Χώρος,αρχιτεκτονική

Βίλλες, βίδες, γειτονιές: η κοινωνική λειτουργία του παζαριού

της Ίριδας Λυκουριώτη

Φωτογραφίες από την αγαπημένη μου οδό Αθηνάς την προηγούμενη Παρασκευή. Πέρασα από τον Τρέζο, τον Φράγκο, τον Λάσκαρη και το κατάστημα της φωτογραφίας για γάτζους, σύρματα, ελάσματα κλπ κλπ. Πριν λίγο καιρό πιο μέσα στο Τρίγωνο πέρασα από τους Κολόμβους, υπερσπεσιαλίστες των μπρούντζινων υλικών, κραμάτων, τεμαχίων που μας συνέστησαν τον Τσαλίκη, λίγο πιο πάνω, για να φτιάξουμε ειδικά τεμάχια,

Για όσες και όσους ζήσαμε στο κέντρο της Αθήνας πριν απομακρυνθεί το παζάρι (δεκαετία ’90) από το

Συνέχεια

Κλασσικό
Εθνικισμός,Χώρος

Βραβεία «Θεοφανώ»: ο Δούρειος Ίππος του εθνομηδενισμού (και του εμβολιασμού)

του Άκη Γαβριηλίδη

Όλοι εμείς οι πράκτορες της παγκοσμιοποίησης και του Σόρος, που μηχανορραφούμε μέρα και νύχτα για να υπονομεύσουμε τον πολιτισμό του ελληνικού λαού και την ορθόδοξη πίστη του, είμαστε δικαιολογημένα υπερήφανοι και ικανοποιημένοι για την περιφανή νίκη που σημειώσαμε χθες μέσα στην έδρα του αντιπάλου χωρίς να ανοίξει ρουθούνι, και μάλιστα χωρίς καν ο αντίπαλος να καταλάβει τι συνέβη.

Ας συνοψίσουμε τι συνέβη:

χθες απονεμήθηκαν τα βραβεία «Θεοφανώ» στη Ροτόντα. Στη Ροτόντα, που εδώ και τριάντα χρόνια είχαμε επιχειρήσει να διεκδικήσουμε ως χώρο για τέλεση κοσμικών εκδηλώσεων, όπως π.χ. συναυλιών, αλλά είχαμε προσκρούσει στην αντίθεση, ενίοτε ένοπλη, των Χριστιανοταλιμπάν τραμπούκων οι Συνέχεια

Κλασσικό
Θεολογία,Χώρος,αποικιοκρατία

Μαζί τα κάψαμε; Φιλελευθερισμός, αυτο-αποικιοποίηση και θεολογία του πλάνου

του Άκη Γαβριηλίδη

 

Ο Θεόδωρος Πάγκαλος, στο τέλος της πολιτικής του καριέρας, συνέδεσε το όνομά του με τη συνθηματική φράση «μαζί τα φάγαμε», η οποία προοριζόταν να εξηγήσει την εμφάνιση της κρίσης χρέους στην Ελλάδα μέσα από την αναφορά σε μία καταχρηστική απόλαυση στην οποία είχε αποδυθεί η ελληνική κοινωνία ως σύνολο το προηγούμενο διάστημα.

Μολονότι ο συγκεκριμένος εκφραστής αυτής της «ερμηνείας» αντιμετωπίστηκε με γενική κατακραυγή και αποδοκιμασία, η ίδια η ερμηνεία είχε μια διαδρομή που ούτε άρχισε, ούτε τελείωσε με αυτόν. Υπήρχε από παλιά –σχεδόν από την ίδρυση του ελληνικού κράτους- ένα νοητικό σχήμα που πάντοτε το συνόδευε, το σχήμα της αυτοαποικιοποίησης. Η ελληνική κοινωνία είναι άναρχη, ανομική, «παραδοσιακή», πελατειακή, αντιστέκεται στον εκσυγχρονισμό και τον εξευρωπαϊσμό· συμπέρασμα: είναι εγγενώς ανίκανη να αυτοκυβερνηθεί, και γι’ αυτό χρειάζεται καθοδήγηση, επιτροπείες ή –πιο πρόσφατα- «μνημόνια». (Είναι χαρακτηριστικό ότι, στα λίγα αυτά χρόνια, έχει ήδη αρχίσει να χρησιμοποιείται η αυτομαστιγωτική έκφραση «μνημόνια μέχρι να σβήσει ο ήλιος», και όχι μόνο από τους –ελάχιστους άλλωστε- οπαδούς των υπαρκτών μνημονίων, ως κατακλείδα διάφορων συζητήσεων για τις «παθογένειες της ελληνικής κοινωνίας», περίπου με το νόημα «δεν υπάρχει σωτηρία»).

Από τη δεξαμενή αυτών των θεωριών άντλησε πρόσφατα όσα είπε –σε συνέντευξη που έδωσε, ακριβώς, στα αγγλικά, στην υποτιθέμενη κορωνίδα του δυτικού φιλελευθερισμού και της ισοπολιτείας: το BBC- ο Έλληνας ΥπΕθΑ. Με αποτέλεσμα να ακούσει και αυτός ουκ Συνέχεια

Κλασσικό
Διεθνείς σχέσεις,Εθνικισμός,Μνήμη,Χώρος

Το ευρωπαϊκό όραμα του Βουκεφάλα

της Αθηνάς Σκουλαρίκη*

Η πρόσφατη κρίση στην πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας επανέφερε στην επικαιρότητα τα Βαλκάνια και τις ευαίσθητες πολιτικές και διεθνοτικές ισορροπίες στην άμεση γειτονιά μας.

Υπερβολική έμφαση δόθηκε στον αλβανικό εθνικισμό και στον κίνδυνο μιας νέας πολεμικής ανάφλεξης, σύμφωνα με το στερεότυπο της «πυριτιδαποθήκης» που επικρατεί σε κάθε ανάλυση για τα Βαλκάνια.

Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια στη γειτονική χώρα η κύρια εστία σύγκρουσης και αναταραχής έχει πολιτικά και ιδεολογικά χαρακτηριστικά: αιτία είναι η αυταρχική πολιτική του «καθεστώτος» Γκρούεφσκι, η κατάχρηση εξουσίας, οι μαφιόζικες μέθοδοι Συνέχεια

Κλασσικό
Ελληνικός εμφύλιος πόλεμος,Τραύμα,Χώρος,ναζισμός

Γιατί πρέπει να κατεδαφιστεί η Μητρόπολη Νικαίας

των Άκη Γαβριηλίδη – Μαρίας Σαρρή

 blokoEpeteios1

Στη φωτογραφία αυτή, βλέπουμε τον εκπρόσωπο του ΚΚΕ ή κάποιας δορυφορικής του οργάνωσης να μιλά προς τους συγκεντρωμένους στην πλατεία 17ης Αυγούστου 1944 (πρώην, και για τους περισσότερους ακόμα και τώρα, «πλατεία Οσίας Ξένης») κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης μνήμης για την 70ή επέτειο από το μπλόκο της Κοκκινιάς.

Φέτος, όπως κάθε άλλη φορά, ο εκπρόσωπος στην ομιλία του αναφέρθηκε πρώτα στο ιστορικό της ημέρας· δηλαδή εξήγησε πώς οι Γερμανοί και οι Έλληνες συνεργάτες τους, με επικεφαλής τον διοικητή των γερμανοτσολιάδων Ιωάννη Πλυτζανόπουλο, συγκέντρωσαν στην πλατεία όλους τους άνδρες κατοίκους από 14 μέχρι 60 χρονών, και πώς μετά οι κουκουλοφόροι υπέδειξαν αρκετές δεκάδες από αυτούς οι οποίοι οδηγήθηκαν στην παρακείμενη μάντρα και εκτελέσθηκαν. Στη συνέχεια στηλίτευσε τις προσπάθειες της ΕΕ, της άρχουσας τάξης και των αναθεωρητών να διαστρεβλώσουν και να σβήσουν τη μνήμη των γεγονότων και των ηρωικών θυσιών του λαού μας και των κομμουνιστών ως πρωτοπόρων του και να εξαγνίσουν τους δωσίλογους, καθώς και τους Χρυσαυγίτες που είναι οι πολιτικοί και συχνά οι βιολογικοί τους απόγονοι. Επίσης, καταδίκασε τις ενέργειες του «κράτους εγκληματία» Ισραήλ εις βάρος των Παλαιστινίων.

Δεν βρήκε όμως λίγο χρόνο να αναφερθεί σε μία πολύ πιο υλική και μόνιμη –και απολύτως επιτυχημένη- προσπάθεια διαστρέβλωσης της ιστορικής μνήμης. Η διαστρέβλωση αυτή βρισκόταν, και βρίσκεται κάθε μέρα, μπροστά στα μάτια μας, στα μάτια Συνέχεια

Κλασσικό
Μνήμη,Χώρος,αρχαιολογία

Ανθρωποθυσία στον Παρθενώνα;

της Caroline Alexander

Οι μύθοι της ελληνικής αρχαιότητας είναι διάσπαρτοι από ιστορίες φόνων, βιασμών, αιμομιξίας και κανιβαλισμού. Στο Λύκαιο Όρος («βουνό των λύκων») στην Αρκαδία, μια παραδοσιακή ετήσια γιορτή προς τιμήν του Δία αναπαριστούσε ένα τελετουργικό ανθρωποθυσίας. Στην «Πολιτεία» του Πλάτωνα, βρίσκουμε την παρεμπίπτουσα παρατήρηση ότι, στην Αθήνα, όποιος ήθελε να κάνει κακό στον εχθρό του, μπορούσε να βάλει έναν μάγο να τον μαγέψει· «διότι με τα ξόρκια και τις μαγικές συνταγές τους λένε ότι μπορούν να πείσουν τους θεούς να υπηρετήσουν τις επιθυμίες τους». Παρομοίως, οι αρχαιολόγοι έχουν ανακαλύψει κάτι αλλόκοτες μικρές φιγούρες, σαν βουντού, με βελόνες μπηγμένες επάνω τους, και πλάκες με κατάρες στις οποίες είναι χαραγμένες κακόβουλες προσευχές που προέρχονται από αυτόν τον χρυσό αιώνα του ανθρωπισμού και της λογικής. Πνεύματα και Συνέχεια

Κλασσικό
Βία,Εθνικισμός,Μνήμη,Χώρος

Ανταλλαγή μνημείων: για σένα ήρωας, για μένα τρομοκράτης

 του Florian Bieber

Πριν μερικά χρόνια, ο Μπένεντικτ Άντερσον επισκέφθηκε το Γκρατς για να δώσει μια διάλεξη με θέμα «Γιατί πιστεύουμε ότι το έθνος μας είναι καλό». Πριν από τη συζήτηση, είχα τη χαρά να τον ξεναγήσω λίγο στην πόλη. Ψηλά από το Schlossberg, κοιτάξαμε τα μνημεία που έχουν στηθεί για να τιμήσουν διάφορους ιστορικούς αγώνες, π.χ. τη μνήμη της αντίστασης κατά του Ναπολέοντα και τη μνήμη της λεγόμενης «Kärtner Abwehrkampf», δηλαδή της σύγκρουσης μεταξύ των αυστριακών στρατευμάτων και των στρατευμάτων του κράτους των Σέρβων, Κροατών και Σλοβένων πέρα από τα σύνορα της Καρινθίας, η οποία διευθετήθηκε αργότερα με δημοψήφισμα.

Εκείνη την ηλιόλουστη μέρα του Δεκέμβρη, ο Άντερσον παρατήρησε εύστοχα ότι μάλλον μόνο οι μελετητές του εθνικισμού προσέχουν τέτοια μνημεία, ενώ οι απλοί πολίτες τα προσπερνούν και Συνέχεια

Κλασσικό
Εθνικισμός,Μνήμη,Χώρος

Πώς γαμάει η Αγια Σοφιά;

 του Άκη Γαβριηλίδη

Στις αρχές Οκτωβρίου, παρουσιάστηκε στους δημοσιογράφους η μακέτα του μελλοντικού γηπέδου της ΑΕΚ, το οποίο θα χτιστεί στη Νέα Φιλαδέλφεια και θα φέρει το όνομα «Αγια Σοφιά».

Σύμφωνα με δηλώσεις του γνωστού «αυτοδημιούργητου» (εις βάρος του ελληνικού δημοσίου) μεγαλοεπιχειρηματία και πρωθυπουργικού φίλου ο οποίος τυγχάνει το διάστημα αυτό ιδιοκτήτης του ποδοσφαιρικού τμήματος της ΑΕΚ, «θα είναι ένα γήπεδο λαμπρό, όμοιό του δεν θα υπάρχει στον κόσμο ολόκληρο. Όσοι έρχονται στην Αθήνα για τουρισμό θα περνούν μια βόλτα από τη Νέα Φιλαδέλφεια για να το φωτογραφίσουν».

Δεν ξέρω κατά πόσο θα επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις αυτές. Προς το παρόν, η μόνη βάσιμη πρόβλεψη για τα αποτελέσματα που θα έχουν οι ανωτέρω επιλογές είναι ότι, στο εξής, θα ενημερωνόμαστε τακτικά και μεγαλοφώνως για τις σεξουαλικές επιδόσεις και προτιμήσεις της Αγια Σοφιάς.

Ως γνωστόν, το γήπεδο π.χ. του Παναθηναϊκού επί σειρά ετών ήταν η Λεωφόρος Αλεξάνδρας (κατά Συνέχεια

Κλασσικό
Χώρος,νομαδισμός

Ντελέζ-Γκουατταρί: Κράτη και επαναστάσεις στη Δύση και στην Ανατολή

Aπόσπασμα από το βιβλίο Mille Plateaux, Éd. de Minuit, Paris 1980, σ. 477-480 (κεφ. 12 με τίτλο «1227 – Traité de nomadologie : la machine de guerre » [1227 – Πραγματεία περί νομαδολογίας: η πολεμική μηχανή]. Ο τίτλος και οι σημειώσεις με αστερίσκο προστέθηκαν από τον μεταφραστή.

Συνέχεια

Κλασσικό
Αυτονομία,Χώρος,Ψυχανάλυση,κομμουνισμός,ναζισμός

Πάολο Βίρνο: Η φρίκη των πατρίδων

Για να βρούμε μία άκρη μέσα στην απερίγραπτη σύγχυση των «ριζών», θα ήταν χρήσιμο να στραφούμε ένα σύντομο δοκίμιο του Φρόιντ, το Ανοίκειο. Στις σελίδες του λέγεται ό,τι είναι αναγκαίο να ειπωθεί σχετικά με τις επικλήσεις της «καταγωγής» (του έθνους, της εθνότητας, των πολιτιστικών παραδόσεων κ.λπ.) οι οποίες κατά καιρούς κατακλύζουν τη μεταμοντέρνα μητρόπολη.

Ο Φρόιντ παρατηρεί ότι ο γερμανικός όρος heimlich, με τον οποίο δηλώνεται ό,τι «παραπέμπει στην εστία» και μεταδίδει μια αίσθηση οικειότητας, «αναπτύσσει το νόημά του κατά τρόπο αμφίσημο, σε σημείο να συμπίπτει τελικά με το αντίθετό του: το unheimlich» [Freud 1919: 277]. Το οικείο μετατρέπεται σε ανησυχητικό, το προστατευτικό είναι ταυτόχρονα απειλητικό, η πολυπόθητη ρίζα αποκαλύπτεται δυσοίωνη παγίδα. Καθοδηγημένος από τη μητρική του γλώσσα (χρησιμοποίησε το λεξικό που συνέταξαν οι αδελφοί Γκριμμ, οι συγγραφείς παραμυθιών που τα ίδια αποτελούν αξιοθαύμαστα Συνέχεια

Κλασσικό