ποίηση,μαρτυρίες

«Στην έρημο δεν πήγα ποτέ μου»: Μαριανίνα προς Σεφέρη, μέρος 2ο

επιμέλεια: Άκη Γαβριηλίδη

Σε προηγούμενο σημείωμα, την επομένη του θανάτου της Μαριανίνας Κριεζή, είχαμε πρωτοδημοσιεύσει από αυτό εδώ το μπλογκ την επιστολή που είχε στείλει η 14χρονη τότε στιχουργός στον Γιώργο Σεφέρη, ενώ λίγο αργότερα και την απάντηση του ποιητή στην επιστολή αυτή. Η δημοσίευση αυτή προκάλεσε συγκίνηση και ενδιαφέρον.

Η αλληλογραφία μεταξύ των δύο δεν περιορίστηκε σε αυτή την ανταλλαγή, αλλά συνεχίστηκε. Αναφορά στη συνέχεια αυτή υπήρξε σε ένα άρθρο του Νίκου Χριστοδούλου που δημοσιεύτηκε στο διάστημα που μεσολάβησε στο ηλεκτρονικό πλέον περιοδικό Χάρτης (τ. 39 – Μάρτιος 2022) με τίτλο Μαριανίνα Κριεζή Η αλληλογραφία με τον Σεφέρη και η Λιλιπούπολη. Επειδή όμως στο άρθρο αυτό, για προφανείς λόγους έκτασης, οι επιστολές της Κριεζή δημοσιεύθηκαν μόνο εν μέρει και όχι στο σύνολό τους, για λόγους πληρότητας της ενημέρωσης όσων ενδιαφέρονται σκεφτήκαμε να τις δημοσιεύσουμε εδώ. Και πρώτα την δεύτερη επιστολή της Κριεζή με την οποία απάντησε στην απάντηση του ποιητή. Συνέχεια

Κλασσικό
ποίηση

Και η απάντηση του Σεφέρη στην Μαριανίνα

επιμέλεια – παρουσίαση: Άκη Γαβριηλίδη – Γιώργου I. Αλλαμανή

Πρόσφατα είχαμε δημοσιεύσει από αυτό εδώ το μπλογκ μία άγνωστη επιστολή της 14χρονης τότε στιχουργού Μαριανίνας Κριεζή προς τον Γιώργο Σεφέρη που βρίσκεται στο αρχείο του ποιητή στην Γεννάδειο βιβλιοθήκη. Χάρη στην πολύτιμη βοήθεια του Γιώργου Αλλαμανή, είμαστε σήμερα σε θέση να δημοσιεύσουμε και την απάντηση του ποιητή. 

28 Ιανουαρίου 1962

Αγαπητή Μαριανίνα,

Ευχαριστώ για το καλό γράμμα σας και τα «Σχήματα». Γνώρισα πολλούς Κριεζήδες – ξέρω τον πατέρα σας;  Ελειψα πολύ από την πατρίδα τα τελευταία χρόνια, προσπαθώ να σας τοποθετήσω.

Χθες, σαββατόβραδο, το βιβλίο σας μου κράτησε συντροφιά. Σήμερα το πρωί θυμάμαι «Τ’ αγόρι από την Κίνα», την «Μπαλάντα» και τον «Βεδουίνο με τις αλαβάστρινες καμήλες». Είδατε ποτέ σας την έρημο; Είναι γεμάτη αντικατοπτρισμούς και οράματα.

Μ’ αρέσει ο τρόπος που έχετε να βλέπετε τον φυσικό κόσμο. Οι άνθρωποι είναι πιο δύσκολοι.  Και σκέπτομαι το χρυσόψαρό σας, τον Εδουάρδο. Πρέπει να σας δίνει καλές συμβουλές. Αμα αυτός πάρει Συνέχεια

Κλασσικό
ποίηση

Μια αδημοσίευτη επιστολή της 14χρονης Μαριανίνας Κριεζή στον Γιώργο Σεφέρη

[αντιγραφή-δημοσίευση] του Άκη Γαβριηλίδη
Πριν από λίγα χρόνια, στο πλαίσιο της έρευνάς μου για τον Ασιάτη Σεφέρη, είχα επισκεφθεί κάποιες φορές και τη Γεννάδειο Βιβλιοθήκη, στην Αθήνα, ώστε να συμβουλευθώ το αρχείο του ποιητή που βρίσκεται εκεί. Σε μία από αυτές τις επισκέψεις, με έκπληξη διαπίστωσα ότι μέσα στην αλληλογραφία του υπήρχε και μία επιστολή σταλμένη από μία δεκατετράχρονη μαθήτρια ονόματι Μαριανίνα Κριεζή. Εξ όσων γνωρίζω, η επιστολή αυτή δεν είναι μέχρι τώρα δημοσιευμένη πουθενά. Μολονότι το εύρημα αυτό δεν ταίριαζε με όσα έψαχνα εγώ, την αντέγραψα με τη σκέψη ότι ίσως κάποτε προκύψει κάποια ευκαιρία να αξιοποιηθεί. Δεν φανταζόμουν τότε ότι δυστυχώς η ευκαιρία επρόκειτο να είναι ο θάνατος της Μαριανίνας και ότι θα προέκυπτε τόσο σύντομα. Την δημοσιεύω λοιπόν στη μνήμη της. Είναι η εξής:

Μ. Κριεζή

Χλόης 5, Ψυχικό

Αθήνα

Ελλάς.

20 Ιανουαρίου 1962.

Αγαπητέ μου κε Σεφέρη,

Σας στέλνω το πρώτο μου μικρό βιβλίο με σχήματα και ρυθμούς από τη ζωή μου, σαν πρόφαση να σας μιλήσω όχι για θαυμασμό, μα για ευγνωμοσύνη. Έμαθα την ποίηση από επιγραμματικές σας ή συνεχόμενες εξωτερικεύσεις, από εξωτερικεύσεις που μου δόθηκαν με τόσην απαλότητα, με τόση εμπιστοσύνη _ πήρα για πρώτη μου φορά στα χέρια την ποίηση που καταργεί και την παραμικρότερη τεχνική και γίνεται σφυγμός ψυχής. Και το τέλεια αληθινό δεν σηκώνει κριτική, δεν σηκώνει κατάφαση, μόνο πολλή αγάπη. Τι παράξενο, να στέκεται ένας άνθρωπος γυμνός πάνω σε μια πέτρα· θα πρέπει ν’ αγαπάτε πολύ τους ανθρώπους, να μη σας έχουν απογοητεύσει ποτέ. Η αληθινή ομορφιά είναι η απίστευτα κι’ ανεύρετα ειλικρινής προσφορά – και δεν έχω να σας πω παρά ένα το ίδιο ειλικρινές «Ευχαριστώ».

Όμως, είναι κρίμα να μένετε στο Λονδίνο. Ο μπαμπάς, όποτε πηγαίνει για τις δουλειές του γυρίζει με θλιμμένο ύφος και λίγο εξαϋλωμένος. Κάνει κι’ αδεξιότητες είναι αλήθεια – ας πούμε, πάει στο Κινέζικο εστιατόριο και τρώει λουλούδια. Μα … ο καιρός … θα σας λείπει τόσο το κλίμα μας, το χρώμα, ο χαρακτήρας, ο ουρανός μας – προπαντός αυτός! Όταν γυρίσετε για λίγες ημέρες, πρέπει να πάτε στην Ύδρα. Θα γεμίση η ομπρέλλα σας Ελλάδα για πολύν καιρό. Είναι πατρίδα μου η Ύδρα. Έχουμε ένα μεγάλο σπίτι εκεί με στέρνα και χελιδονοφωλιές, που βλέπει στη θάλασσα.

Είμαι δεκατεσσάρων χρονών τώρα. Έχω τους γονείς μου, ένα χρυσόψαρο τον Εδουάρδο, ένα ποδήλατο και καλά βιβλία. Το γατάκι μου πέθανε. Σε μερικές μέρες έχω και διαγωνισμούς. Πάω στο Αμερικανικό Κολλέγιο Θηλέων Ελληνικού όπου συννεφιάζω απ’ τ’ αγγλικά και το θόρυβο των αεροπλάνων. Ξέρω αρκετά γαλλικά και ζωγραφίζω πού και πού, αγαπώ το θέατρο, τα γλυκά και το Μόζαρτ, μα στα μαθήματα δεν είμαι σπουδαία.

Όνειρό μου είναι ν’ αποχτήσω ένα ποίημά σας σε χειρόγραφό σας, να το κρεμάσω απέναντι στο κρεββάτι μου και να το βλέπω κάθε πρωί. Θάναι μια από τις μεγάλες χαρές της ζωής μου.

Με την αγάπη μου

Μαριανίνα

Πέθανε η σπουδαία στιχουργός Μαριανίνα Κριεζή | LiFO

(απόκειται στο αρχείο Σεφέρη στην Γεννάδειο Βιβλιοθήκη, Φάκελος 37, υποφάκελος 6).
Μεταγενέστερη προσθήκη:
η απάντηση του Σεφέρη εδώ
Κλασσικό