του Άκη Γαβριηλίδη

Πριν από λίγες μέρες, από τον επίσημο λογαριασμό του Έλληνα πρωθυπουργού στο twitter είχε σταλεί το παρακάτω μήνυμα:

Επίταξη, φυσικά, δεν σημαίνει «πληρώνω». Επίταξη σημαίνει «εντέλλομαι [όπου «εγώ» = το κράτος] έναν ή περισσότερους πολίτες να παράσχουν τις Συνέχεια →

του Μάριου Εμμανουηλίδη 

«Θέλετε ―
θάμαι ακέριος όλο κρέας, λυσσασμένος,
―κι ἀλλάζοντας ἀπόχρωση σάν οὐρανός ―
― ὄχι ἄντρας πιά, μά σύγνεφο μέ παντελόνια».

Β. Μαγιακόβσκι, «Σύγνεφο με παντελόνια» (1915-16)

0.[1]

Η κοινή και βίαιη σχεδόν αντίδραση αναγνωστών και θεωρητικών στις θέσεις του Αγκάμπεν για τα μέτρα των κρατών εν μέσω πανδημίας ως κατάσταση εξαίρεσης και για την κατάσταση φόβου των ατόμων που γίνεται ανάγκη για συλλογικό πανικό, σχετίζεται με το άγγιγμα ενός ορίου. Είναι το όριο του έμβιου, της έμβιας ατομικής εμπειρίας και της κοινό-τοπης επιθυμίας διατήρησης της ύπαρξής μας. Αυτή την επιθυμία οι θέσεις του Αγκάμπεν την παρακάμπτουν καθώς την υπάγει στις πολιτικές της ασφάλειας και της κατάστασης εξαίρεσης, και άρα, διαγράφει την αυτονομία της.[2] Όμως, το αντικείμενο «επιδημία» έρχεται από έναν χώρο πέραν της πολιτικής και μας υποχρεώνει να Συνέχεια →

του Ζακ Ρανσιέρ

Το κείμενο που ακολουθεί αποτελεί χαιρετισμό που απηύθυνε ο Γάλλος στοχαστής σε συγκέντρωση των απεργών σιδηροδρομικών στο σταθμό Βωζιράρ στις 16 Ιανουαρίου, όπως δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα τής Monde. Μετάφραση: Α.Γ.

Εάν βρίσκομαι εδώ σήμερα, είναι φυσικά πρώτα απ’ όλα για να επιβεβαιώσω την πλήρη υποστήριξή μου σε έναν παραδειγματικό αγώνα, αλλά και για να πω με δυο λόγια γιατί μου φαίνεται παραδειγματικός.

Έχω περάσει αρκετά χρόνια από τη ζωή μου μελετώντας την ιστορία του εργατικού κινήματος, και αυτό μου έδειξε ένα ουσιαστικό πράγμα: όσα ονομάζουμε «κοινωνικές κατακτήσεις» είναι κάτι πολύ περισσότερο από κάποια οφέλη που αποκόμισαν ιδιαίτερες Συνέχεια →

του Mεχμέτ Τσετίνγκιουλετς

Ένα μικρό μπακάλικο σε μια μικρή πόλη στην ορεινή ανατολική Τουρκία σημείωσε αστραπιαία επιτυχία και τώρα ετοιμάζεται να γίνει πανεθνική αλυσίδα. Το μαγαζί, το οποίο άνοιξε πέρυσι στο Οβατζίκ της επαρχίας Τούντζελι, κατακλύστηκε τόσο πολύ από παραγγελίες από όλη τη χώρα, που τέσσερα άλλα καταστήματα εγκαινιάστηκαν φέτος στις τρεις μεγαλύτερες πόλεις της Τουρκίας.

Τα τρόφιμα του Οβατζίκ, που παράγονται τοπικά και με φυσικό τρόπο, είναι μια ιστορία που αφορά κάτι περισσότερο από την υγιεινή διατροφή: έχει σχέση και την πολιτική.

Στις τοπικές εκλογές του 2014, οι ψηφοφόροι του Οβατζίκ, το οποίο μαζί με τα γύρω χωριά έχει πληθυσμό περίπου 8.500 κατοίκων, εξέλεξαν δήμαρχο τον Φατίχ Μεχμέτ Mάτζογλου, πράγμα που τον κάνει το πρώτο και μοναδικό μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος της Τουρκίας επικεφαλής αυτοδιοικητικής αρχής. Πιστός στην ιδεολογία του κόμματός του, ο Mάτζογλου έριξε βάρος στην ανάπτυξη της συνεταιριστικής γεωργίας και ξεκίνησε βιολογική καλλιέργεια σε 65 εκτάρια δημόσιας γης με στόχο την παραγωγή Συνέχεια →

του Πωλ Σήμπράιτ

Τι είναι αυτό που οδηγεί τους στρατιώτες να μάχονται για τη χώρα τους; Η πρώτη σκέψη είναι να επικαλεστεί κανείς τα αισθήματα αλληλεγγύης, τα οποία υπάρχουν από καταβολής κόσμου καθότι συμβάλλουν στην επιβίωση των ανθρώπινων κοινοτήτων. Έστω και αν η εξήγηση αυτή είναι εν μέρει αληθής, παραμένει δύσκολο να κατανοήσουμε γιατί αυτά τα αισθήματα αλληλεγγύης μπορούν να μας οδηγήσουν να θυσιαστούμε για μία συλλογικότητα τόσο ευρεία και αφηρημένη όπως το έθνος κράτος, που υφίσταται μόνο εδώ και κάποιες εκατονταετίες.

Η άνοδος του κράτους πρόνοιας, από το δεύτερο μισό του 20ού αιώνα και μετά, ήρθε Συνέχεια →

του Άκη Γαβριηλίδη

Το συλλαλητήριο που διοργανώνεται την επόμενη Κυριακή 21-1 στη Θεσσαλονίκη για την «υπεράσπιση του ονόματος της Μακεδονίας», όπως και όλα τα προηγούμενα ή τα όποια επόμενα, έχει ως διακηρυγμένο στόχο την εξυπηρέτηση του εθνικού συμφέροντος.

Όποιος μιλάει για συμφέροντα, αναφέρεται σε έναν οικονομικό υπολογισμό· μιλά με όρους κόστους και οφέλους.

Στο παρόν σημείωμα, θα πάρω τον ισχυρισμό αυτό στην ονομαστική του αξία και θα εξετάσω κατά πόσον επιβεβαιώνεται από τα πράγματα. Δεν θα αναφερθώ λοιπόν καθόλου σε ζητήματα αρχών ή σε στοιχεία ιστορικά, επιστημονικά, ιδεολογικά, φιλοσοφικά για την ουσία της διαμάχης. Αυτό το έχω κάνει πολλές φορές τα τελευταία –και τα παλιότερα- χρόνια, σε αυτό εδώ το μπλογκ ή και αλλού. Τα κείμενα υπάρχουν, όποιος θέλει μπορεί να ανατρέξει σε αυτά. Εδώ θα εξετάσω κατά πόσον η υιοθέτηση της γραμμής «η Μακεδονία είναι μία και ελληνική» ωφέλησε πραγματικά σε κάτι το έθνος-κράτος που ονομάζεται Ελλάδα, βελτίωσε τη θέση του από οποιαδήποτε άποψη.

Με όποιον τρόπο και αν προσπαθήσει να μετρήσει κανείς αυτό το όφελος, το αποτέλεσμα Συνέχεια →

του Άκη Γαβριηλίδη

Σύμφωνα με μία ερμηνεία που πρότεινε προσφάτως η κα Περιστέρη, ο μεγαλοπρεπής τάφος της Αμφίπολης κατασκευάστηκε προς τιμήν του Ηφαιστίωνα, κατόπιν εντολής εκ μέρους του Αλέξανδρου, του εραστή του.

(Αυτό το τελευταίο δεν το είπε ακριβώς έτσι, είπε «αδελφικού φίλου»).

Αν επιβεβαιωθεί η ερμηνεία αυτή, (αλλά και αν δεν επιβεβαιωθεί· μήπως όλοι οι άλλοι εορτασμοί και τελετές μνήμης που κάνουμε βασίζονται στην επιστημονική ακρίβεια;), θεωρώ ότι το στοιχείο αυτό αποτελεί μια χρυσή ευκαιρία για τον ελληνικό τουρισμό: θα πρέπει τα υπουργεία πολιτισμού, ενδεχομένως παιδείας και θρησκευμάτων, και σίγουρα τουρισμού, να συστήσουν μια task force η οποία τάχιστα να καταθέσει τεκμηριωμένες εισηγήσεις για το πώς μπορεί καλύτερα να καθιερωθεί η Αμφίπολη ως παγκόσμιος γκέι προορισμός.

Όπως είναι γνωστό, η χώρα μας είχε ήδη έναν τέτοιο προνομιακό προορισμό για γυναίκες πελάτισσες που ακολουθούν ομοερωτικό προσανατολισμό: τη νήσο Λέσβο, και ειδικότερα την Ερεσό. Η εδραιωμένη αυτή παράδοση, τι πιο φυσικό από το να συνοδευτεί τώρα με ένα αντίστοιχο hotspot που να αφορά τους άνδρες ομοφυλόφιλους. Ιδού μία λαμπρή ιδέα για την ελληνική επιχειρηματικότητα, και ταυτόχρονα για Συνέχεια →

του Τζέιμι Μάρτιν

Όταν, πριν δύο εβδομάδες, δημοσιεύθηκαν στον τύπο οι σκληροί όροι του νέου «προγράμματος διάσωσης» για την Ελλάδα, πολλοί διερωτήθηκαν εάν η χώρα μπορεί ακόμα να θεωρείται κυρίαρχο κράτος. Ο όρος «αποικία χρέους», τον οποίο χρησιμοποιούσε από καιρό ο ΣΥΡΙΖΑ και οι υποστηρικτές του, άρχισε ξαφνικά να εμφανίζεται παντού στον τύπο. Ακόμη και οι Financial Times χρησιμοποίησαν αυτοκρατορικού τύπου ορολογία: «μια διάσωση με όρους σαν αυτούς που καθορίστηκαν στις Βρυξέλλες», έγραψαν σε ένα εντιτόριαλ της 13ης Ιουλίου, «κινδυνεύει να μετατρέψει τη σχέση με την Ελλάδα σε σχέση αποικιακού επικυρίαρχου προς τον υποτελή του».

Διατυπώσεις όπως αυτές οδήγησαν σε ιστορικές συγκρίσεις. Ως ένας δυνατός παραλληλισμός αναφέρθηκε η Αίγυπτος των τελών του δέκατου ένατου αιώνα. Το 1876, καθώς η υπερχρεωμένη Αίγυπτος βρισκόταν κοντά στην πτώχευση, ο Χεδίβης Ισμαήλ Πασάς συμφώνησε να δημιουργηθεί μια διεθνής επιτροπή, στελεχωμένη από Ευρωπαίους, που να έχει εποπτεία του αιγυπτιακού προϋπολογισμού και έλεγχο επί ορισμένων πηγών δημόσιων εσόδων, με σκοπό να εξασφαλίσει την έγκαιρη εξυπηρέτηση του εξωτερικού χρέους. Η ρύθμιση αυτή άνοιξε μια νέα και παρατεταμένη περίοδο έντονης ευρωπαϊκής επέμβασης στην Αίγυπτο –η Caisse de la Dette Publique καταργήθηκε μόλις το 1940.

Στην περίπτωση της Ελλάδας, η σύγκριση με την Αίγυπτο του δέκατου ένατου αιώνα εξυπηρετεί μια πολεμική χρήση κυρίως ως μεταφορά: οι ηγέτες της ευρωζώνης δεν πρέπει να αντιμετωπίζουν την Ελλάδα σαν να ήταν ημι-αποικιακό έδαφος. Αλλά εδώ λειτουργεί κάτι περισσότερο, που δεν είναι απλώς μεταφορά –τουλάχιστον ιστορικά μιλώντας. Όπως έχουν δείξει πρόσφατες έρευνες στη διεθνή Συνέχεια →

Δημοσιεύουμε παρακάτω αποσπάσματα από το βιβλίο Michel Foucault, La société punitive : Cours au Collège de France 1972-1973, ΕΗΕSS-Gallimard-Seuil, Paris 2013,το οποίο αποτελεί τον 11^ο κατά σειρά έκδοσης (αλλά το 3^ο κατά χρονολογική σειρά) τόμο στη μεταθανάτια έκδοση των παραδόσεων του φιλοσόφου που επιμελούνται οι François Ewald, Alessandro Fontana και Bernard Harcourt, και συγκεκριμένα από την παράδοση της 14/3/1972. Ο τίτλος είναι του μεταφραστή. Οι σημειώσεις είναι των επιμελητών, εκτός αν αναφέρεται αλλιώς.

Όταν μίλησα για παρανομία υπό τη μορφή της λεηλασίας, μίλησα για τον συσσωρευμένο πλούτο σαν να αποτελούνταν από αγαθά προς κατανάλωση, από στοιχεία πλούτου προς θέση σε κυκλοφορία τα οποία θα μπορούσε κανείς να τα ιδιοποιηθεί είτε για να τα χρησιμοποιήσει ο ίδιος, είτε για να τα διανείμει. Αλλά αυτό ήταν απλώς μια αφαίρεση. Ο πλούτος αυτός είναι πριν απ’ όλα ένας μηχανισμός παραγωγής, σε σχέση με τον οποίο το σώμα του εργάτη –τώρα άμεσα παρόν σε σχέση με αυτόν τον πλούτο ο οποίος δεν θα του ανήκει- δεν είναι πλέον απλή επιθυμία, αλλά εργατική δύναμη, η οποία πρέπει να γίνει παραγωγική δύναμη. Σε αυτό ακριβώς το σημείο του μετασχηματισμού της σωματικής δύναμης σε εργατική δύναμη και της ενσωμάτωσης αυτής της δύναμης σε ένα σύστημα παραγωγής που θα την κάνει παραγωγική δύναμη, συγκροτείται μία νέα τάση παρανομίας, η οποία, όπως και εκείνη της λεηλασίας, αφορά τη σχέση ανάμεσα στο σώμα του εργάτη και το σώμα του πλούτου, αλλά το σημείο εφαρμογής της δεν είναι πλέον το σώμα του πλούτου ως αντικείμενο πιθανής ιδιοποίησης, αλλά το σώμα του εργάτη ως δύναμη παραγωγής.

Αυτή η τάση παρανομίας συνίσταται κατ’ ουσίαν στην άρνηση εφαρμογής αυτής της δύναμης στο μηχανισμό παραγωγής. Μπορεί να πάρει περισσότερες μορφές: 1) την απόφαση της οκνηρίας: την άρνηση του εργάτη να προσφέρει στην αγορά εργασίας αυτά τα μπράτσα αυτό το Συνέχεια →