Φιλοσοφία,αποικιοκρατία,εκπαίδευση

Να αποαποικίσουμε το Πανεπιστήμιο

του Συλλόγου Φοιτητών SOAS

Το SOAS (School of Oriental and African Studies = σχολή ανατολικών και αφρικανικών σπουδών) είναι ένα αυτοτελές πανεπιστημιακό ίδρυμα που λειτουργεί εδώ και εκατό περίπου χρόνια στο Λονδίνο. Πρόσφατα, η Students’ Union της σχολής αυτής δημοσίευσε τις «Εκπαιδευτικές Προτεραιότητες» που προτείνει για το φετινό ακαδημαϊκό έτος, και η ανακοίνωση αυτή βρέθηκε στο επίκεντρο της δημόσιας συζήτησης στο ΗΒ όταν ο δεξιός τύπος ξεκίνησε μια σκανδαλοθηρική εκστρατεία εναντίον της, εμφανίζοντας τους φοιτητές ως «παλαβούς αριστερούς και οπαδούς της πολιτικής ορθότητας» που «θέλουν να απαγορεύσουν τον Πλάτωνα και τον Καντ από τα πανεπιστήμια».

Παραθέτουμε παρακάτω μεταφρασμένα δύο αποσπάσματα από την επίδικη ανακοίνωση, ως έχει στην ιστοσελίδα του συλλόγου, ώστε ο ελληνόφωνος αναγνώστης να έχει την ευκαιρία να το συγκρίνει με τις Συνέχεια

Κλασσικό
Γνώση,Εθνικισμός,Πολιτική,αποικιοκρατία,εκπαίδευση

ΕΟΚΑ: απελευθέρωση χωρίς δημοκρατία

της Ρεμπέκα Μπράιαντ

 

Το κείμενο που ακολουθεί αποτελεί μετάφραση –με κάποιες συντομεύσεις- του κεφαλαίου με τίτλο «Discipline and freedom» από το βιβλίο Rebecca Bryant, Imagining the modern: the cultures of nationalism in Cyprus, I.B. Tauris & Co Ltd, London 2004 (σ. 166-173). Ο τίτλος και οι σημειώσεις σε αγκύλες είναι του μεταφραστή.

 

Ένας Τουρκοκύπριος δάσκαλος μου αφηγήθηκε ότι, όταν ήταν παιδί, και αυτός και η οικογένειά του φοβόντουσαν να βγουν από το σπίτι τις Κυριακές. Ήταν η ελληνική «εθνική ημέρα», και οι γείτονές τους μετά τη λειτουργία έβγαιναν από στις εκκλησίες έτοιμοι για σύγκρουση. Δυσκολευόταν πολύ να καταλάβει αυτή την περίεργη αλλαγή που μετέτρεπε τους γείτονες σε εχθρούς, αλλά άρχισε να την καταλαβαίνει καλύτερα αργότερα, όταν μπήκε στο Κολλέγιο Επιμόρφωσης Δασκάλων στη Μόρφου. Εκεί, μου είπε, διδάχθηκε τουρκικά τραγούδια από έναν Έλληνα δάσκαλο, και, σε αντίθεση με όσα έλεγε η ελληνική ηγεσία, είχε πάντοτε την αίσθηση ότι οι Έλληνες συμφοιτητές του ήταν περήφανοι, διότι ο συναγωνισμός για τη σχολή ήταν μεγάλος και έβλεπαν τη φοίτησή τους εκεί ως τιμή. Ταυτόχρονα, κάθε μέρα έπαιρνε το λεωφορείο μαζί με τον Μάρκο Δράκο, ο οποίος αργότερα θα γινόταν ένας από τους νεαρούς ήρωες της ΕΟΚΑ. Πάντοτε κουβέντιαζαν και συμπαθούσαν πολύ ο ένας τον άλλο, μέχρι ένα πρωί που ο Τουρκοκύπριος χαιρέτισε το συμφοιτητή του λέγοντας «Μέρχαμπα» και έλαβε την μονολεκτική απάντηση «Ένωσις».

Αυτό ακριβώς θεωρώ ότι είναι το πραγματικό αποτέλεσμα των πειθαρχικών μηχανισμών της Συνέχεια

Κλασσικό
Γλώσσα,Εθνικισμός,εκπαίδευση

Μιλάμε ξένα και το ξέρουμε

του Άκη Γαβριηλίδη

Μια πρακτική που επαναλαμβάνεται τελετουργικά στην ελληνόφωνη δημόσια σφαίρα και που υποτίθεται ότι αποδεικνύει πέραν πάσης αμφιβολίας τη σημασία της αρχαίας ελληνικής, τοπικώς και παγκοσμίως, είναι η απαρίθμηση των πολυάριθμων ξενόγλωσσων λέξεων που έχουν ελληνική προέλευση. Τόσο πολυάριθμων, που κατά βάθος οι ομιλητές των αντίστοιχων γλωσσών υποστηρίζεται ότι «μιλάν ελληνικά χωρίς να το ξέρουν» –όπως είναι και ο τίτλος σχετικού βιβλίου γραμμένου από μία ηλεκτρολόγο μηχανικό, πιανίστρια και «creative director» (η οποία άρα δεν γράφει μόνο ελληνικά, ακόμα και όταν γράφει ελληνικά).

Η παγκόσμια αυτή αίγλη θεωρείται ότι τεκμηριώνει ειδικότερα και την ανάγκη να διδάσκονται τα αρχαία στους Έλληνες μαθητές, ώστε να τους βοηθήσουν να αντιλαμβάνονται καλύτερα την ετυμολογία των λέξεων της νέας ελληνικής και έτσι να τη μιλάνε καλύτερα.

Η επιχειρηματολογία αυτή έχει αρκετά προβλήματα, μερικά από τα οποία έχω προσπαθήσει –και εγώ και άλλοι- να εκθέσουμε στο παρελθόν. Μεταξύ άλλων ότι βασίζεται σε μία στατική αντίληψη της γλώσσας ως συνόλου λέξεων, και σε μία ουσιοκρατική –αλλά όχι γι’ αυτό λιγότερο χαλαρή- αντίληψη του γλωσσικού δανεισμού.

Στο παρόν σημείωμα, θα διατυπώσω μία άλλου τύπου αντίρρηση. Ακόμη και αν δεχθούμε, χάριν του επιχειρήματος, τη θεωρία των «αρχαϊστών» ότι η σημασία και η χρησιμότητα μιας γλώσσας είναι ευθέως ανάλογη των λέξεων που έχει δανείσει σε άλλες, είναι άραγε τόσο αυτονόητα θετικό το Συνέχεια

Κλασσικό
Ανάλυση λόγου,Διαδίκτυο,Λογοτεχνία,εκπαίδευση

Πόσο αγαπάνε τον Ρίτσο οι αυτόκλητοι υπερασπιστές του;

του Άκη Γαβριηλίδη

Απάντηση: καθόλου.

Πεντάρα δεν δίνουν γι’ αυτόν και για την ποίησή του, όπως άλλωστε και για την ποίηση γενικά. Λατρεύουν τον Ρίτσο ως τοτέμ, ως ιερό τέρας, αλλά δεν έχουν ποτέ χαλαλίσει και το χρόνο τους για να τον διαβάσουν. Ούτε καν τώρα, τη στιγμή που δίνουν τον μέχρις εσχάτων αγώνα για να τον προφυλάξουν από τις «εσφαλμένες αναγνώσεις», είναι διατεθειμένοι να μπουν στον κόπο να το κάνουν.

Αυτό το συμπέρασμα μπορούμε να βγάλουμε άφοβα από το όλο νταβαντούρι με αφορμή το πρόσφατο σημείωμά μου για το ποιηματάκι που χρησιμοποιήθηκε στη σχολική γιορτή.

Από την πρώτη στιγμή που δημοσιεύτηκε, το σημείωμα πυροδότησε σε πολλούς και πολλές μία λυσσαλέα αντίσταση, έως άρνηση, με έντονα στοιχεία σκανδαλισμού. (Την αντίδραση αυτή ομολογώ Συνέχεια

Κλασσικό