται με το ελληνικό λαϊκό τραγούδι του δεύτερου μισού του 20ού αιώνα, είναι κοινός τόπος ότι μεταξύ των πρωτεργατών του πολλοί κατάγονταν από τη Θεσσαλία και, από αυτούς, οι περισσότεροι ήταν Βλάχοι.

Για όσους –λιγότερους- ασχολούνται με το πνευματικό ρεύμα του νεοελληνικού διαφωτισμού του 18ου αιώνα, είναι επίσης γνωστό ότι μεταξύ των πρωτεργατών του πολλοί κατάγονταν από τη Θεσσαλία και, από αυτούς, πολλοί ήταν Βλάχοι.

Ο Κώστας Βίρβος πάντοτε αναφέρεται ως επιφανές μέλος της πρώτης ομάδας.

Στο παρόν σημείωμα, θα ισχυριστώ ότι ίσως πρέπει κάποια στιγμή να αρχίσουμε να τον βλέπουμε ως ένα απρόσκλητο, ετεροχρονισμένο, κάπως παράταιρο ίσως μέλος και της δεύτερης.

 

Το τραγούδι και οι σπουδές

Τον Αύγουστο του 1975, σε συνέντευξή του στο περιοδικό Ταχυδρόμος, ο Διονύσης Σαββόπουλος είχε Συνέχεια

Κλασσικό
Δίκαιο,Πολιτική,Τέχνη

Λογοκρισία: Σαββόπουλος – Κοεμτζής

του Άκη Γαβριηλίδη

Το παρακάτω αποτελεί το κείμενο του λήμματος Μακρύ ζεϊμπέκικο για τον Νίκο στον συλλογικό τόμο Λεξικό λογοκρισίας στην Ελλάδα. Καχεκτική δημοκρατία, δικτατορία, μεταπολίτευση, που βγήκε από τις εκδόσεις Καστανιώτη το 2018 σε επιμέλεια Πηνελόπης Πετσίνη και Δημήτρη Χριστόπουλου

Επί δημοκρατικής κυβέρνησης Καραμανλή, η προληπτική λογοκρισία συνέχιζε να λειτουργεί κανονικά και επισήμως (αν και επί της ουσίας με χαλαρότερα κριτήρια). Κάθε δίσκος ή βιβλίο που επρόκειτο να κυκλοφορήσει, έπρεπε προηγουμένως να υποβληθεί στην αρμόδια υπηρεσία και να πάρει τη σχετική έγκριση.

Το 1978, στην υπηρεσία αυτή υποβλήθηκε μεταξύ άλλων ο δίσκος Η ρεζέρβα του Διονύση Σαββόπουλου, από τον οποίο, κατόπιν εξέτασης, κρίθηκαν απορριπτέοι ένας στίχος στην ολότητά του και δύο λέξεις από τον αμέσως προηγούμενο. Οι στίχοι αυτοί περιέχονταν στο Μακρύ ζεϊμπέκικο για τον Νίκο, ένα τραγούδι με θέμα την πραγματική ιστορία του Νίκου Κοεμτζή, καταδικασμένου τότε σε ισόβια κάθειρξη για τρεις ανθρωποκτονίες (μεταξύ των οποίων και δύο αστυνομικών).

Μέχρι τότε, η συνήθης πρακτική των καλλιτεχνών σε τέτοιες περιπτώσεις ήταν να Συνέχεια

Κλασσικό
Εθνικισμός,Μουσική

Κηλαηδόνης: η αμερικανικότητα ως παράδοση

του Άκη Γαβριηλίδη

 

Ο Λουκιανός Κηλαηδόνης, που πέθανε σήμερα πρόωρα, ήταν μία ασυνήθιστη και ίσως μοναδική περίπτωση μεταξύ των Ελλήνων καλλιτεχνών του 2ου μισού του 20ού αιώνα. Ήταν ένας συνθέτης που είχε γίνει αποδεκτός στον κανόνα, ίσως όχι των «μεγάλων μας συνθετών» (αυτοί άλλωστε έχει κατοχυρωθεί πλέον ότι είναι μόνο δύο τον αριθμό, άντε και μερικοί «επίγονοι» που όμως δεν φτάνουν το μεγαλείο των πρώτων), αλλά πάντως των συνθετών που είναι αγαπητοί και αναγνωρίσιμοι σχεδόν από όλους. Σε βαθμό που να αποκαλείται με το (ομολογουμένως σπάνιο) μικρό του όνομα και να καταλαβαίνουμε όλοι για ποιον μιλάμε.

Σε αντίθεση με όσους άλλους μπορώ να σκεφτώ, όμως, ο Κηλαηδόνης έγινε δεκτός μεταξύ του έστω διευρυμένου αυτού κύκλου χωρίς το έργο –ή ο λόγος- του να έχει την παραμικρή αναφορά στην ελληνικότητα, μέσα στην οποία κολυμπούσαν από την αρχή ως το τέλος οι «μεγάλοι μας». Αν Συνέχεια

Κλασσικό