του Damian Mac Con Uladh

Αστικό τοπίο του Μανχάτταν τη νύχτα. Ένας (μυθοπλαστικός) μεσήλικας άντρας συγγραφέας κάθεται μόνοςστο ρετιρέ-γραφείο του και ονειρεύεται την Ελλάδα, με μια υπόκρουση που θυμίζει αμερικανικές σαπουνόπερες της δεκαετίας του 1980 τύπου Δυναστεία ή Falcon Crest … αν αναρωτιόμαστε «πώς πρέπει να ξεκινά ένα διαφημιστικό βίντεο για τον ελληνικό τουρισμό», η απάντηση είναι: σίγουρα όχι έτσι.

Το βίντεο, με τίτλο «Όπου και να γυρίσεις: Θεοί … Μύθοι … Ήρωες», περιγράφεται ως οπτικοποίηση της «επικοινωνιακής στρατηγικής» του Εθνικού Οργανισμού Τουρισμού (ΕΟΤ) κατά το 2015, στόχος της οποίας είναι να προσελκύσει περισσότερους επισκέπτες.

Κατά την υπουργό τουρισμού Όλγα Κεφαλογιάννη, «η νέα στρατηγική επικοινωνίας βασίζεται στους Έλληνες θεούς και τους αρχαίους ήρωες, που όλοι τούς γνωρίσαμε από παιδιά και διαβάσαμε γι’ αυτούς στα μαθητικά μας χρόνια».

Είναι μια στρατηγική χτισμένη πάνω στην ιδέα ότι οι σύγχρονες δραστηριότητες, όπως ο θερισμός, η ψυχαγωγία, ο αθλητισμός, η μάθηση και οι τέχνες εμπνέονται και αντιστοιχούν σε ένα Έλληνα θεό, έναν Έλληνα ήρωα, ένα μύθο ή ένα ιστορικό γεγονός

Έτσι, το βίντεο κάνει πολλές αναφορές στα υλικά κατάλοιπα του κλασικού παρελθόντος της χώρας, αλλά ελάχιστα ασχολείται με το παρόν της -αν εξαιρέσουμε μια-δυο ρουστίκ σκηνές με χωρικούς που ψήνουν ψωμί ή φτιάχνουν κρασί με ​​τον παραδοσιακό τρόπο. Υπάρχει, επίσης, ένας -όχι και τόσο διακριτικός- υπαινιγμός στη χριστιανική κληρονομιά της χώρας: ο αφηγητής μάς λέει ότι «όταν εμφανίστηκε ένας νέος Θεός, και αυτόν τον καλοδέχτηκαν και τον φιλοξένησαν». Αναρωτιέται όμως κανείς αν αυτό γίνεται για να τονώσει τον σχετικά μικρό τομέα του θρησκευτικού τουρισμού ή μήπως για να ικανοποιήσει το συντηρητικό κόμμα της Νέας Δημοκρατίας της Υπουργού Τουριστικής Ανάπτυξης.

Το αποτέλεσμα είναι σοβαροφανές, δυσκίνητο και ανιαρό. Οι φτηνιάρικες εικόνες Ελλήνων θεών επικολλημένες αδέξια σε ελληνικούς αρχαιολογικούς χώρους ή στην ύπαιθρο, είναι κάτι θα περίμενε κανείς να δει στο τηλεοπτικές εκπομπές στις οποίες ο δεξιός βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας Άδωνις Γεωργιάδης πουλάει τα βιβλία του.

Και αυτό που είναι εντελώς ακατανόητο και αδικαιολόγητο για ένα τουριστικό βίντεο είναι ότι περιλαμβάνει ένα κλιπ (εδώ) από την τελετή αφής της Ολυμπιακής δάδας στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1936 στο Βερολίνο, μια διοργάνωση που εκμεταλλεύτηκε η ναζιστική μηχανή προπαγάνδας.

Ακόμα χειρότερα, η υπουργός παρουσίασε αυτό το βίντεο στο World Travel Market (WTM), το θεωρούμενο ως κορυφαίο παγκόσμιο γεγονός για την ταξιδιωτική βιομηχανία, που πραγματοποιείται από 3 έως 6 Νοεμβρίου στο Λονδίνο.

Κοιτώντας και τα έντεκα λεπτά του βίντεο, αναρωτιέται κανείς τι να περνά άραγε από το μυαλό των υπευθύνων για την προώθηση του ελληνικού τουρισμού στο εξωτερικό. Η Ελλάδα είναι μια χώρα με απίστευτες τουριστικές δυνατότητες και, τα τελευταία χρόνια, οι αφίξεις ανεβαίνουν σταθερά και τα έσοδα έχουν φτάσει σε επίπεδα ρεκόρ. Οι προοπτικές για τον ελληνικό τουρισμό φαίνονται καλές, κι έτσι σίγουρα ο τομέας αξίζει μια καλύτερη προσπάθεια, όχι μία ακόμα έκκληση προς τους θεούς.

Στο Λονδίνο, η Κεφαλογιάννη δήλωσε σε δημοσιογράφους και εκπροσώπους του κλάδου ότι ο ελληνικός τουρισμός δεν είναι μόνο «ήλιος και θάλασσα», αλλά είναι «ένα πλούσιο προϊόν με θεματικές ενότητες που αναπτύσσεται και έχει ως στόχο να καλύψει όλα τα ενδιαφέροντα ενός σύγχρονου και απαιτητικού επισκέπτη». Αν είναι έτσι, αναρωτιέται κανείς γιατί να γυριστεί ένα βίντεο που φαίνεται να απευθύνεται σε μεσήλικες άρρενες συγγραφείς γοητευμένους με την ελληνική μυθολογία απ’ όταν ήταν παιδιά, οι οποίοι μπορούν να έρθουν μόνοι τους στην Ελλάδα για ένα μήνα, αλλά έχουν και την οικονομική δυνατότητα να μείνουν ένα χρόνο.

Το βίντεο απέχει παρασάγγας από τη ζωντάνια του πρόσφατου οδηγού των New York Times για το «τι πρέπει να κάνετε σε 36 ώρες στην Αθήνα», ο οποίος ευλόγως άρχισε να μεταδίδεται σαν ιός, επειδή φαινόταν να τον έχει γράψει κάποιος που έχει στο μυαλό του την προσέλκυση πραγματικών τουριστών: ανθρώπων που θέλουν να ξέρουν πού έχει καλό φαγητό, τι μουσεία και αξιοθέατα να επισκεφθούν και πώς να πάρουν μια γεύση της σύγχρονης ελληνικής ζωής.

Το βίντεο σκηνοθέτησε ο Αντώνης Θεοχάρης Κιούκας και σχεδίασε ο Νίκος Σταμπολίδης, καθηγητής αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης και διευθυντής του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης στην Αθήνα. Τον φανταστικό συγγραφέα υποδύεται ο Don Morgan Nielsen, ο οποίος έχει εργαστεί ως μεταφραστής. Η μουσική είναι του συνθέτη Δημήτρη Παπαδημητρίου. Αν αυτό το βίντεο είναι ό,τι καλύτερο μπορεί να σκεφτεί ο ΕΟΤ, τότε χρησιμεύει μόνο για να επιβεβαιώσει τον πρόσφατο ισχυρισμό του δημοσιογράφου Παύλου Ζαφειρόπουλου ότι πρόκειται για μια χώρα πλούσια που την κυβερνούν φτωχά μυαλά.

 

Πρώτη δημοσίευση: Not the gods again! Greece launches new tourism ‘communications strategy’

Μετάφραση: Α.Γ.