του Άκη Γαβριηλίδη

Εδώ και αρκετά χρόνια, στην ελληνική (και την ελληνοκυπριακή) τηλεόραση προβάλλεται ένα τηλεπαιχνίδι με τον τίτλο «Ο πιο αδύναμος κρίκος». Πρόκειται για την ελληνική εκδοχή της εκπομπής του BBC «The Weakest Link» –όπως δείχνει και ο τίτλος του που αποτελεί κατά λέξη μετάφραση του αγγλικού.

Η κατά λέξη μετάφραση βέβαια δεν είναι απαραίτητα η καλύτερη. Βασική πρακτική αρχή της μετάφρασης, και κάθε άλλης ανθρώπινης δραστηριότητας, είναι ότι, μεταξύ δύο λύσεων με τις οποίες επιτυγχάνουμε το ίδιο αποτέλεσμα, προτιμάμε εκείνην που απαιτεί τα λιγότερα και όχι τα περισσότερα μέσα. Εν προκειμένω, η λέξη «πιο» θα μπορούσε κάλλιστα να παραλειφθεί, διότι η παρουσία της δεν προσθέτει κάτι. Όταν είναι γνωστό ότι έχουμε έναν αριθμό κρίκων και απ’ αυτούς πρέπει να επιλεγεί ένας ο οποίος θα αποβληθεί, εξυπακούεται ότι αυτός ο κρίκος θα είναι πιο αδύναμος από τους υπολοίπους, ο πιο αδύναμος όλων. Εάν πούμε λοιπόν απλώς ότι αυτός είναι «ο αδύναμος κρίκος», δεν Συνέχεια →

του Άκη Γαβριηλίδη

Τα ελληνικά ΜΜΕ έχουν ενίοτε την ικανότητα να σε εκπλήσσουν. Και πάντοτε δυσάρεστα.

Εκεί λοιπόν που όλα τα είχαμε, να σου ξαφνικά σήμερα ένας καταιγισμός συγκινημένων δημοσιευμάτων για … τι νομίζετε; Τη συμπλήρωση … είκοσι χρόνων από το θάνατο της τηλεπαρουσιάστριας Μαλβίνας Κάραλη.

Ασφαλώς το ότι ένας άνθρωπος πέθανε νέος από καρκίνο, είναι δυσάρεστο. Ιδίως για όσους υπήρξαν προσωπικοί της φίλοι.

Είναι όμως πραγματικά ακατανόητο για ποιο λόγο μια τέτοια επέτειος να μνημονεύεται στον δημόσιο χώρο.

Διαβάζοντας τα σχετικά δημοσιεύματα, δεν βρίσκει κανείς κάποια ιδιαίτερη αιτιολόγηση. Π.χ. στο in.gr, ένα ανυπόγραφο άρθρο την ανακηρύσσει στον τίτλο του «την πιο αιρετική και ιδιοφυή περσόνα της ελληνικής δημοσιογραφίας». Στο κείμενο όμως του άρθρου δεν παρατίθεται απολύτως τίποτε που να Συνέχεια →

του Άκη Γαβριηλίδη

Οι ελληνοορθόδοξοι Ταλιμπάν έχουν κάνει από χθες θέμα στον κυβερνοχώρο την πληροφορία ότι, στην Κέρκυρα, κάποιοι … έτρωγαν σουβλάκια (!!!) στο μπαλκόνι ενός κτιρίου που ανήκει στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο, τη στιγμή που κάποιοι άλλοι παρανοϊκοί περιέφεραν στο δρόμο ένα κουτί που υποτίθεται ότι περιέχει διατηρημένα τα κόκκαλα ενός ανθρώπου που πέθανε το 340 μ.Χ.

Όπως συμβαίνει συνήθως, βασικό περιεχόμενο των περισσότερων αρνητικών σχολίων στο διαδίκτυο Συνέχεια →

της Άνν Μορελλί

Όταν, το 1999-2000, το Ελεύθερο Πανεπιστήμιο των Βρυξελλών μού ανέθεσε να διδάξω «Ιστορική Κριτική», ο καθηγητής Στένγκερς, που υπήρξε δάσκαλός μου, μου συνέστησε ενθέρμως δύο βιβλία ως πυλώνες του μαθήματός μου.

Το ένα ήταν ένα πολύ αποσταθεροποιητικό έργο του Άρθουρ Πόνσονμπυ, δημοσιευμένο το 1928 στο Λονδίνο με τον τίτλο Falsehood in Wartime [Ψεύδη σε καιρό πολέμου].

Ο συγγραφέας υπήρξε ο ίδιος αξιοσημείωτη προσωπικότητα: υψηλής καταγωγής (ήταν βαρόνος, γεννημένος στο Ουίνδσορ και ο πατέρας του ήταν ιδιαίτερος γραμματέας της βασίλισσας Βικτωρίας), με σπουδές στο Ήτον και την Οξφόρδη, διετέλεσε διπλωμάτης και, στη συνέχεια, εξελέγη στη Βουλή των Κοινοτήτων με το φιλελεύθερο κόμμα –πράγμα ήδη ασυνήθιστο για έναν ευγενή. Επειδή ήταν αντίθετος στην είσοδο της Μεγάλης Βρετανίας στον πόλεμο του 1914, μεταπήδησε στο εργατικό κόμμα και, όταν και αυτό προσχώρησε στο πολεμικό μέτωπο, αποχώρησε και απ’ αυτό λόγω των ειρηνιστικών πεποιθήσεών του και ίδρυσε, μαζί με μερικούς ακόμα άγγλους φιλελεύθερους, την Union of Democratic Control. Μέσα από το έντυπο της Ένωσης, το Foreign Affairs, ασκούσε δριμεία κριτική στην εξωτερική πολιτική της χώρας του, πράγμα που του στοίχισε πολλές διώξεις.

του Άκη Γαβριηλίδη

Όπως ίσως δεν γνωρίζετε, (ούτε εγώ το γνώριζα μέχρι πρόσφατα, το πληροφορήθηκα τελείως συμπτωματικά), στην ΕΤ2 υπάρχει μία εκπομπή με τον τίτλο «Μαμά-δες», στην οποία καλούνται διάφορες γυναίκες να μιλήσουν για το πώς βιώνουν τη μητρότητά τους. Στο πρώτο επεισόδιο που έτυχε να παρακολουθήσω, (και που φυσικά θα είναι και το τελευταίο), καλεσμένη ήταν κάποια κυρία Ματίνα Νικολάου, ηθοποιός. Αυτή ανέφερε ότι τον τελευταίο χρόνο είχε τη δυνατότητα να επικοινωνεί πολύ συχνότερα με τον 13 ετών γιο της και να συζητά μαζί του επειδή και οι δύο βρίσκονταν τον περισσότερο καιρό στο σπίτι λόγω πανδημίας. Η παρουσιάστρια τότε την ρώτησε «ποια ήταν η πιο ουσιαστική κουβέντα που κάνανε τελευταία». Εκείνη απάντησε: «Για τα συναισθηματικά του». Συγκεκριμένα, συζήτησαν για τα συναισθηματικά του όταν εκείνος άνοιξε την κουβέντα στη μητέρα του και της Συνέχεια →

Συνέχεια →

του Laurent de Sutter

H ανάρτηση που ακολουθεί περιλαμβάνει επιλεγμένα αποσπάσματα από το βιβλίο τού Λωράν ντε Σύττερ Théorie du kamikaze, PUF, 2016. O συγγραφέας διδάσκει θεωρία, κοινωνιολογία και φιλοσοφία δικαίου στο Vrije Universiteit Brussel. Επιλογή-μετάφραση Α.Γ.

Πανικός στο Σαιν Ντενί

Παρίσι, Παρασκευή 13 Νοεμβρίου 2015, 9 και 20 το βράδυ. Ο αγώνας ποδοσφαίρου ανάμεσα στη Γερμανία και τη Γαλλία είχε αρχίσει πριν από κανένα τέταρτο, χωρίς καμία σημαντική φάση μέχρι στιγμής, όταν αντήχησε μία ισχυρή έκρηξη. Σύντομα ακολούθησαν δύο ακόμα. Αμέσως μετά την πρώτη έκρηξη, οι σωματοφύλακες απομάκρυναν τον πρόεδρο της δημοκρατίας Φρανσουά Ολλάντ, ενώ το ματς συνεχίστηκε και τελικά νίκησε η Γαλλία με 2-0. Αν και οι θεατές δεν το αντιλήφθηκαν, οι τρεις εκρήξεις αποτελούσαν την εναρκτήρια στιγμή για ένα κύμα επιθέσεων σε διάφορα σημεία της πόλης. Αυτές όμως που έγιναν στο Σταντ ντε Φρανς χρησιμοποίησαν τις γνωστές ζώνες με εκρηκτικά που έχουν γίνει διάσημες από τις τόσες επιθέσεις αυτοκτονίας στη Μέση Ανατολή. Τρεις άνθρωποι τινάχτηκαν στον αέρα, προσπαθώντας να πάρουν μαζί τους στο θάνατο όσους είχαν την ατυχία να βρεθούν γύρω τους στις κερκίδες –οι οποίοι όμως ήταν ολιγάριθμοι τη στιγμή εκείνη. Οι τρεις επιθέσεις αυτοκτονίας προκάλεσαν το θάνατο ενός μόνο ατόμου πέρα από τους τρεις δράστες, και τον τραυματισμό δέκα άλλων, πράγμα που προκάλεσε την δυσπιστία των παρατηρητών. Το στάδιο ήταν υπεπλήρες, στις κερκίδες των επισήμων καθόταν ο πρόεδρος Ολλάντ· γιατί οι τρεις τρομοκράτες πυροδότησαν τη βόμβα τους σε ένα σημείο και σε μια στιγμή όπου δεν ήταν πιθανό να προκαλούσαν ουσιαστική βλάβη; Οι έρευνες δεν έδωσαν απάντηση, ενώ από δημοσιογράφους και εμπειρογνώμονες διατυπώθηκαν διάφορες ευφάνταστες θεωρίες. Το μόνο σίγουρο, και για τους μεν και για τους δε, ήταν ότι το όνομα που θα έπρεπε να δώσουμε στους Συνέχεια →

του Ζακ Ντερριντά

Τι είναι αυτό που πρέπει να είπε ο Θεός στον Αβραάμ; Τι του σήμανε αναγκαία τη στιγμή που του έδωσε την εντολή να ανέβει στο όρος Μοριά συνοδευόμενος από τον Ισαάκ και τον γάιδαρό του, εν όψει της χειρότερης «θυσίας» (όπως λέμε συνήθως, μεταφράζοντας κατά τρόπο εσφαλμένο τη λέξη κορμπάν); Οι βιβλιοθήκες βρίθουν από φιλολογίες και ερμηνείες για το ανήκουστο αυτό γεγονός, γι’ αυτό που έλαβε χώρα χωρίς να λάβει χώρα σ’ αυτή τη χώρα. Θα αφήσω προσωρινά κατά μέρος, αφελώς, αυτές τις εικασίες. Μπορούμε όμως να ισχυριστούμε με κάθε βεβαιότητα, χωρίς να γνωρίζουμε τίποτε άλλο, ότι θα πρέπει να του σήμανε κάτι που θα συνόψιζα ως εξής: «Προπαντός, όχι δημοσιογράφους!».

Ας μεταφράσουμε: «Αυτό που συμβαίνει εδώ, η κλήση μου, η επιταγή μου και η απάντησή σου, η ευθύνη σου («Ιδού εγώ!»), όλο αυτό πρέπει να μείνει απολύτως μυστικό: μεταξύ μας. Πρέπει να Συνέχεια →