του Άκη Γαβριηλίδη
Διαβάζοντας το λόγο όσων επιχειρούν να δικαιολογήσουν, ή να σχετικοποιήσουν, τη φασιστική επίθεση εναντίον του δήμαρχου της Θεσσαλονίκης την περασμένη εβδομάδα, στη βάση τού ότι «και αυτός προκάλεσε με τη δήλωσή του», ένα πράγμα –μεταξύ πολλών άλλων- που μου κάνει εντύπωση είναι ότι, σε αυτόν, διενεργείται συστηματικά μία υποκατάσταση.
Η δήλωση η οποία φέρεται να προκάλεσε τους φασίστες έλεγε επί λέξει: «χέστηκα αν ο Κεμάλ σκότωσε Έλληνες».
Όλοι όμως οι απολογητές των φασιστών, ακόμη και οι μη Πόντιοι, ισχυρίζονται ότι η δήλωση αυτή προσέβαλε και προκάλεσε τους Ποντίους –όχι τους Έλληνες γενικά. Πολλές φορές, η υποκατάσταση αυτή καταλαμβάνει και το ίδιο το κείμενο της αρχικής δήλωσης, η οποία παρατίθεται αλλαγμένη σε «χέστηκα αν ο Κεμάλ σκότωσε Έλληνες του Πόντου» (ή απλώς «Ποντίους»).
Συχνά, όπως στο παραπάνω δημοσίευμα, πρόκειται για σκόπιμη παραποίηση. Άλλες φορές όμως, κυρίως κατά την από στόμα σε στόμα μετάδοση, η διολίσθηση γίνεται «αυθόρμητα», χωρίς να το προσέχει καν ο ενδιαφερόμενος.
Αυτό δείχνει ότι πλέον, στη συλλογική συνείδηση, η ιδιότητα του Ποντίου έχει αμφιμονοσήμαντα ταυτιστεί με την ιδιότητα του θύματος (γενοκτονίας), της ηρωικής θυσίας, τόσο που το ένα σημαίνον μπορεί –αν όχι οφείλει- να παίρνει απροβλημάτιστα τη θέση του άλλου.
Ωστόσο, η Βουλή των Ελλήνων έχει αναγνωρίσει δύο ξεχωριστές γενοκτονίες, και έχει ορίσει δύο διαφορετικές ημερομηνίες εορτασμού τους: τη «γενοκτονία των Ελλήνων της Μικράς Ασίας από το Τουρκικό Κράτος», η οποία τιμάται (όχι και πολύ ενθέρμως) στις 14 Σεπτεμβρίου, και τη «γενοκτονία του Ποντιακού Ελληνισμού» η οποία τιμάται (εν ανάγκη και με ξυλοδαρμούς) στις 19 Μαΐου. Οι δύο αυτές ημέρες καθιερώθηκαν με τέσσερα χρόνια διαφορά: το 1994 η μία και το 1998 η άλλη. Ωστόσο, στην κούρσα που ξεκίνησε τότε, η ποντιακή γενοκτονία άφησε χιλιόμετρα πίσω την ελληνική μολονότι ξεκίνησε με χάντικαπ.
Το γεγονός ότι στην κοινωνική/ γλωσσική χρήση επικράτησε συντριπτικά η δεύτερη ρίχνοντας στην αφάνεια την πρώτη, η οποία έμεινε ουσιαστικά μια γενοκτονία χωρίς απογόνους –ή, τουλάχιστον, χωρίς απογόνους που θίγονται από την αμφισβήτησή της- και χωρίς διεκδικητές, μπορεί να μας οδηγήσει να βγάλουμε μερικά συμπεράσματα.
Και πρώτα απ’ όλα, αρκεί από μόνο του για να διαψεύσει την υποτιθέμενη φυσικότητα με την οποία αναφέρονται όλοι στην «ποντιακή γενοκτονία» σαν να είναι ένα αδιαφιλονίκητο, αυτονόητο και γνωστό σε όλους γεγονός. Διότι δείχνει ότι «γεγονότα» υπάρχουν πολλά, αλλά οι κοινωνικές πρακτικές δεν προκύπτουν από «γεγονότα». Προκύπτουν από μια επιθυμία να οικειοποιηθούμε «γεγονότα» και να τα βάλουμε στο λόγο μας. Η αναφορά αυτή δεν είναι η κοινότοπη επανάληψη μιας εδραιωμένης αλήθειας· είναι μια πολιτική επιλογή ανάμεσα σε περισσότερες δυνατές.
Η βασική πηγή βεβαιότητας, και το έσχατο επιχείρημα, για το ότι «γενοκτονία τελέστηκε και είναι πρόκληση να αμφισβητείται», ήταν πάντα ότι «το αναγνώρισε η Βουλή των Ελλήνων, και συνιστά αντεθνική στάση να αμφισβητούμε μια κρατική απόφαση». Ωστόσο, πέραν της προφανούς αντίρρησης ότι η επιστημονική αλήθεια δεν είναι ζήτημα ψηφοφοριών, εν προκειμένω γεννάται και η ένσταση της εσωτερικής ασυνέπειας ενός τέτοιου ισχυρισμού: η Βουλή των Ελλήνων αναγνώρισε δύο «γεγονότα», αλλά το ένα ουσιαστικά λησμονήθηκε· πάντως δεν είναι σε θέση να πυροδοτήσει ιερή αγανάκτηση ή άλλες συναισθηματικά φορτισμένες αντιδράσεις.
Αν αυτό είναι σε θέση να το κάνει μόνο η «ποντιακή γενοκτονία», αυτό οφείλεται στο ότι συνδέεται με ένα ιδιαίτερο καθεστώς απόλαυσης, όπως έχω εδώ και καιρό υποστηρίξει στο σχετικό βιβλίο μου. Η 19η Μαΐου έχει αποκρυσταλλωθεί ως η εθνική επέτειος του ποντιακού ψευδοκράτους· είναι πλέον μια πραγματική Pontian pride day, η κατεξοχήν μέρα επιβεβαίωσης της χωριστής ποντιακής υποκειμενικότητας σε (σχετική) αυτονομία από την ελληνική.
Ίσως έτσι να εξηγείται το μίσος και η ανταγωνιστική διάθεση απέναντι στο gay pride που διαδόθηκε ψευδώς ότι διεξαγόταν την ίδια μέρα, η αίσθηση ότι αυτό «προσβάλλει» τον άλλο εορτασμό και μειώνει τη σημασία του. Ή μάλλον, πρώτα απ’ όλα, η ίδια η διάδοση του αστικού αυτού μύθου.
Παράθεμα: Πώς οι Πόντιοι καπέλωσαν τους Έλληνες… « απέραντο γαλάζιο
Δεν είμαι σίγουρος ότι η «γενοκτονία» (στην πραγματικότητα πρόκειται για εθνοκάθαρση μέσω βίαιης εκδίωξης και όχι για γενοκτονία) του μικρασιατικού ελληνισμού «έπεσε στην αφάνεια» και ότι «δεν είναι σε θέση να πυροδοτήσει ιερή αγανάκτηση ή άλλες συναισθηματικά φορτισμένες αντιδράσεις». Ας μην ξεχνάμε την υστερία γύρω από τη Ρεπούση και την έκφραση «συνωστισμός» στα σχολικά εγχειρίδια.πριν από μερικά χρόνια.
Μου αρέσει!Μου αρέσει!
Αυτό που εννοούσα είναι ότι η όποια διάθεση για συναισθηματικές αντιδράσεις βαθμιαία απορροφήθηκε από τη μία γενοκτονία. Κανείς δεν μιλάει σήμερα για «γενοκτονία των Μικρασιατών Ελλήνων» (παρά μόνο το αγγλόφωνο λόμπυ στις σχετικές διεθνείς προσπάθειές του να εκμαιεύσει κάποιου είδους αναγνώριση από ξένους, για τους οποίους ο όρος «Πόντιοι» δεν λέει πολλά πράματα).
Ακόμα και για την Ρεπούση, κυρίως Πόντιοι είχαν την πρωτοβουλία τότε, και της το φύλαξαν μανιάτικο για πολλά χρόνια μετά. Με χαρακτηριστικό παράδειγμα τον προσφάτως αποβιώσαντα Χάρρυ Κλυνν.
Π.χ.:
https://hellenicrevenge.blogspot.com/2012/05/video_3466.html
Μου αρέσει!Μου αρέσει!
Πολυ καλή ανάλυση αλλα θα πρέπει να βάλεις μέσα νομίζω και την «δυναμική» που έχει ο «ποντιακός ελληνισμός» μέσα στο ελληνικό κράτος και ειδικά στην Βόρεια Ελλάδα. Δες πχ την άλλη μέρα που συγκεντρωνονται οι Πόντιοι (15 Αυγουστου στην Παναγία Σουμελα) πόσοι βουλευτές, υπουργοί κλπ πάνε για να συλλέξουν κανένα ψηφαλάκι. Ειδικά οι τελευταιοι γνωρίζουν πόσο κλειστη είναι η κοινωνία των Ποντίων κ γι αυτό μια απουσία των τοπικών αρχόντων θα μπορούσε να παρεξηγηθεί και να μειώσει την πολιτική τους επιρροή.
Ακόμη, μεγάλο ρόλο παίζει κ πως πήραν θέσεις μέσα στον ελληνικό κράτος μετα τον Εμφύλιο, δλδ όσοι ήθελαν να βρουν μια δουλειά κλπ. εγιναν πιο εθνικοφρονες και από τους παλιους κατοίκους της Β. Ελλάδος.
Μου αρέσει!Μου αρέσει!
Δες εδώ
https://wp.me/p1eY1R-1gl
Και γενικότερα το σύνολο του βιβλίου
Μου αρέσει!Μου αρέσει!
Ο μέσος Πόντιος (και εγώ), σκέπτεται ως εξής. Μας έδιωξαν από την γη μας, Ασιάτες εισβολείς/κατακτητές, λόγω της θρησκείας/εθνικότητας μας. Μεταναστεύσαμε σε κράτος, που φέρει το όνομα του έθνους, στο οποίο ανήκουμε, και σε περιοχές που θεωρούνται ελληνικές ιστορικά (από εμάς και όχι μόνο) Εκεί βρήκαμε να διαμένουν άλλες εθνικότητες, ξένες προς τους Έλληνες (έθνος ανάδελφον), οι οποίες μας θεώρησαν ξένους.
Νομίζω στο πλαίσιο αυτό, το γεγονός ότι οι Πόντιοι, είχαν εθνικιστικά αισθήματα και δράση, όχι μόνο παράξενο δεν ήταν, αλλά πιστεύω ότι ήταν το μόνο λογικό να συμβεί.
Δεν ξέρω αν η ανάλυση που κάνετε, είναι μια «αριστερή» προσέγγιση της ιστορίας, αλλά έχω παρατηρήσει, ότι οι Έλληνες παντού, έχουν άδικο. Τίποτα δεν τους ανήκει. Είναι οι μόνοι που έχασαν την γενετική τους ομοιογένεια. Δεν ήταν πολίτες β’ διαλογής (Τουρκοκρατία), και δεν καταπιέζονταν. Έκαναν ιμπεριαλιστικό πόλεμο (Μικρασιατική εκστρατεία). Και άλλα πολλά.
Διαβάζοντας τα φόρουμ, αισθάνομαι ότι μονά-ζυγά είναι «δικά τους».
Μου αρέσει!Μου αρέσει!
Δεν υπάρχει «μέσος» και «άκρος» Πόντιος.
Κάθε άνθρωπος, και κάθε Πόντιος, σκέφτεται διαφορετικά. Ας μην τους τσουβαλιάζουμε.
Οι Πόντιοι οι ίδιοι είναι Ασιάτες. Απ’ ό,τι ξέρω, ο Πόντος στην Ασία βρίσκεται, όχι στην Ευρώπη.
Η υποτιθέμενη «εισβολή» των «Ασιατών» έλαβε χώρα περίπου από τον 13ο αιώνα. Ωστόσο, κανείς Πόντιος δεν διώχθηκε τότε από τη γη του για να πάει στην Ελλάδα. Ούτε ένας.
Αυτό συνέβη μόνο τον 20ό αιώνα, όταν επικράτησε ο εθνικισμός (δηλαδή η θεωρία ότι σε κάθε κράτος πρέπει να βρίσκονται μαζεμένα όλα τα μέλη ενός έθνους και μόνο αυτά). Στην επικράτηση αυτή πρωταγωνιστικό ρόλο έπαιξε η συγκρότηση του ελληνικού κράτους, και ειδικότερα η εισβολή του στη Μικρά Ασία. Εάν αυτό δεν είχε συμβεί, οι Πόντιοι ακόμα θα βρίσκονταν στον Πόντο. Όπου εν πολλοίς βρίσκονται ακόμα, νοερά.
Ο εθνικισμός δεν είναι «λογικός», και πολύ λιγότερο δεν είναι «το μόνο λογικό να συμβεί». Η γνωμάτευση αυτή είναι εσφαλμένη πραγματολογικά. Υπήρξαν, και υπάρχουν, πολλοί Πόντιοι που δεν έχουν εθνικιστικά αισθήματα. Επιπλέον, και από αυτούς που έχουν, ο εθνικισμός τους είναι πρωτίστως ποντιακός, όχι ελληνικός.
Δεν ξέρω ποια «φόρουμ» διαβάζετε. Εάν υπάρχουν κάποιοι που λένε ότι είναι «μονά ζυγά δικά τους», ζητήστε το λόγο από εκείνους. Εγώ δεν ανέφερα τίποτε για «δικά μας» ή «δικά τους» (ποιανών δηλαδή;). Έγραψα αντιθέτως ότι η επιμονή της ποντιακής ταυτότητας δεν είναι (ελληνικός) εθνικισμός, αλλά ως ένα βαθμό είναι αντίσταση στον εξελληνισμό.
Μου αρέσει!Μου αρέσει!
Μολονότι θα έπρεπε να είναι αυτονόητο, γνωστοποιείται και ρητά σε κάθε ενδιαφερόμενο ότι σχόλια τα οποία περιέχουν προσωπικούς μειωτικούς χαρακτηρισμούς χωρίς καμία αιτιολόγηση δεν γίνονται δεκτά σε αυτό το μπλογκ.
Μου αρέσει!Μου αρέσει!
Ασκείτε λογοκρισία κύριε ερευνητά … Αν αναφέρεστε στο δικό μου σχόλιο, απαντούσε στις προπαγανδιστικές σας μπούρδες και είχα έναν-δύο χαρακτηρισμούς (ευπρεπέστατους) για εσάς ως δημοσιολογούντα…Δεν σας αφορούσε προσωπικά σαν άνθρωπο ( πράγμα αδιάφορο).
Μου αρέσει!Μου αρέσει!
Το προηγούμενο σχόλιο διατυπώνει έναν γενικό κανόνα. Δεν αναφέρεται ατομικά σε κάποιο σχόλιο.
Μου αρέσει!Μου αρέσει!
Η Ημιμάθεια θεριζεί στο ποστ και στα σχόλια.Βλέπω συνεχώς μια τάση αντιθετική που θέλετε να δημιουργήσετε με 2 πόλους απο την μία τους Πόντιους και απο την άλλη τους άλλους μικρασιάτες.Γιατί ονομάζετε τους μεν Πόντιους και τους άλλους Έλληνες?Να δείξτετε τι?Οι μεν ειναι Έλληνες του πόντου οι δε Έλληνες της Μικράς ασίας και οχι δεν ειναι ασιάτες επειδή ζούνε στην ασία.Είστε μήπως γενετιστής?Είναι το Ελληνικό γενος ασιατικό?Τουναντίον οι σημερινοί Νεοέλληνες ειναι πιο ευρωπαίοι γενετικά απο τους Προγόνους τους λόγω της σλαβικης επιδρομής στα βαλκάνια
Είστε μονόπλευρος,ας μην κοροιδευόμαστε ποιοι στην σημερινη Ελλάδα κρατούνε τα ήθη ,τα έθιμα και τις παραδόσεις τους?Οι κρητικοι και οι ποντιοι,κανένας άλλος σε τόσο μεγάλο βαθμό.Έχετε σκεφτεί πως ίσως αυτό το ΚΑΠΕΛΩΜΑ που λέτε συνεχώς ειναι η προσπάθεια των ποντίων να αναδείξουν το γεγονός με συνέδρια ,με συγκεντρώσεις και με όλα τους τα μέσα και η αδιαφορία των άλλων μικρασιατών για το δικό τους παρελθόν?Μάλλον οχι!Ως Μη πόντιος τυχαίνει να ξέρω πολύ καλά την ιστορία και τέτοιου είδους άρθρα δείχνουν την αμάθεια και την ζήλεια ορισμένων. Περιοριστείτε σε αντικείμενα του γνωστικού σας επιπέδου
Μου αρέσει!Μου αρέσει!
Το γνωστικό μου επίπεδο, κ. Νικολάου, μια που αναφερθήκατε σε αυτό και θελήσατε να τα συγκρίνουμε για το ποιος το έχει πιο μακρύ, είναι εκείνο του μεταδιδάκτορα πολιτικής ανθρωπολογίας.
Το σχετικό δίπλωμα μου χορηγήθηκε από το Παν/μιο Μακεδονίας μετά την κατάθεση εργασίας με τίτλο Εμείς οι έποικοι. Ο νομαδισμός των ονομάτων και το ψευδοκράτος του Πόντου. Η εργασία αυτή έχει εκδοθεί και σε βιβλίο. Μπορείτε να βρείτε πληροφορίες γι’ αυτό στο διαδίκτυο. Επίσης, σε αυτό εδώ το μπλογκ μπορείτε να βρείτε αποσπάσματά του δημοσιευμένα.
Εσείς ποιο τόσο ζηλευτό γνωστικό επίπεδο διαθέτετε, ώστε να θεωρείτε τον εαυτό σας αρμόδιο να μοιράζει δεξιά και αριστερά πιστοποιητικά «ημιμάθειας»;
Τη διάκριση Ελλήνων και Ποντίων δεν την κάνω εγώ. Την έχει θεσμοθετήσει το ελληνικό κράτος, όπως λέω στο άρθρο, ορίζοντας δύο διαφορετικές ημέρες μνήμης, μία για τους «Έλληνες της Μικράς Ασίας» και μία για τον «ποντιακό ελληνισμό».
Τις ημέρες αυτές δεν τις επέλεξα εγώ. Τις ψήφισε η Βουλή των Ελλήνων.
Μου αρέσει!Μου αρέσει!