του Άκη Γαβριηλίδη

Με αφορμή το πρόσφατο σημείωμά μου για την «ιδιοφυή περσόνα των ελληνικών ΜΜΕ», έγιναν διάφορες συζητήσεις, κατά τις οποίες ανασύρθηκαν διάφοροι σκελετοί από την ντουλάπα –ή μάλλον από διάφορες ντουλάπες.

Ένας από αυτούς αφορούσε τον κινηματογραφικό κριτικό, δημοσιογράφο και συγγραφέα Βασίλη Ραφαηλίδη.

Οι παλαιότεροι από μας θυμόμαστε τον Ραφαηλίδη για τη γενναία και έντιμη στάση του να υποστηρίξει τη σκηνοθέτρια Φρίντα Λιάππα –και κυρίως την ελευθερία του λόγου και της τέχνης- από την άθλια συκοφαντική επίθεση Σαββόπουλων, Δοξιάδηδων και λοιπού ελληνοχριστιανικού συρφετού περί το 1990.

Προσωπικά, ήδη από τότε είχα την αδιόρατη αίσθηση ότι, άσχετα από την αξιέπαινη πρακτική στάση του, στο μυαλό του είχε λίγο μπερδεμένα τα πράματα, και ότι οι έννοιες και οι θεωρίες που επιστράτευε σε αυτόν τον αγώνα –και αλλού- δεν ήταν οι πιο συνεκτικές και ισχυρές. Δεν απέδιδα όμως ιδιαίτερη σημασία σε αυτό, διότι στο κάτω κάτω ποιος μπορεί να πει ότι τα έχει όλα λυμένα και ξεκάθαρα στο μυαλό του.

Με αφορμή όμως τα περί Μαλβίνας, κάποιος δημοσίευσε ένα κείμενο που φέρεται ότι είχε δημοσιεύσει ο Ραφαηλίδης, υπό μορφή ανοικτής επιστολής προς εκείνην, με τον τίτλο «Οι γυάλινοι σταρ», στο άθλιο περιοδικό Ρεσάλτο του αριστερού εθνικιστή Θύμιου Παπανικολάου, το 1999. Εξ όσων μπορώ να δω, κανείς δεν έχει αμφισβητήσει τη γνησιότητα του δημοσιεύματος.

Ούτε φαίνεται να έχει προσέξει και σχολιάσει κανείς τον γλοιώδη αντισημιτισμό αυτής της επιστολής.

Αρχικό θέμα της επιστολής είναι μία προσωπική ασυνέπεια την οποία αποδίδει ο επιστολογράφος στην αποδέκτρια, κατηγορώντας την για «προδοσία» επειδή δεν ανταπέδωσε όπως έπρεπε τη στήριξη που αυτός της είχε παράσχει στο παρελθόν.

Για να κάνει πιο πειστική και πιο οδυνηρή την αποκάλυψη της «προδοσίας», ο Ραφαηλίδης σπεύδει να την συνοδεύσει από μία συνταρακτική αποκάλυψη: η Μαλβίνα δεν είναι γνήσια Ελληνίδα.

Τι είναι τότε; Μα φυσικά –τι άλλο;- Εβραία. Ανήκει στη φυλή που είναι συνώνυμο της προδοσίας, της υποκρισίας και της απατρίας. Και, ως κλασική Εβραία, «μεθοδεύει την πώληση της Ελλάδας από τηλεοράσεως» (!).

Προηγουμένως, ο ίδιος ο Ραφαηλίδης σπεύδει ανυπόκριτα να παραδεχθεί ότι ο ίδιος … είναι εθνικιστής! Συγκεκριμένα, είναι «υπέρ του ταξικού εθνικισμού» [sic. Τώρα, τι σημαίνει «ταξικός εθνικισμός», πάρε το αυγό και κούρευτο].

Κατ’ αντιδιαστολή, όμως, η Μαλβίνα είναι «αταξική εθνικίστρια». Ειδικότερα, όπως το εκφράζει στο β΄ πρόσωπο ο επιστολογράφος,

Εσύ όμως είσαι απλώς… καλή Ελληνίδα! Ωστόσο, μέχρι πριν από τέσσερα χρόνια ήσουν καλή, πολύ καλή Εβραία. Η οποία μάλιστα καμάρωνε που γεννήθηκε στο Ισραήλ από γονείς γηγενείς Εβραίους, όχι μετανάστες. Η μητέρα σου σε έφερε στην Ελλάδα όταν ήσουν νήπιο, αλλά ο ζάπλουτος σύζυγός της και πατριός σου, ο τραπεζίτης Σακκάς, φίλος στενός και συνεργάτης του Μαρκεζίνη, δε νομίζω πως σου έδωσε κάτι περισσότερο από τα χρήματά του.

Ε, τι περίμενες δηλαδή από μια «γηγενή» Εβραία! Μόνο για τα λεφτά νοιάζεται, κατά τα λοιπά αδιαφορεί για το όνομα που είναι η ψυχή μας, για ρίζες, για παραδόσεις κ.λπ.

Την κατηγορία της «εβραιοσύνης» ο Ραφαηλίδης την επαναλαμβάνει ακόμα μια φορά παρακάτω, προσθέτοντας αυτή τη φορά και το απαραίτητο συμπλήρωμα: της σιωνίστριας.

Όντας φανατική Εβραία και λιγάκι σιωνίστρια μέχρι πριν από τέσσερα χρόνια, κάποτε κατάλαβες πως, στον τόπο που ζεις και πλουτίζεις οι παραλήπτες της ελληνικότητας είναι περισσότεροι από τους παραλήπτες της εβραϊκότητας. Έγινες, λοιπόν, υποδειγματικά καλή χριστιανή και Ελληνίδα για τις ανάγκες της ακροαματικότητας και μόνο.

Για να μην λείπει τίποτε από το πακέτο, εν κατακλείδι βρίσκουμε ακόμα και την ρητορική απάρνηση του αντισημιτισμού, και, με την ίδια ανάσα, την ενοχοποίηση των ίδιων των Εβραίων γι’ αυτόν.

Δεν είμαι αντισημίτης και το ξέρεις, όμως κοντεύεις να με κάνεις [sic]. Αναλογίσου τις ευθύνες που έχουν οι ίδιοι οι Εβραίοι για την ύπαρξη εν τω κόσμω του αντισημιτισμού.

Με άλλα λόγια: όχι, δεν είμαι εγώ αντισημίτης· απλώς αυτή είναι Εβραία, και για να την εκδικηθώ που με πρόδωσε η κουφάλα, που κέρδισε την εμπιστοσύνη μου και μετά μου έφαγε τα λεφτά, αποκαλύπτω τις «πομπές» της και την παραδίδω βορά στους «πραγματικούς» αντισημίτες που δεν είναι ευγενικοί σαν κι εμένα.

Τουλάχιστον ο Πλεύρης ήταν πιο ειλικρινής.

Η αποκάλυψη αυτής της διάστασης στη σκέψη του Ραφαηλίδη με απογοητεύει, δυστυχώς όμως δεν με εκπλήσσει. Όπως πρώτος εγώ έχω αναδείξει σε τόση έκταση εδώ και δεκαπέντε χρόνια με βάση το αρχετυπικό σχετικό παράδειγμα, ο φθόνος για τον «μικρό λαό που είναι στη ρίζα του κακού» αποτελούσε συστατικό στοιχείο στην νοητική αποσκευή πολλών ελλήνων αριστερών της πρώτης μεταπολεμικής γενιάς.

Και όπως φαίνεται, όχι μόνο της πρώτης.