του Αλέξανδρου Κεσσόπουλου
Πριν από λίγα χρόνια, στις αρχές ενός φθινοπώρου, έτυχε να σταθώ απέναντι σε μερικές δεκάδες φοιτητών για να παραδώσω το πρώτο μάθημα που θα παρακολουθούσαν στο πανεπιστήμιο. Σκεφτόμουν, για αρκετές μέρες, πού ακριβώς έπρεπε να τους καλωσορίσω. Τι έπρεπε να συμπεριλάβω στην περιγραφή των συστατικών στοιχείων της πανεπιστημιακής ζωής;
Δεν θυμάμαι τι ακριβώς τους ανέφερα. Θυμάμαι μόνο ότι εν μέρει αυτολογοκρίθηκα. Δεν είπα, δηλαδή, ευθέως στις φοιτήτριες και τους φοιτητές ότι μία από τις σημαντικότερες πτυχές του ελληνικού πανεπιστημίου, όπως τουλάχιστον εγώ το γνώρισα στα φοιτητικά μου χρόνια, ήταν οι γενικές του συνελεύσεις.
Εκεί, στο μεγάλο αμφιθέατρο με τους καπνούς και τις φωνές, δίνεται διαχρονικά η μοναδική ευκαιρία σε έναν νέο άνθρωπο να έρθει σε άμεση επαφή με ένα ουράνιο τόξο ιδεών. Από αυτό το σχολείο περάσαμε πολλές γενιές φοιτητών και μάθαμε στην πράξη τι είναι η πολιτική, τι είναι η δημοκρατική αντιπαράθεση, η ρητορική δεινότητα, οι μεγάλες αφηγήσεις, οι ιδεολογίες, όπως ο φιλελευθερισμός, ο σοσιαλισμός, ο συντηρητισμός, ο κομμουνισμός. Για να το πω διαφορετικά, σε αυτή την αγορά των ιδεών, σε αυτό το πεδίο της ζωντανής πολιτικής διαμάχης, δόθηκε η δυνατότητα σε εκατοντάδες χιλιάδες νέων ανθρώπων να διαμορφώσουν την πολιτική και ιδεολογική τους ταυτότητα. Ελεύθερα και αδιαμεσολάβητα. Χωρίς τη βία της μίας άποψης του οικογενειακού περιβάλλοντος, χωρίς τη βία της χειραγώγησης των συστημικών ΜΜΕ. Στη γενική συνέλευση της σχολής, όπως τη ζήσαμε πολλές γενιές φοιτητών, είχε την άνεση να μιλήσει και να επιχειρηματολογήσει ο καθένας, όσο μικρή παράταξη και αν εκπροσωπούσε. Προφανώς με λίγες εξαιρέσεις, προφανώς με κάποια περιστατικά λεκτικής ή σωματικής βίας. Αλλά η ελεύθερη έκφραση ήταν ο κανόνας. Και πρέπει να ομολογήσω ότι, απ’ όταν έφυγα από το πανεπιστήμιο ως φοιτητής, τέτοια συνθήκη ελευθερίας δεν ξανασυνάντησα, ούτε ως πομπός ούτε ως δέκτης πολιτικών απόψεων, σε κανέναν άλλο χώρο.
Και κάτι ακόμη. Η πολιτικοποίηση δεν ήταν μια διαδικασία άσχετη με την εκπαίδευση. Αντίθετα, για πολύ κόσμο ήταν μια διαδικασία που εξελίχθηκε παράλληλα με τις σπουδές. Ως φοιτητές με πολιτική συνείδηση μάθαμε να βλέπουμε το αντικείμενο των σπουδών μας με κριτική ματιά. Μάθαμε, τουλάχιστον όσοι ασχοληθήκαμε με τις κοινωνικές επιστήμες, ότι κάθε μεμονωμένο πολιτικό, κοινωνικό, νομικό φαινόμενο γίνεται καλύτερα αντιληπτό όταν ενταχθεί στη μεγάλη εικόνα, την εικόνα των κοινωνικών συγκρούσεων και της μάχης των ιδεών. Για να το πω με απλά λόγια, η πολιτικοποίηση από τις γενικές συνελεύσεις δεν μας έκανε μόνο ενεργούς πολίτες, μας έδωσε τα ερεθίσματα για να γίνουμε και καλύτεροι επιστήμονες. Ή, τουλάχιστον, επιστήμονες με έναν ευρύτερο ορίζοντα από αυτόν που θα είχαμε αν μέναμε καθηλωμένοι μόνο στις παραδόσεις και τα συγγράμματα.
Νομίζω ότι δεν είμαστε λίγοι αυτοί που αισθανόμαστε απόφοιτοι των γενικών συνελεύσεων. Σε αυτόν τον θεσμό της πανεπιστημιακής ζωής νομίζω ότι χρωστάμε πολλές και πολλοί όχι μόνο τη δημοκρατική μας συνείδηση, τα εξωσχολικά μας διαβάσματα, την επαφή μας με ιδέες και οράματα, αλλά ακόμη και την κατεύθυνση που πήραν οι μεταπτυχιακές και διδακτορικές μας σπουδές.
Ως απόφοιτοι, λοιπόν, των γενικών συνελεύσεων, ακούμε και διαβάζουμε, με ένα αίσθημα έντονου θυμού, ότι το Υπουργείο σχεδιάζει να απονευρώσει (ή και να καταργήσει;) τις φοιτητικές παρατάξεις μέσα από τη θεσμοθέτηση εκλογών με ένα ενιαίο ψηφοδέλτιο. Ουσιαστικά, δηλαδή, εξετάζεται η κατάργηση του πολιτικού διαλόγου και της ιδεολογικής αντιπαράθεσης μέσα στα πανεπιστήμια.
Τις λέξεις μου γενικά τις μετράω. Αλλά αν προχωρήσει η προσπάθεια υλοποίησης ενός τέτοιου πολιτικού σχεδίου, όπως διαδίδεται τις τελευταίες μέρες, η μάχη που θα δοθεί, θα είναι κυριολεκτικά υπέρ βωμών και εστιών.
Nomadic universality 
Υπάρχει κάτι πιο δημοκρατικό από την εκλογή προσώπων και όχι πολιτικών/κομματικών/ιδεολογικών «κουτιών»;
Μου αρέσει!Μου αρέσει!
Λίγα άρθρα μου προκάλεσαν τέτοια απέχθεια, όσο αυτό.
» . Για να το πω με απλά λόγια, η πολιτικοποίηση από τις γενικές συνελεύσεις δεν μας έκανε μόνο ενεργούς πολίτες, μας έδωσε τα ερεθίσματα για να γίνουμε και καλύτεροι επιστήμονες.»
Ποια πολιτικοποίηση; Κομματικοποίηση και άγιος ο θεός, θες να πεις..
Όσο για τον αν γίνατε ενεργοί πολίτες και καλλίτεροι επιστήμονες, δεν θα το κρίνετε εσείς, αλλά εμείς, οι πολίτες.
Σιτιζόμενοι από το πρυτανείο γίνατε, και βάλατε το χεράκι σας να γίνει η Ελλάδα, μια ανυπόληπτη χώρα, μια χώρα, που ανάμεσα στα άλλα αρνητικά ρεκόρ, δεν παράγει ούτε επιστήμη και ζει με θεόρατα χρέη, ελπίζοντας ότι κάποια στιγμή θα διαγραφούν.
Η Αριστερά (ο αρθρογράφος κάνει μπαμ ότι είναι Αριστερός) έχει δύο πνεύμονες.
Αυτόν του εργαζόμενου λαού (οι περισσότεροι δημόσιοι υπάλληλοι) και τον άλλο του πανεπιστημιακού χώρου και του φοιτητικού κόσμου. Στον πρώτο, η επιρροή της βρίσκεται σε χειμέριο ύπνο. Για τον δεύτερο, ανησυχεί ότι η επιρροή της θα περιέλθει στην ίδια κατάσταση.
Άσε που ελπίζει πως η σύγκρουση με την κυβέρνηση, ίσως να έχει κάτι από εκείνες τις παλιές συγκρούσεις, που ναι μεν έδιναν νόημα στην χωρίς νόημα Αριστερά και τα κόμματα της, αλλά οι ίδιες, οι καθ’ αυτές συγκρούσεις, δεν είχαν κανένα νόημα – πλην μερικά οικονομικά προνόμια παραπάνω στους.. ενεργούς πολίτες και στους καλούς επιστήμονες.
Πάρτε ΟΛΑ τα κόμματα σας και τις ιδεολογίες σας, και βγείτε έξω από τα ΑΕΙ!
Έψαξα στη google για του λόγου του και ανάμεσα στα άλλα, βρήκα και αυτό:
» Θεμελιώδεις αρχές κάθε φιλελεύθερης αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας αποτελούν ο πολυκομματισμός και ο πολιτικός πλουραλισμός. Από τις αρχές αυτές προκύπτει η υποχρέωση του κράτους να διασφαλίζει ένα πλαίσιο στοιχειωδώς υγιούς ανταγωνισμού μεταξύ των πολιτικών δυνάμεων. Βασικές προϋποθέσεις για τη διαπάλη των πολιτικών ιδεών συνιστούν η χρηματοδότηση των κομμάτων από το Κράτος και η δυνατότητά τους να προβάλλουν τις πολιτικές τους θέσεις μέσω της ραδιοτηλεόρασης. Το Σύνταγμα, άλλωστε, ορίζει ότι η ραδιοφωνία και η τηλεόραση υπάγονται στον άμεσο έλεγχο του Κράτους, ο οποίος έχει ως σκοπό την αντικειμενική και με ίσους όρους μετάδοση πληροφοριών και ειδήσεων. Τα τελευταία χρόνια καταγράφεται μια προϊούσα απόκλιση μεταξύ του περιεχομένου και του τρόπου εφαρμογής του παραπάνω κανόνα. Ιδίως, μάλιστα, μετά την εκλογική αναμέτρηση του περασμένου Ιουλίου, ο λόγος και οι προγραμματικές θέσεις της αξιωματικής αντιπολίτευσης δεν υποβαθμίζονται απλώς, αλλά αγνοούνται συστηματικά από τα κυρίαρχα μέσα ενημέρωσης, δημόσια και ιδιωτικά. Με άλλα λόγια, παρά τις σχετικές επιταγές του Συντάγματος και των νόμων, οι ραδιοφωνικοί και τηλεοπτικοί σταθμοί διαμορφώνουν την ατζέντα τους χωρίς να λογοδοτούν πουθενά. Το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης είναι ουσιαστικά απόν. Οι μόνες περίοδοι κατά τις οποίες επικρατεί μια στοιχειώδης τήρηση τόσο των νομικών κανόνων όσο και της δημοσιογραφικής δεοντολογίας είναι οι προεκλογικές. Δηλαδή, κατά μέσο όρο, ένα χρονικό διάστημα ενός μήνα κάθε τριετία ή τετραετία. Παρότι η κοινωνία έχει πλέον εθιστεί σε αυτή την (αντι)θεσμική πραγματικότητα, κάποιες στιγμές ο κυνισμός έρχεται και υπερβαίνει ακόμη και αυτά τα ευρύτατα όρια ανοχής και αντοχών που μπορεί να επιδεικνύει ένας πολίτης με στοιχειώδεις δημοκρατικές ευαισθησίες. Ένα τέτοιο παράδειγμα είχαμε προχτές. Το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης οργάνωσε συνέντευξη τύπου με σκοπό να παρουσιάσει τις θέσεις και τις προτάσεις του για την αντιμετώπιση της βαθιάς οικονομικής ύφεσης στην οποία εισέρχεται η χώρα. Η συνέντευξη τύπου διήρκεσε μιάμιση ώρα, κατά την οποία αρχικά παρουσιάσθηκε το πρόγραμμα και στη συνέχεια απαντήθηκαν ερωτήσεις δημοσιογράφων. Από αυτή τη διαδικασία τα μεν ιδιωτικά κανάλια δεν προέβαλαν απολύτως τίποτε σε ζωντανή μετάδοση, ενώ η δημόσια τηλεόραση διέκοψε τη σύνδεσή της μετά από είκοσι λεπτά. Ήταν σχεδόν κωμικό να απαντώνται ερωτήσεις δημοσιογράφων που εργάζονται σε τηλεοπτικούς σταθμούς και οι σταθμοί αυτοί να μην καλύπτουν το πολιτικό γεγονός.»
Άκου τι λέει: το κράτος οφείλει να χρηματοδοτεί τα κόμματα. Για πιο λόγο, παρακαλώ; Για να διασπούν την κοινωνία σε κομμάτια και σε ατέρμονες ταξικές συγκρούσεις..
Για να μάχονται για την εξυπηρέτηση προσωπικών και κομματικών συμφερόντων.
Και η κοινωνία; Η κοινωνία, οφείλει να θυσιάζεται για το κομματικό συμφέρον.
Αυτή είναι η αλήθεια, με λίγα λόγια.
Μυρίζει ΣΥΡΙΖΑ, αν και διαβάζεται μέσα από τα σόσιαλ μίντια.
Μου αρέσει!Μου αρέσει!
Φαντάζομαι ότι το ιδανικό σας ήταν η δικτατορία των συνταγματαρχών, έτσι;
Τότε που τα κόμματα ήταν έξω από τα ΑΕΙ και οι όποιες οσμές θύμιζαν ΣΥΡΙΖΑ είχαν σχολαστικά απολυμανθεί.
Μου αρέσει!Μου αρέσει!
Πού τους θυμήθηκες τους ανεγκέφαλους χουντικούς; Δεν με αντιπροσωπεύει κανένα κόμμα, κανένας δικτάτορας, κανένας τύραννος.
Η πολιτική πραγματοποιεί πολύ λιγότερα από ότι υπόσχεται, αλλά είναι ένα αναγκαίο «κακό».
Έχω όμως πρόβλημα με τα κόμματα και τους οπαδούς τους. Τουλάχιστον, με αυτά της Ελλάδας.
Έχουν θυσιάσει το μέλλον της χώρας (κόμματα και οπαδοί και η πελατειακή τους σχέση), στο όνομα των συμφερόντων τους.
Δεν έχω αυταπάτες, ξέρω πως δεν πρόκειται να απαλλαχθούμε από αυτά στο ορατό μέλλον. Προσωπικά, μπορώ να φανταστώ μια περισσότερη δημοκρατία χωρίς αυτά.
Και μια και δεν γίνεται να τα καταργήσουμε, τουλάχιστον ας περιορίσουμε την δράση τους σε χώρους που έτσι ή αλλιώς δεν μπορούν να προσφέρουν, αλλά και ούτε θέλουν να προσφέρουν.
Τα πανεπιστήμια είναι χώροι γνώσης, λόγου, παιδείας, επιστήμης, έρευνας, τεχνολογίας, καινοτομίας και όχι χώροι κομματικού διαλόγου.
Άλλωστε τα κόμματα, όπως είπα ήδη, νοιάζονται για το συμφέρον τους και την κατάληψη της εξουσίας και βλέπουν τα πανεπιστήμια σαν ένα «έτοιμο πιάτο» για να προπαγανδίζουν τα συμφέροντα τους, να αντλούν κύρος και πολιτική ισχύ.
Τι σχέση μπορούν να έχουν τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα με όλα αυτά;
Και είναι γνωστό τοις πάσι ότι οι κομματικοί παράγοντες, έχουν άγνοια από θέματα που αφορούν την σύγχρονη λειτουργία των ελληνικών πανεπιστημίων (έχουν άγνοια και σε πολλά άλλα θέματα).
Όπως πολλοί ομολογούν, είναι «κάτω του μετρίου».
Μου αρέσει!Μου αρέσει!
Μου τους θύμισες εσύ.
Και εκείνων το ιδανικό ήταν ένα πανεπιστήμιο -και μία χώρα- χωρίς κόμματα.
Μου αρέσει!Μου αρέσει!
Το μπουζούκι είναι όργανο, ο αστυνομικός είναι όργανο, άρα ο αστυνομικός είναι μπουζούκι.
Οι χουντικοί δεν ήθελαν τα κόμματα, εγώ δεν θέλω τα κόμματα, άρα είμαι χουντικός.
Μάλιστα.
Μου αρέσει!Μου αρέσει!