του Άκη Γαβριηλίδη

Πρέπει να παραδεχτούμε ότι το ελληνικό κράτος μαστίζεται παλαιόθεν από διάφορες παθογένειες.

Για παράδειγμα: μια μειοψηφία βολεμένων στη μονιμότητά τους δημοσίων υπαλλήλων θεωρούν ότι έχουν μόνο δικαιώματα και ποτέ υποχρεώσεις απέναντι το κοινωνικό σύνολο, αρχίζουν δε να φωνασκούν και να διαμαρτύρονται μόλις φανταστούν ότι τα προνόμιά τους απειλούνται.

Έτσι, η Βάνα Νικολαΐδου-Κυριανίδου, πρόεδρος του τμήματος φιλοσοφίας του ΕΚΠΑ, σήκωσε τον κόσμο και άρχισε να μιλά για … τάγματα εφόδου, μόλις βρέθηκε αντιμέτωπη με την πιο εύλογη και επιβεβλημένη, από πολιτική και ακαδημαϊκή άποψη, διαδικασία αξιολόγησής της εκ μέρους των φοιτητ(ρι)ών. Οι οποίοι/-ες, ας μην ξεχνάμε, με νεοφιλελεύθερους-μπακαλίστικους όρους, τους όρους που προτιμά η ίδια και οι όμοιοί της, είναι οι πελάτες της, άρα οι κατεξοχήν αρμόδιοι και ικανοί να βαθμολογήσουν τις υπηρεσίες της.

Πράγματι λοιπόν, και κατά τη δική μου γνώμη, οι φιλοσοφικές επιδόσεις της εν λόγω κυρίας αποδεικνύονται κάτω του μετρίου. Ως διδάκτορας φιλοσοφίας του δικαίου, θεωρώ δείγμα απαιδευσίας και νοητικής ακηδίας την προσυπογραφή και αναπαραγωγή Συνέχεια →

της Μπαρμπαρά Κασσέν

Το άλφα και το ωμέγα της ελληνικής ως γλώσσας-και-ως σκέψης, ως σκέψης-σε-γλώσσα, μπορούμε επαρκώς να το κατανοήσουμε και να το αποδώσουμε με τον όρο λόγος[1]. Ο λόγος δηλώνει την επιλογή, τη συλλογή, την δέσμη που συνομαδώνει: τη συσχέτιση και τη σχέση μεταξύ των σχέσεων, με την αναλογία, τη συμμετρία, ως ακρογωνιαίο λίθο των λίθων. Η λέξη λέει μαζί και δένει, σε ένα αδιαμφισβήτητο συν-ανήκειν, (μαγικό σαν μια ταχυδακτυλουργία ή μία επιτέλεση), την ομιλία και τη σκέψη, αλλά το κάνει υπό τη μορφή μιας ενικής γλώσσας που μιλά και σκέφτεται τον εαυτό της ως οικουμενική, ήτοι της ελληνικής γλώσσας. Μπορούμε να εντυπωσιαστούμε ως φιλόσοφοι. «Η ελληνική γλώσσα και μόνο αυτή είναι λόγος», λέει ο Χάιντεγγερ: το προνόμιο της ελληνικής έγκειται στο ότι, «στην ελληνική λέξη ακουσμένη από ένα ελληνικό αυτί, βρισκόμαστε άμεσα παρουσία του ίδιου του πράγματος»· οπότε, προσθέτει, δεν έγκειται σε μια εξωγενή επένδυση της γλώσσας από τη φιλοσοφία, αλλά στην ίδια στη γλώσσα, η οποία φιλοσοφεί «ήδη ως γλώσσα και ως σχηματισμός γλώσσας». Μπορούμε επίσης να παραμείνουμε δύσπιστοι ως ιστορικοί: οι [αρχαίοι] Έλληνες, λέει ο Αρνάλντο Μομιλιάνο, είναι «υπερήφανα μονόγλωσσοι», και έτσι η πολυσημία του όρου λόγος μπορεί να τους Συνέχεια →

του Άκη Γαβριηλίδη

Πριν από 2-3 χρόνια, όταν είχε ξεσπάσει η πανδημία και είχαν ανακοινωθεί από τις διάφορες κυβερνήσεις και διεθνείς οργανισμούς τα μέτρα αντιμετώπισής της, διάφοροι αυτοτοποθετούμενοι στην αριστερά, την αναρχία ή σε διάφορους «αντισυστημικούς» χώρους –μεταξύ των οποίων και ο διασημότερος σήμερα Ιταλός φιλόσοφος– προειδοποιούσαν ότι ο κορονοϊός και τα εμβόλια αποτελούν λίγο-πολύ μέρος ενός σχεδίου μέσω του οποίου ο παγκόσμιος καπιταλισμός πρόκειται να περάσει σε μία νέα, ολοκληρωτική, «βιοπολιτική», υγιεινιστική ή δεν ξέρω κι εγώ τι άλλο φάση (ή μάλλον, όχι απλώς ολοκληρωτική αλλά ακόμα πιο ολοκληρωτική· διότι ήδη πριν, κατά τους ίδιους αναλυτές, η φάση πάλι ολοκληρωτική ήταν, μέχρι την επόμενη που θα είναι ολοκληρωτικοτερότερη κ.ο.κ.), με πρωτοφανείς δυνατότητες ελέγχου μπροστά στις οποίες ο παλιός φασισμός θα μοιάζει ήπιος.

Πριν όμως λαλήσει ο πετεινός, ο φασισμός (δεν ξέρω αν ο παλιός, ο καινούριος, ο αιώνιος ή κάποιος άλλος) ήρθε, ακριβώς, στην Ιταλία. Δεν τον έφερε καμία παγκόσμια συνωμοσία, αλλά οι εκλογές. Τον Συνέχεια →

του Τζέισον Ρηντ

Στις συζητήσεις του με τον Φρανσουά Τρυφφώ, ο Άλφρεντ Χίτσκοκ επέμεινε ότι τα πουλιά στην ομώνυμη ταινία έπρεπε να είναι συνηθισμένα πουλιά, γλάροι, κοράκια, σπουργίτια και όχι τα πιο θεαματικά και αναμφισβήτητα πιο τρομακτικά γεράκια και αετοί. Το βιβλίο τού Jun Fujita Le Ciné-Capital επανέρχεται σε αυτό το ιδιαίτερο περιστατικό και το χρησιμοποιεί κατά κάποιο τρόπο ως άξονα που συνδέει την κατανόηση του κινηματογράφου από τον Ντελέζ, την κατανόηση του Κεφαλαίου από τον Μαρξ και την επαναστατική πολιτική.

Ως προς το πρώτο, όπως υποστηρίζει ο Ντελέζ στον πρώτο τόμο του βιβλίου του για το σινεμά, η ταινία ή ο κινηματογράφος αντιπροσωπεύει μια θεμελιώδη μεταμόρφωση του τρόπου με τον οποίο απεικονίζεται η κίνηση. Άλλοτε, στον παλαιό κόσμο, μπορούσαμε να απεικονίσουμε την κίνηση μόνο αποσπώντας μια σειρά από ακίνητες πόζες που μετέδιδαν παράδοξα την κίνηση μέσω της δικής τους Συνέχεια →

του Άκη Γαβριηλίδη

Στην τρέχουσα συγκυρία, η οποία σημαδεύεται από την πρωτοφανή οπισθοδρόμηση που επέφερε η απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου των ΗΠΑ κατά την οποία δεν υφίσταται πλέον ομοσπονδιακά κατοχυρωμένο δικαίωμα στην έκτρωση, στα ΜΚΔ και πιθανόν σε κάποιους τοίχους των ελληνικών πόλεων, εμφανίστηκε μία αφίσα η οποία προορίζεται να υπερασπιστεί το δικαίωμα αυτό. Η παρακάτω: Συνέχεια →

του Άκη Γαβριηλίδη

Οι ελληνοορθόδοξοι Ταλιμπάν έχουν κάνει από χθες θέμα στον κυβερνοχώρο την πληροφορία ότι, στην Κέρκυρα, κάποιοι … έτρωγαν σουβλάκια (!!!) στο μπαλκόνι ενός κτιρίου που ανήκει στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο, τη στιγμή που κάποιοι άλλοι παρανοϊκοί περιέφεραν στο δρόμο ένα κουτί που υποτίθεται ότι περιέχει διατηρημένα τα κόκκαλα ενός ανθρώπου που πέθανε το 340 μ.Χ.

Όπως συμβαίνει συνήθως, βασικό περιεχόμενο των περισσότερων αρνητικών σχολίων στο διαδίκτυο Συνέχεια →

Μια συνέντευξη του Zιλ Ντελέζ στον Tόνι Νέγκρι

Η συνέντευξη αυτή δημοσιεύτηκε στο πρώτο τεύχος (άνοιξη 1990) του περιοδικού Futur Anterieur [τετελεσμένος μέλλων], το οποίο εξέδιδε ο Νέγκρι μετά τη φυγή του στο Παρίσι μαζί με μία ομάδα συνεργατών. Μία πρώτη μορφή της συνέντευξης, με αρκετές περικοπές και μετατροπές λόγω χώρου, είχε δημοσιευτεί στην εφημερίδα Εποχή το 1995, αμέσως μετά το θάνατο του Ντελέζ. Την αναδημοσιεύουμε εδώ συμπληρωμένη ώστε να υπάρχει και διαδικτυακά στα ελληνικά.

Στην πνευματική σας ζωή το πρόβλημα της πολιτικής φαίνεται να ήταν πάντα παρόν. Από τη μια, η συμμετοχή σε κινήματα (φυλακές, ομοφυλόφιλοι, ιταλική αυτονομία, Παλαιστίνιοι), από την άλλη, η συνεχής προβληματοποίηση των θεσμών αλληλοδιαδέχονται και αλληλοδιαπλέκονται μέσα στο έργο σας, από το βιβλίο για τον Χιουμ μέχρι αυτό για τον Φουκώ. Από πού γεννιέται αυτή η συνεχής προσέγγιση στο ζήτημα της πολιτικής και πώς καταφέρνει να παραμείνει εκεί σε όλη την πορεία της δουλειάς σας; Γιατί η σχέση κίνημα/ θεσμοί είναι πάντα προβληματική; Συνέχεια →