του Άκη Γαβριηλίδη

Πριν από κανέναν μήνα, ο Θάνος Πλεύρης, εν όψει της υπουργοποίησής του, αποκήρυξε παλαιότερες αντισημιτικού περιεχομένου τοποθετήσεις του και ζήτησε συγνώμη «από τον εβραϊκό λαό».

Οι περισσότεροι αριστεροί και αντιρατσιστές χλεύασαν αυτή τη συγνώμη, την οποία θεώρησαν ανειλικρινή, και ισχυρίστηκαν –δικαίως- ότι κάποιος που έχει πει τέτοια πράγματα δεν κάνει για υπουργός.

Καθ’ όλο το τελευταίο διάστημα, όμως, οι ίδιοι πάνω-κάτω άνθρωποι δεν είχαν κανένα πρόβλημα να ανακηρύξουν ως αιώνιο σύμβολο της αριστεράς, της ρωμιοσύνης, του πατριωτισμού και της οικουμενικότητας κάποιον που δεν έκανε απλώς τοποθετήσεις αντισημιτικού περιεχομένου, αλλά ο ίδιος παραδέχθηκε απερίφραστα και με υπερηφάνεια ότι είναι αντισημίτης[1]. Στη συνέχεια δε αρνήθηκε πεισματικά να ανασκευάσει ή, πολύ περισσότερο, να ζητήσει συγνώμη, έστω υποκριτική, είτε εκείνη τη στιγμή (μολονότι ο συνομιλητής του του έδωσε την ευκαιρία να κάνει μία τιμητική υποχώρηση και να οχυρωθεί πίσω από τον φερετζέ του «αντισιωνισμού», εκείνος όχι μόνο δεν πιάστηκε από αυτή τη σανίδα σωτηρίας αλλά του την αντιγύρισε κατακέφαλα) είτε οποιαδήποτε άλλη στιγμή μεταγενέστερα, μέχρι το θάνατό του.

Η μετά θάνατον ανακήρυξη του Μίκη Θεοδωράκη σε ένα τέτοιο σύμβολο, η αναδιεκδίκηση και η επανεισδοχή του στους κόλπους της αριστεράς, δεν έγινε χωρίς αντιστάσεις· υπήρξαν κάποιοι που αντέδρασαν ή υπήρξαν επιφυλακτικοί. Πλην όμως, ακόμα και στα λεγόμενα αυτής της μειοψηφίας, ο αντισημιτισμός έπαιξε ελάχιστο ρόλο. Οι όποιες ενστάσεις προβλήθηκαν, εστιάζονταν στη στήριξή του προς τον Κωνσταντίνο Καραμανλή το 1974 και την υπουργοποίησή του στην κυριάρχηση Μητσοτάκη το 1990. Πολύ λίγοι αναφέρθηκαν στον αντισημιτισμό του, και κανείς –όσο υπέπεσε στην αντίληψή μου- στη συμμετοχή του στα αντιμακεδονικά συλλαλητήρια, δηλαδή στην προσυπογραφή του στην αποικιοκρατική άρνηση της αυτοδιάθεσης ενός λαού.

Το γεγονός ότι κάποιος ζητά να ταφεί ως κομμουνιστής και το αίτημα αυτό γίνεται ενθουσιωδώς δεκτό και υλοποιείται από τους ενδιαφερομένους, δείχνει ότι ο αντισημιτισμός δεν συνιστά κατά κανέναν τρόπο πρόβλημα για την ελληνική αριστερά, ούτε, κατά τεκμήριο και κατά μείζονα λόγο, για την ελληνική κοινωνία στο σύνολό της: μπορείς κάλλιστα να είσαι υπερήφανος αντισημίτης και να αναδειχθείς σε ήρωα τόσο της μιας, όσο και της άλλης.

[1] Πράγμα που μέχρι τότε αρνούνταν όποτε το είχα επισημάνει εγώ και μερικοί άλλοι, προσκομίζοντας στοιχεία από το γραπτό έργο του, το αρκετά πρώιμο –π.χ. ήδη από το βιβλίο του Star System, γραμμένο το 1984 όταν ήταν ακόμα μέλος του ΚΚΕ.